Η απάντηση της ΕΕ για την κρίση στην Ουκρανία

Στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές της 26ης Οκτωβρίου, ο λαός της Ουκρανίας τάχθηκε σαφέστατα και αποφασιστικά υπέρ της ειρήνης, της σταθερότητας και μιας ευρωπαϊκής και μεταρρυθμιστικής πορείας για τη χώρα του. Φέτος, οι αρχές της Ουκρανίας έλαβαν διπλή νομιμοποίηση μέσω των προεδρικών και των βουλευτικών εκλογών, καθώς και εντολή να βαδίσουν με αποφασιστικότητα προς αυτήν την κατεύθυνση. Οι βουλευτικές εκλογές ήταν πολυφωνικές, διενεργήθηκαν ομαλά, δίκαια και σύμφωνα με τα διεθνώς αναγνωρισμένα πρότυπα.

Σήμερα, η Ουκρανία έχει και πάλι μια μοναδική ευκαιρία να εκσυγχρονιστεί, να αναπτυχθεί, να ευημερήσει και να εγκαθιδρύσει αληθινή δημοκρατία και κράτος δικαίου. Οι πολίτες της Ουκρανίας περιμένουν από τους ηγέτες τους να είναι αποτελεσματικοί και να συνεργάζονται με ρεαλισμό, όχι να επιδίδονται σε ανασταλτικές διαμάχες, όπως συνέβη στο πολύ κοντινό παρελθόν. Η ταχεία συγκρότηση και η συμμετοχή όλων των φιλοευρωπαϊκών και φιλο-μεταρρυθμιστικών κομμάτων στη νέα κυβέρνηση αποτελεί πολύ θετικό δείγμα.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Η επιθετική και επεκτατική πολιτική της Ρωσίας αποτελεί απειλή για την ενότητα και την ανεξαρτησία της Ουκρανίας, αλλά και για την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη τις πρόσφατες εξελίξεις στην Ουκρανία, δεν πρέπει να επιδείξει αφέλεια, αλλά να είναι έτοιμη να δώσει μια ηχηρή και αποτελεσματική απάντηση στην κρίση. Η αρχή του διεθνούς δικαίου με την οποία έχουν συμφωνήσει όλες οι ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, συνίσταται στον σεβασμό του δικαιώματος κάθε κυρίαρχης χώρας, συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας, να αποφασίζει σε καθεστώς πλήρους ελευθερίας για τις πολιτικές σχέσεις και την οικονομική της ολοκλήρωση, χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις. Η ελευθερία, η δημοκρατία, η κυριαρχία, η εδαφική ακεραιότητα και το κράτος δικαίου δεν τίθενται υπό διαπραγμάτευση.

Τους επόμενους μήνες, η Ουκρανία θα βρεθεί αντιμέτωπη με τις ακόλουθες βασικές προκλήσεις: την κατοχή και προσάρτηση μέρους των εδαφών της, την εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ και ένα φιλόδοξο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι να συμμετέχει ενεργά στην παροχή στήριξης και συνδρομής σε αυτήν την ουσιαστική μεταρρυθμιστική προσπάθεια. Τελικός στόχος είναι η έξοδος της Ουκρανίας από την υφιστάμενη κρίση, ως παράδειγμα επιτυχημένων μεταρρυθμίσεων που θα ωφελήσουν τους ανθρώπους και θα αλλάξουν τη ζωή τους προς το καλύτερο.

Στήριξη των μεταρρυθμιστικών προσπαθειών

Η Ουκρανία πρέπει να προχωρήσει στις απαραίτητες βαθιές και εκτεταμένες οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές μεταρρυθμίσεις βάσει της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς. Η χώρα χρειάζεται ένα ανταγωνιστικό οικονομικό σύστημα, το οποίο θα παρέχει ισότιμους όρους ανταγωνισμού για όλους. Χρειάζεται ένα σύστημα δικαιοσύνης το οποίο θα ακολουθεί το γράμμα και το πνεύμα του νόμου και θα είναι ανεξάρτητο. Ένα νέο σύνταγμα θα πρέπει να ενισχύει τη διαφάνεια και να επιφέρει σαφή διάκριση μεταξύ των αρμοδιοτήτων των βασικών αρχών, αποτρέποντας με τον τρόπο αυτό τις περιττές διαμάχες για την εξουσία. Η διαδικασία αποκέντρωσης δεν πρέπει να καταστρέψει την ενότητα της χώρας, ενώ η εξουσία της κεντρικής κυβέρνησης σε καίρια ζητήματα όπως οι εσωτερικές και εξωτερικές υποθέσεις, η οικονομική τάξη και πολιτική, το χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας θα δώσει περισσότερες αρμοδιότητες και ευθύνες στις περιφέρειες και, κατά συνέπεια, θα φέρει τις αποφάσεις πιο κοντά στον λαό. Ωστόσο, βασική προτεραιότητα είναι η εξάλειψη της συστημικής διαφθοράς. Η διαφθορά αποτελεί τον καρκίνο του ιστού της κοινωνίας και της πολιτικής ζωής της Ουκρανίας.

Μέσα σε αυτό το δύσκολο περιβάλλον πολέμου, η Ουκρανία πρέπει να διαχειριστεί το σημαντικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων ταυτόχρονα με την κρίση στην Ανατολή. Το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που πρότεινε ο Πρόεδρος Poroshenko, το οποίο περιλαμβάνει νόμους για την καταπολέμηση της διαφθοράς, την αποκέντρωση και την αμνηστία, αποτελεί βήμα προς την σωστή κατεύθυνση και πρέπει να υλοποιηθεί.

Η οικονομική κατάσταση της Ουκρανίας είναι ζήτημα καίριας σημασίας. Μια χώρα που δέχεται εξωτερική επίθεση και πρέπει παράλληλα να προωθήσει βαθιές και εκτεταμένες μεταρρυθμίσεις χρειάζεται ουσιαστική στήριξη για την κάλυψη των δαπανών της. Η χρηματοδοτική ενίσχυση της ΕΕ, ύψους 11 δισεκατομμυρίων ευρώ, θα στηρίξει την Ουκρανία τα επόμενα χρόνια, συμπεριλαμβανομένης της μακροοικονομικής συνδρομής και των δανείων από το ΔΝΤ, την Παγκόσμια Τράπεζα και τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα με έδρα την ΕΕ. Η χρηματοοικονομική συνδρομή πρέπει να παρέχεται με πιο ευέλικτο και άμεσο τρόπο, προσαρμόζοντας τους όρους στις ειδικές περιστάσεις που συντρέχουν στην Ουκρανία. Ωστόσο, πρέπει να εξαρτάται άμεσα από την εκπλήρωση των όρων βάσει της οποίας αξιολογείται η πρόοδος των μεταρρυθμίσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, ζητούμε τη σύγκληση διεθνούς διάσκεψης χρηματοδοτών τον Δεκέμβριο του 2014 και την κατάρτιση ενός νέου «Ευρωπαϊκού Σχεδίου Μάρσαλ για την Ουκρανία».

Η AA/DCFTA (συμφωνία σύνδεσης/σφαιρικής και σε βάθος συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών) επικυρώθηκε. Δεν μπορεί και δεν πρόκειται να αλλάξει. Η εφαρμογή της AA/DCFTA πρέπει να αποτελέσει τον χάρτη πορείας για τη μεταρρύθμιση στην Ουκρανία. Είναι λυπηρό το γεγονός ότι η ρωσική ηγεσία αντιμετωπίζει μέχρι στιγμής την AA/DCFTA μεταξύ ΕΕ-Ουκρανίας ως απειλή για τα συμφέροντά της. Αντιθέτως, η συμφωνία αντιπροσωπεύει δυνητικά οφέλη για τη Ρωσία χάρη στην αύξηση των εμπορικών και οικονομικών δραστηριοτήτων και χάρη στην εγκαθίδρυση μιας πιο σταθερής γειτονίας. Δεδομένου του συμφωνηθέντος χρονοδιαγράμματος για την εφαρμογή της AA/DCFTA, η Ρωσία δεν έχει λόγους να επικρίνει τη συμφωνία μεταξύ ΕΕ-Ουκρανίας ή να αντιδρά με την επιβολή αδικαιολόγητων εμπορικών περιορισμών και με στρατιωτική επιθετικότητα. Η παράταση ισχύος των αυτόνομων εμπορικών μέτρων συνιστά de facto ενίσχυση της ασύμμετρης εφαρμογής της συμφωνίας. Η Ουκρανία πρέπει να αξιοποιήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το χρονικό διάστημα έως την 31η Δεκεμβρίου 2015 προκειμένου να επιταχύνει την εφαρμογή του κεκτημένου της ΕΕ που αποτελεί μέρος της AA/DCFTA.

Η Κοινοβουλευτική  Ομάδα του ΕΛΚ είναι έτοιμη να εντείνει τη συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στηρίζοντας το έργο του ουκρανικού κοινοβουλίου (Verkhovna Rada) στις ευρωπαϊκές υποθέσεις. Οι ενέργειες της μελλοντικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Σύνδεσης πρέπει να αποσκοπούν στην ενίσχυση της δημοκρατίας και την προβολή της ΕΕ στην Ουκρανία, ενώ θα μπορούσαν να παράσχουν ένα πλαίσιο διμερούς συνδρομής εκ μέρους των κοινοβουλίων των κρατών μελών της ΕΕ.

Ταχύτερη και πιο ουσιαστική τεχνική συνδρομή θα μπορούσε να παράσχει η «Ομάδα στήριξης για την  Ουκρανία» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι μεταρρυθμίσεις μπορούν να εφαρμοστούν μόνο όταν ενισχυθούν οι διοικητικές ικανότητες. Για τον σκοπό αυτό, τα θεσμικά όργανα και τα κράτη μέλη της ΕΕ πρέπει να αξιοποιήσουν όσο το δυνατόν περισσότερους τεχνικούς συμβούλους για να βοηθήσουν στην εφαρμογή της, ενώ οι ουκρανικές αρχές πρέπει να συστήσουν ένα υπουργείο συντονισμού ένταξης και συνδρομής της ΕΕ, το οποίο θα βασιστεί σε ανάλογες εμπειρίες από χώρες της Κεντρικής Ευρώπης. Ένα τέτοιο αξίωμα θα πρέπει να περιβληθεί με επαρκείς εκτελεστικές και διοικητικές εξουσίες για την παρακολούθηση, την εποπτεία και την ανάλυση της προόδου που καταγράφουν οι μεταρρυθμίσεις. Πρέπει να διασφαλιστούν η προβολή, η λογοδοσία και η διαφάνεια στη χρήση της συνδρομής της ΕΕ και των διεθνών δωρητών.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να ενισχύσει την κοινωνία των πολιτών της Ουκρανίας. Ήδη διαδραματίζει αποτελεσματικό ελεγκτικό ρόλο, ασκώντας την αναγκαία πίεση και συνδράμοντας τις αρχές στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων για τις οποίες έχουν δεσμευτεί.

Είναι σημαντικό η ΕΕ, από κοινού με τις ουκρανικές αρχές, να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή στην ανθρωπιστική κρίση στην Ουκρανία, η οποία οφείλεται στην επιθετικότητα της Ρωσίας. Η ΕΕ πρέπει να παράσχει πρόσθετη χρηματοδότηση για την αντιμετώπιση των δεινών ανθρωπιστικών συνθηκών, ιδίως της κατάστασης των εσωτερικά εκτοπισμένων ατόμων στην Ουκρανία.

Περιοριστικά μέτρα

Η στρατιωτική παρέμβαση και κατοχή ουκρανικών εδαφών συνιστά παραβίαση του διεθνούς δικαίου και των δεσμεύσεων της ίδιας της Ρωσίας, όπως προκύπτει από τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, την Τελική Πράξη του Ελσίνκι στο πλαίσιο του ΟΑΣΕ και το Μνημόνιο της Βουδαπέστης.

Εφόσον η Ρωσία δεν σέβεται πλήρως και δεν εφαρμόζει τις δεσμεύσεις που ανέλαβε στο Μινσκ, ούτε αλλάζει τον τρόπο με τον οποίον ενεργεί στην Ουκρανία, η ΕΕ θα διατηρήσει τα περιοριστικά μέτρα που έχει λάβει εναντίον της. Οι δεσμεύσεις του Μινσκ περιλαμβάνουν, ειδικότερα, την πλήρη και άνευ όρων αποχώρηση όλων των ρωσικών στρατευμάτων, των παράνομων ενόπλων ομάδων, του στρατιωτικού εξοπλισμού, των μαχητών και των μισθοφόρων από την Ουκρανία, τη μόνιμη παρακολούθηση και τον έλεγχο των συνόρων Ουκρανίας-Ρωσίας από την ειδική αποστολή παρακολούθησης του ΟΑΣΕ και την ανταλλαγή αιχμαλώτων, συμπεριλαμβανομένης της Nadiya Savchenko. Η ΕΕ πρέπει να είναι έτοιμη να εντείνει τα περιοριστικά μέτρα και να διευρύνει το πεδίο εφαρμογής τους σε περίπτωση περαιτέρω κλιμάκωσης και αποσταθεροποίησης της Ουκρανίας εκ μέρους της Ρωσίας, όπως η παράνομη και παράτυπη «ψηφοφορία» σε περιοχές του Donbas στις 2 Νοεμβρίου, βάσει της αρχής της παροχής κινήτρων στις γειτονικές χώρες της ΕΕ («more for more»).

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να εκπονήσει μια επικοινωνιακή στρατηγική προκειμένου να αντιμετωπίσει τη ρωσική εκστρατεία προπαγάνδας που έχει ως στόχο την Ευρώπη, την Ουκρανία και την ίδια τη Ρωσία.

Υπό το πρίσμα της διεθνούς έρευνας που διεξήγαγαν οι Κάτω Χώρες σχετικά με την κατάρριψη της πτήσης MH17 των μαλαισιανών αερογραμμών την Πέμπτη 17 Ιουλίου, η ΕΕ πρέπει να συνεχίσει να απαιτεί από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να παράσχουν εγγυήσεις για άμεση, ασφαλή και ανεμπόδιστη πρόσβαση στο σημείο συντριβής της πτήσης MH17.

Ενίσχυση της ασφάλειας

Στις 16 Ιουλίου, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήρε το εμπάργκο κατά της Ουκρανίας. Δεν υπάρχουν πλέον αντιρρήσεις ούτε νομικοί περιορισμοί για την παροχή όπλων από τα κράτη μέλη στην Ουκρανία, η οποία θα μπορούσε να βασιστεί σε συμφωνία τύπου «δανεισμού-μίσθωσης».

Άμεσο καθήκον είναι η ενίσχυση των αμυντικών ικανοτήτων της Ουκρανίας, όπως αιτήθηκαν οι αρχές της. Σε αυτές περιλαμβάνονται: προστασία των στρατιωτών και μεμονωμένος εξοπλισμός, όπλα, αντιαρματικά πυραυλικά συστήματα, πυρομαχικά, επιτήρηση, πληροφορίες, επικοινωνίες, ενίσχυση του Ναυτικού ώστε να είναι σε θέση να υπερασπίζεται τις ακτές του Εύξεινου Πόντου και συστήματα αεράμυνας, συμπεριλαμβανομένων αντιαεροπορικών εγκαταστάσεων καθώς και εγκαταστάσεων εκπαίδευσης μάχης. Η ΕΕ πρέπει να διερευνήσει τρόπους στήριξης της ουκρανικής κυβέρνησης για την αναβάθμιση των αμυντικών της ικανοτήτων.

Η Ουκρανία μπορεί να λειτουργήσει σωστά μόνο μόλις τεθούν σε εφαρμογή οι τομείς της αποτελεσματικής επιβολής του νόμου, των πληροφοριών και της άμυνας. Οι αμυντικές δομές και οι ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας χρήζουν ουσιαστικής επανεξέτασης. Από αυτήν την άποψη, η αναμόρφωση των ενόπλων δυνάμεων των κρατών μελών της ΕΕ που ανήκαν στο πρώην Σύμφωνο της Βαρσοβίας αποτελεί ένα καλό προηγούμενο. Η ΕΕ θα μπορούσε να συνδράμει τις ουκρανικές αρχές στην προσπάθεια αυτή, και ιδίως στο πλαίσιο της ΚΠΑΑ, η οποία παρέχει ήδη εκπαιδευτικές αποστολές για τις ένοπλες δυνάμεις σε άλλα μέρη του κόσμου.

Το έργο της ειδικής αποστολής παρακολούθησης του ΟΑΣΕ έχει καίρια σημασία για την αποκλιμάκωση της έντασης και τη συμβολή στην προώθηση της ειρήνης, της σταθερότητας και της ασφάλειας. Ωστόσο, τα αποτελέσματά της στην περιοχή πρέπει να ενταθούν προκειμένου να υπάρξει αποτελεσματικός έλεγχος και παρακολούθηση των συνόρων Ουκρανίας-Ρωσίας, διατηρώντας παράλληλα την αμεροληψία των δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται.

Η προβλεπόμενη ανάπτυξη της συμβουλευτικής αποστολής ΚΠΑΑ της ΕΕ στην Ουκρανία αποτελεί ένα πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση της συνδρομής για τη μεταρρύθμιση του μη στρατιωτικού τομέα, συμπεριλαμβανομένης της αστυνομίας και του κράτους δικαίου. Η ΕΕ πρέπει να αναπτύξει, κατόπιν αιτήματος των ουκρανικών αρχών, μια αποστολή παρακολούθησης για την παροχή μηχανισμού αποτελεσματικού ελέγχου και παρακολούθησης των συνόρων Ουκρανίας-Ρωσίας.

Η ΕΕ πρέπει να επικαιροποιήσει τη στρατηγική της για την ασφάλεια, ώστε να ανταποκρίνεται στη νέα γεωπολιτική κατάσταση, με επίκεντρο κυρίως τις νέες απειλές υβριδικού πολέμου, αναβαθμίζοντας παράλληλα τη συνεργασία της ΚΠΑΑ με τους ανατολικούς εταίρους της.

Κατά την τελευταία σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, οι σύμμαχοι επιβεβαίωσαν την υποστήριξη του ΝΑΤΟ στην κυριαρχία, την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Η ΕΕ θα πρέπει να ενισχύσει σημαντικά τον συντονισμό των αντιδράσεών της σε ζητήματα ασφάλειας με τις αντιδράσεις του ΝΑΤΟ, ένα πλαίσιο δράσης που εξακολουθεί να έχει αποφασιστική σημασία.

Βελτίωση της ενεργειακής ασφάλειας

Η μόνη βιώσιμη απάντηση της ΕΕ στην απειλή της Ρωσίας είναι η συσπείρωση και η ομοφωνία. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και μια πραγματική κοινή εξωτερική ενεργειακή πολιτική καθώς και η δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Ενεργειακής Ένωσης. Η συμφωνία μεταξύ της ΕΕ, της Ρωσίας και της Ουκρανίας, υπό την ηγεσία του τότε Ευρωπαίου Επιτρόπου για την Ενέργεια, Günther Oettinger (ΕΛΚ), σχετικά με τη χειμερινή δέσμη μέτρων της 30ής Οκτωβρίου 2014, αποτελεί ένα καίριο και δεσμευτικό βήμα το οποίο πρόκειται να διασφαλίσει την παροχή αερίου από τη Ρωσία έως τον Μάρτιο του 2015. Ωστόσο, οι δημόσιες δηλώσεις του ρώσου υπουργού Ενέργειας, Alexander Novak, ότι η συμφωνία δεν ήταν δεσμευτική είναι απαράδεκτες.

Έχει καίρια σημασία να ενισχυθεί ριζικά η ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ μέσα από τη μείωση της εξάρτησής της από τη Ρωσία και να αυξηθεί η ανθεκτικότητά της σε εξωτερικές πιέσεις. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται οι προσπάθειες για την ενίσχυση των εγχώριων πηγών ενέργειας, της ενεργειακής απόδοσης και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας καθώς επίσης και για τη διαφοροποίηση των εισαγωγών μέσω της ανάπτυξης εταιρικών σχέσεων, μεταξύ άλλων, με τις ΗΠΑ, τη Νορβηγία και τη Μεσόγειο. Η ανάπτυξη υποδομών και διασυνδέσεων μεταξύ των κρατών μελών και των γειτονικών μας χωρών αποτελεί έργο προτεραιότητας κοινού ενδιαφέροντος. Επιπλέον, η τεχνολογία αντίστροφης ροής αερίου έχει καίρια σημασία για τη δημιουργία μιας πραγματικά ανεξάρτητης αγοράς ενέργειας της ΕΕ.

Η αγορά φυσικού αερίου της Ουκρανίας βρίσκεται σε απελπιστική κατάσταση εξαιτίας των πιέσεων που ασκεί η Ρωσία στην Ουκρανία. Η ΕΕ πρέπει να παράσχει οικονομική βοήθεια στην Ουκρανία για την ανοικοδόμηση και τον εκσυγχρονισμό του δικτύου αγωγών της. Η κυβέρνηση της Ουκρανίας πρέπει να ενθαρρυνθεί ώστε να πραγματοποιήσει μεταρρυθμίσεις στον τομέα της ενέργειας, προκειμένου να αυξηθεί η ενεργειακή απόδοση και να καταργηθούν σταδιακά οι πολυδάπανες επιδοτήσεις.

Πρέπει να πραγματοποιηθεί κριτική αποτίμηση των έργων κατασκευής αγωγών στην περιοχή μας, με βάση κυρίως την τρέχουσα πολιτική κατάσταση. Το έργο South Stream είναι πολιτικά μη βιώσιμο και πρέπει να σταματήσει. Αντιθέτως, πρέπει να δοθεί προτεραιότητα σε έργα που συμβάλλουν στη διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού. Ως εκ τούτου, η επανεκκίνηση του αγωγού Nabucco καθώς και άλλων έργων που μπορούν να συνδέσουν τον Νότιο Καύκασο, τη Μέση Ανατολή, τη Μεσόγειο και τις χώρες της Κεντρικής Ασίας με την ΕΕ, ανεξάρτητα από τη ρωσική γεωπολιτική του φυσικού αερίου, είναι απαραίτητη.

Τέλος, πρέπει να επιδιώξουμε την πλήρη εφαρμογή της εσωτερικής ενιαίας αγοράς ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της τρίτης δέσμης μέτρων για την ενέργεια. Η δικαστική υπόθεση που εκκρεμεί εναντίον της Gazprom πρέπει να προχωρήσει αμέσως και η απόφαση να εφαρμοστεί χωρίς εξαιρέσεις.

Συμπέρασμα

Η Ρωσία είναι συμβαλλόμενο μέρος στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, την Τελική Πράξη του Ελσίνκι, το Μνημόνιο της Βουδαπέστης και την ιδρυτική πράξη Ρωσίας-ΝΑΤΟ και είναι επίσης μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης. Είναι μια χώρα που έχει αναλάβει πολλές διεθνείς νομικές δεσμεύσεις και υποχρεώσεις. Δεν υπάρχει κανένα επιχείρημα που να στηρίζει τη χρήση στρατιωτικής δύναμης στην Ευρώπη για ιστορικούς λόγους και λόγους ασφαλείας, όπως έχει ειπωθεί, ή για την προστασία μιας μειονότητας στο εξωτερικό. Η πολιτική αυτή είναι απαράδεκτη στον 21ο αιώνα.

Η Ουκρανία βρίσκεται αντιμέτωπη με έναν ακήρυχτο υβριδικό πόλεμο που διεξάγεται από τη Ρωσία. Πρόκειται για μια πολυδιάστατη σύγκρουση η οποία συνδυάζει στοιχεία πολέμου στον κυβερνοχώρο, χρήση τακτικών και άτακτων δυνάμεων, προπαγάνδα, οικονομική πίεση, ενεργειακό εκβιασμό, πολιτική αποσταθεροποίηση και διπλωματία. Η παράνομη προσάρτηση της χερσονήσου της Κριμαίας αποτελεί την πρώτη περίπτωση βίαιης αλλαγής συνόρων και ενσωμάτωσης τμήματος μιας χώρας από άλλη μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η σημερινή Ευρώπη, έχοντας αντλήσει διδάγματα από το σκοτεινό παρελθόν των παγκοσμίων πολέμων, θεμελιώνεται στην αρχή της τήρησης του διεθνούς δικαίου. Βρίσκεται αντιμέτωπη με μια σύγκρουση που έχει αναβιώσει τις τραγικές μνήμες χρόνων που έχουν παρέλθει, τότε που η δημοκρατία και η ελευθερία δεν θεωρούνταν δεδομένες. Γι' αυτόν τον λόγο, μια απάντηση της ΕΕ που θα βασίζεται στον κατευνασμό θα ενθαρρύνει τη Ρωσία να διευρύνει τις τακτικές υβριδικού πολέμου που χρησιμοποιεί και σε άλλες γειτονικές χώρες. Για τον σκοπό αυτό, πρέπει να αποφευχθεί η αναβίωση του σεναρίου της Κριμαίας στην Υπερδνειστερία.

Δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη στην ΕΕ χωρίς σταθερότητα γύρω μας. Το γενικό μας σχέδιο πρέπει να περιλαμβάνει στρατηγικές για να μετατραπεί ο υφιστάμενος «κύκλος φωτιάς» σε «κύκλο φίλων». Σε αυτές τις αντίξοες συνθήκες, η ανάγκη για αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών είναι ισχυρότερη από ποτέ και θα πρέπει επίσης να εκφραστεί με την άμεση πρακτική στήριξη των κρατών μελών που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του μετώπου και που ενδέχεται να αντιμετωπίσουν την ίδια απειλή.

Η νέα ΥΕ/ΑΠ, κα. Federica Mogherini, από κοινού με τον Επίτροπο κ. Hahn, πρέπει να λάβουν κάθε μέτρο και κάθε πρωτοβουλία στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους προκειμένου να διευκολύνουν την εξεύρεση μιας πολιτικής λύσης στην κρίση της Ουκρανίας που θα είναι σεβαστή από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη και θα αποτρέπει το σενάριο της «παγωμένης» διένεξης στην Ανατολική Ουκρανία και την Κριμαία.

Με την παροχή στήριξης στην Ουκρανία, η ΕΕ παρέχει στήριξη και ασφάλεια στον ίδιο της τον εαυτό. Η αξιοπιστία των διπλωματικών προσπαθειών της ΕΕ πρέπει να συνδυαστεί με την απόφαση για αποκλιμάκωση των συγκρούσεων, ενώ η ίδια θα παραμείνει σταθερή στις αξίες της παρέχοντας βοήθεια στην Ουκρανία για να διατηρήσει την ανεξαρτησία, την κυριαρχία, την ενότητα και την εδαφική της ακεραιότητα.