Μακρόν και Σολτς, υπερασπιστές των δικαιωμάτων των γυναικών, αλήθεια;

Πρέπει να αναγνωριστεί ο βιασμός ως μορφή βίας κατά των γυναικών σε ευρωπαϊκό επίπεδο; Αν το ερώτημα φαίνεται παράξενο, περιμένετε να διαβάσετε την απάντηση ορισμένων κρατών μελών. Μια παράξενη μάχη, τόσο κρυφή όσο και βαρυσήμαντη, διεξάγεται εδώ και αρκετούς μήνες στις Βρυξέλλες. Κρυφή με την έννοια ότι φέρνει αντιμέτωπους την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Κοινοβούλιο και τους εκπροσώπους των χωρών της ΕΕ, αλλά στο παρασκήνιο. Κρίσιμη, γιατί αφορά εκατομμύρια Ευρωπαίες γυναίκες.

Ορισμένα κράτη μέλη, με επικεφαλής τη Γαλλία και τη Γερμανία, αναλώνουν σημαντική ενέργεια για να ξεδιαλύνουν τις φιλοδοξίες του πρώτου ευρωπαϊκού νόμου για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών.

Το κείμενο αυτό, που προτάθηκε από την Επιτροπή το 2022 και έκτοτε τροποποιήθηκε από το Κοινοβούλιο, προτείνει κάτι νέο που θα πρέπει να κερδίσει τη συναίνεση: έναν πανευρωπαϊκό ορισμό της βίας που πλήττει ιδιαίτερα τις γυναίκες, δηλαδή του βιασμού, του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων, της παρενόχλησης στον κυβερνοχώρο, της μη συναινετικής κοινοποίησης προσωπικών εικόνων και του αναγκαστικού γάμου. Εκτός από τον ορισμό, οι νομοθέτες καθόρισαν έναν κατάλογο ποινών για την εναρμόνιση της ποινικής αντιμετώπισης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε να μην δημιουργούνται νομικά κενά σε τόσο σημαντικά ζητήματα.

Αποφασισμένο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με επικεφαλής την Ομάδα του ΕΛΚ, έχει ήδη υιοθετήσει τη θέση του και διαπραγματεύεται επί του παρόντος την τελική έκδοση της οδηγίας με τα κράτη μέλη. Και εδώ είναι που τα πράγματα γίνονται δύσκολα... Όσο απίθανο κι αν φαίνεται, ο Εμανουέλ Μακρόν και ο Όλαφ Σολτς πατάνε φρένο. Συγκεκριμένα, βρίσκονται σε αδιέξοδο σχετικά με την ιδέα να συμπεριληφθεί ο βιασμός με βάση τη συναίνεση στον ορισμό της βίας και στις σχετικές ποινές. Σε ό,τι τους αφορά, η απάντηση είναι ΟΧΙ: ούτε κοινός ορισμός, ούτε κοινές ποινές, ούτε κοινή προστασία. Τίποτα απολύτως.

Ψεύτικες ειδήσεις, θα σκεφτείτε! Πώς μπορεί ο Μακρόν, ο οποίος είναι τόσο υπερήφανος για την κληρονομιά της Σιμόν Βέιλ, να αντιτίθεται σε κάτι τέτοιο; Πώς μπορεί ο Scholz, ο φορέας του σοσιαλιστικού ιδεώδους και επίδοξος υπέρμαχος της ισότητας των φύλων, να κάνει το ίδιο; Η απάντηση δεν είναι προφανής και καταδεικνύει μια συγκεχυμένη αντίληψη του νόμου.

Για να δικαιολογήσουν τις ενέργειές τους, τα κράτη αυτά υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχει νομική βάση. Ο βιασμός δεν θα αποτελούσε "σεξουαλική εκμετάλλευση γυναικών και παιδιών" κατά την έννοια του άρθρου 83 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), το οποίο χρησιμεύει ως νομική βάση για την παρούσα οδηγία. Μια εκπληκτική ερμηνεία, δεδομένου ότι αυτή ακριβώς είναι η αρχή στην οποία η ΕΕ στήριξε τη νομοθεσία της για την καταπολέμηση της "σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών". Νομοθεσία που η Γαλλία και η Γερμανία υιοθέτησαν χωρίς να κουνήσουν το μάτι.

Από την πλευρά της Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι το κείμενο αυτό θα ήταν θεμελιώδους σημασίας για την προστασία των θυμάτων. Κάθε χρόνο, περισσότεροι από 100.000 βιασμοί καταγράφονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με το INSEE, και δεν θα μπορέσουμε να προστατεύσουμε τα θύματα ή έστω να αρχίσουμε να βελτιώνουμε την κατάσταση με έναν πενιχρό νόμο.

Καθώς ανοίγει αυτή την εβδομάδα ένας νέος γύρος διαπραγματεύσεων, ενδεχομένως ο τελευταίος, μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων, ελπίζουμε ότι ο Macron και ο Scholz θα αλλάξουν γνώμη και θα συμφωνήσουν να συμπεριλάβουν τον βιασμό σε αυτόν τον πρωτοφανή νόμο. Αυτό θα ήταν το λιγότερο που θα μπορούσαν να κάνουν για να συνδυάσουν τις μεγαλόστομες ομιλίες τους για τη σημασία των δικαιωμάτων των γυναικών με συγκεκριμένες δράσεις.