Ασφάλεια για την Ένωση και τους πολίτες της: προς μια Ευρωπαϊκή Αμυντική Ένωση

Η βασισμένη σε κανόνες διεθνής τάξη, που έχουν εγκαθιδρύσει οι φιλελεύθερες δημοκρατίες, αντιμετωπίζει πρωτοφανείς προκλήσεις. Συγχρόνως, το περιβάλλον ασφάλειας γύρω από την ΕΕ παραμένει ιδιαίτερα ασταθές. Από τον Νότο ως την Ανατολή, η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα τόξο αστάθειας.

Στον Νότο, οι τρομοκρατικές και εγκληματικές οργανώσεις πολλαπλασιάζονται καθώς η αστάθεια εξαπλώνεται, κυρίως εξαιτίας αποτυχημένων ή εύθραυστων κρατών, με αποτέλεσμα να υπάρχουν ακυβέρνητες περιοχές. Στην Ανατολή, ο πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας συνεχίζεται, όπως και η παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας. Οι υβριδικές τακτικές, μεταξύ αυτών η τρομοκρατία στον κυβερνοχώρο, ο ηλεκτρονικός πόλεμος και η ενεργειακή πολιτική, ιδίως ο προτεινόμενος αγωγός Nord Stream 2, δεν έχουν μόνο ως στόχο την αποσταθεροποίηση των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης αλλά και των δυτικών δημοκρατιών. Οι εντάσεις στα Δυτικά Βαλκάνια αυξάνονται.

Η μεταναστευτική κρίση στα νότια και νοτιοανατολικά σύνορα θέτει δραματικές προκλήσεις για την ΕΕ και τα κράτη μέλη της, μεταξύ αυτών ανησυχίες όσον αφορά την ασφάλεια, και πρέπει να αντιμετωπιστεί με συλλογική προσπάθεια. Οι απειλές για την εξωτερική και την εσωτερική ασφάλεια είναι πλέον στενά αλληλένδετες.

Το Brexit και η αβεβαιότητα που δημιουργεί η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ περιπλέκουν ακόμη περισσότερο το τοπίο της παγκόσμιας ασφάλειας. Παραμένουμε σταθερά προσηλωμένοι στη διατλαντική κοινότητα κοινών αξιών και συμφερόντων, που θα αποτελέσει το σημαντικότερο μέσο για τη διατήρηση της ευρωπαϊκής ασφάλειας στο ορατό μέλλον. Η ενίσχυση της συνεργασίας και του συντονισμού της ΕΕ στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας δεν θα αποβεί εις βάρος του ΝΑΤΟ, αλλά θα το συμπληρώσει, θα το ενισχύσει και θα αυξήσει σημαντικά την αποτελεσματικότητα της διατλαντικής συνεργασίας. Η ειρήνη και η ασφάλεια δεν μπορούν πλέον να θεωρούνται δεδομένες.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας για το 2015 (εκτίμηση) οι ένοπλες δυνάμεις των κρατών μελών αριθμούν 1,4 εκατομμύρια στρατιώτες, ήτοι περισσότερους από εκείνους των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι αμυντικές δαπάνες των κρατών μελών ανέρχονται σε περισσότερα από 200 δισεκατομμύρια ευρώ. Η αποδοτικότητα αυτών των δαπανών είναι σημαντικά χαμηλότερη από εκείνη των Ηνωμένων Πολιτειών. Η έλλειψη συνεργασίας, συντονισμού και συνεργιών, καθώς και η αυξημένη αλληλεπικάλυψη και ο κατακερματισμός συντελούν σε αυτό. Ως αποτέλεσμα, γίνεται κατασπατάληση των χρημάτων των φορολογούμενων και αποδυναμώνονται οι προσπάθειές μας στον τομέα της κοινής άμυνας.

Πρέπει να εφαρμόσουμε το σύνολο των πολιτικών, οι οποίες περιλαμβάνουν εργαλεία ήπιας έως σκληρής ισχύος, βραχυπρόθεσμα μέτρα έως μακροπρόθεσμες πολιτικές στον τομέα της παραδοσιακής εξωτερικής πολιτικής, στα οποία συγκαταλέγονται διμερείς και πολυμερείς προσπάθειες στο πεδίο της διπλωματίας, αναπτυξιακή συνεργασία, έκτακτη στήριξη, στρατηγικές πρόληψης κρίσεων και στρατηγικές για την περίοδο έπειτα από συγκρούσεις, αλλά και μέτρα διατήρησης και επιβολής της ειρήνης. Οι πολίτες αισθάνονται ολοένα και μεγαλύτερη ανησυχία για την ασφάλεια και προσβλέπουν στην Ένωση για προστασία. Είναι καιρός λοιπόν η ΕΕ να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη για τη δική της ασφάλεια.

Προσπάθειες των θεσμικών οργάνων της ΕΕ έως σήμερα

Κατ’ αρχάς, πρέπει να ευχαριστήσουμε τα περισσότερα από 5.000 μέλη του πολιτικού και στρατιωτικού προσωπικού για την καθημερινή υπηρεσία που προσφέρουν στις αποστολές και τις επιχειρήσεις της ΚΠΑΑ σε τρεις ηπείρους. Σε αυτό το πλαίσιο, δηλώνουμε εκ νέου την προσήλωσή μας στον στόχο της διάθεσης τουλάχιστον 2% του ΑΕΠ σε αμυντικές δαπάνες, αλλά και του εξορθολογισμού των δαπανών μέσω περισσότερων κοινών αμυντικών σχεδίων. Η ΕΕ διαθέτει ήδη κορυφαίους μη στρατιωτικούς εμπειρογνώμονες και πρέπει να είναι σε θέση να τους αξιοποιεί άμεσα. Γρήγορη αντίδραση σημαίνει αποτελεσματική δράση. Θα πρέπει να δημιουργηθεί μια ευρωπαϊκή δύναμη πολιτικής προστασίας για να αντιδρά γρήγορα στις καταστροφές, καθώς και μια κοινή ευρωπαϊκή ταξιαρχία για την προάσπιση του κυβερνοχώρου, η οποία θα αντιμετωπίζει τις αυξανόμενες κυβερνοαπειλές για τις υποδομές ΤΠΕ των κρατών μελών και της Ευρώπης, που θέτουν σε κίνδυνο την ομαλή λειτουργία των θεσμικών οργάνων. Αυτές οι αποστολές είναι η κοινή συνεισφορά της Ευρώπης στην ασφάλεια των πολιτών της. Προς υποστήριξη των μελών μας εκτιμούμε την αύξηση των αμυντικών δαπανών των κρατών μελών. Η τάση αυτή πρέπει να διατηρηθεί, να ενισχυθεί και να συντονιστεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Η έγκριση της συνολικής στρατηγικής της ΕΕ τον Ιούνιο του 2016 αποτέλεσε ορόσημο για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας. Προσβλέπουμε στην ταχεία και πλήρη εφαρμογή της από τα θεσμικά όργανα και τα κράτη μέλη της ΕΕ.

Χαιρετίζουμε την παρουσίαση του σχεδίου δράσης για την ευρωπαϊκή άμυνα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την παρουσίαση, στις 7 Ιουνίου 2017, της νέας δέσμης για την άμυνα που αποτελείται από ένα μέσο για τη βελτίωση των στρατιωτικών ικανοτήτων των κρατών μελών. Τονίζουμε ότι, στο έγγραφο προβληματισμού της για το μέλλον της ευρωπαϊκής άμυνας, η Επιτροπή και όλο και περισσότερα κράτη μέλη έχουν δεσμευτεί να δρομολογήσουν την Ευρωπαϊκή Αμυντική Ένωση. Αυτό ακριβώς ζητά η κοινοβουλευτική ομάδα του ΕΛΚ εδώ και πολύ καιρό.

Αναμένουμε ουσιαστικά βήματα όσον αφορά την εφαρμογή, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες των εθνικών ενόπλων δυνάμεων. Σύμφωνα με τις προηγούμενες δεσμεύσεις μας, στηρίζουμε πλήρως την έναρξη ενός πιλοτικού σχεδίου και μιας προπαρασκευαστικής δράσης για την ευρωπαϊκή έρευνα στον τομέα της άμυνας, που θα αποτελέσουν κίνητρο για μελλοντικά ευρωπαϊκά συνεργατικά προγράμματα. Η σχεδιαζόμενη συντονισμένη ετήσια ανασκόπηση στον τομέα της άμυνας (CARD) θα μπορούσε να εξυπηρετήσει αυτόν τον σκοπό ενισχύοντας την ανάπτυξη ικανοτήτων, αντιμετωπίζοντας τις αδυναμίες και εξασφαλίζοντας καλύτερη χρήση των εθνικών σχεδίων αμυντικών δαπανών.

Οι πρόσφατες προσπάθειες των κρατών μελών και της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας/Αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, να δρομολογήσουν τη μόνιμη διαρθρωμένη συνεργασία (PESCO) οδηγούν στη σωστή κατεύθυνση. Η PESCO είναι ένα ειδικό μέσο ενισχυμένης, ορθολογικής και αποτελεσματικής συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας (π.χ. με τη θέσπιση μιας στρατιωτικής ζώνης Σένγκεν) η οποία συγκεντρώνει τα κράτη μέλη που μπορούν να αναπτύξουν από κοινού δυνατότητες, να επενδύσουν σε κοινά σχέδια ή να δημιουργήσουν πολυεθνικούς σχηματισμούς. Η συνεργασία αυτή θα πρέπει να οδηγήσει σε υψηλότερο επίπεδο κοινής φιλοδοξίας όσον αφορά την άμυνα.

Χαιρετίζουμε την πρόσφατη δημιουργία της Στρατιωτικής Δυνατότητας Σχεδιασμού και Διεξαγωγής Επιχειρήσεων (MPCC) ως πυρήνα για ένα μόνιμο κέντρο επιχειρήσεων της ΕΕ. Εκτιμούμε την πρωτοβουλία Ανάπτυξης Ικανοτήτων για τη στήριξη της Ασφάλειας και της Ανάπτυξης (CBSD). Αυτή επιτρέπει στην ΕΕ να στηρίξει οικονομικά την ανάπτυξη ικανοτήτων και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των χωρών εταίρων.

Η πρόσφατη κοινή δήλωση ΕΕ-ΝΑΤΟ έχει δυνητικά τη δυνατότητα να ωθήσει τη συνεργασία σε υψηλότερα επίπεδα. Χαιρετίζουμε την έγκριση των 42 κοινών πρωτοβουλιών ΕΕ-ΝΑΤΟ που στοχεύουν στην ενίσχυση τόσο της συνεργασίας, όσο και του συντονισμού μεταξύ των δύο οργανισμών, αλλά και στη διασφάλιση της ασφάλειας των ευρωπαίων πολιτών. Αναμένουμε ότι τα κράτη μέλη και των δύο οργανισμών θα είναι πρόθυμα και ικανά να συνεργαστούν στους κρίσιμους τομείς για την ασφάλεια των πολιτών μας.

Αναγνωρίζουμε ότι τα κράτη μέλη έχουν διαφορετικές θέσεις όσον αφορά την πολιτική ασφάλειας και άμυνας για ιστορικούς λόγους και ότι περιλαμβάνονται πρωτόκολλα σε διάφορες συνθήκες της ΕΕ που το αναγνωρίζουν.

Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, η κοινοβουλευτική ομάδα του ΕΛΚ ζητά:

• Να τηρήσουν, αυτήν τη φορά, τα θεσμικά όργανα και τα κράτη μέλη της ΕΕ τις δεσμεύσεις τους όσον αφορά στην αύξηση της ασφάλειας των πολιτών μας. Είναι σημαντικό τα κράτη μέλη να ενισχύσουν το επίπεδο εμπιστοσύνης τους και να εφαρμόσουν την από κοινού εκφρασμένη πολιτική βούληση· η ΕΕ εισάγει στην εξίσωση της άμυνας τη μοναδική της εμπειρία όσον αφορά την ήπια ισχύ, ωστόσο πρέπει να συνεχίσει να ενισχύει και τη σκληρή ισχύ της·
• Τα κράτη μέλη της ΕΕ να εκμεταλλευτούν τις συνέργειες που προκύπτουν από την αυξημένη συνεργασία και τον συντονισμό στον τομέα της άμυνας (π.χ. αμυντικός σχεδιασμός, έρευνα και ανάπτυξη, προμήθεια, συντήρηση και ενοποίηση της βιομηχανίας εξοπλισμών). Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική εξοικονόμηση που θα αποδεσμεύσει πόρους για περαιτέρω μακροπρόθεσμες επενδύσεις·
• Τα θεσμικά όργανα και τα κράτη μέλη της ΕΕ πρέπει να αυξήσουν τις προσπάθειες για τον προσδιορισμό μιας κοινής αμυντικής πολιτικής της Ένωσης (άρθρο 42 παράγραφος 2 της ΣΕΕ). Σε έναν χώρο όπου τα άτομα, τα αγαθά, οι υπηρεσίες και τα χρήματα κινούνται ελεύθερα, η ασφάλεια δεν μπορεί να διασφαλιστεί πλήρως από τα κράτη μέλη, εάν ενεργούν μεμονωμένα. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να σχεδιάζουν από κοινού, ενωμένα, και κατόπιν να αποφασίζουν ποια θα είναι η συνεισφορά κάθε επιμέρους κράτους. Αυτό θα οδηγήσει στη διατήρηση της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης και στην ανάπτυξη μιας κοινής άμυνας·
• Η τρέχουσα συνολική στρατηγική της ΕΕ θα πρέπει να οδηγήσει σε μια Λευκή Βίβλο της ΕΕ για την ασφάλεια και την άμυνα, και στον ορισμό ενός χάρτη πορείας με ρεαλιστικά και πρακτικά βήματα προς την ίδρυση μιας Ευρωπαϊκής Αμυντικής Ένωσης. Η εν λόγω Ένωση θα πρέπει να προωθήσει την εναρμόνιση των στρατηγικών νοοτροπιών και μια κοινή αντίληψη όσον αφορά στις απειλές, η οποία με τη σειρά της απαιτεί να αναπτυχθούν κοινές ικανότητες επίγνωσης της κατάστασης. Η Λευκή Βίβλος πρέπει να συνδέσει τη στρατηγική μας σκέψη με την ανάπτυξη των στρατιωτικών ικανοτήτων·
• Η ΕΕ δεσμεύεται να δημιουργήσει νέες υποδομές και μηχανισμούς ή να διευκολύνει τους υπάρχοντες, ώστε να υποστηρίζουν καλύτερα τη στενότερη συνεργασία των κρατών μελών σε στρατιωτικά θέματα·
• Να προωθήσουν τα κράτη μέλη της ΕΕ μια ανταγωνιστική και καινοτόμο βιομηχανική βάση στον τομέα της άμυνας. Ζητούμε να τεθεί σε εφαρμογή μια ευρωπαϊκή πολιτική ικανοτήτων και εξοπλισμών ως γενικό πλαίσιο για τις εσωτερικές πτυχές των προσπαθειών της ΚΠΑΑ· να προσδιοριστούν οι συνεχιζόμενες προσπάθειες για τη θέσπιση υποστηρικτικών μέτρων και συνεργιών στους τομείς της αμυντικής έρευνας, της ανάπτυξης ικανοτήτων, των προμηθειών και του διαστήματος (π.χ. ικανότητες παρατήρησης του διαστήματος, τηλεκατευθυνόμενα αεροσκάφη, αμυντικές ικανότητες στον κυβερνοχώρο, άρματα μάχης και μαχητικά αεροσκάφη)·
• Τα κράτη μέλη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξασφαλίσουν την επιτυχία του σχεδιαζόμενου Ταμείου Άμυνας, που θα έχει ως αποτέλεσμα να δοθεί προτεραιότητα στον προϋπολογισμό ασφάλειας και άμυνας της ΕΕ στο επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ). Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας πρέπει να διαθέτει επαρκείς πόρους, οπότε τα προβλεπόμενα 500 εκατομμύρια ευρώ ανά έτος για την έρευνα και το 1 δισεκατομμύριο ευρώ για την ανάπτυξη και την αγορά εξοπλισμών αποτελούν τα απολύτως ελάχιστα ποσά·
• Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να εγκρίνουν άμεσα το σχέδιο κανονισμού για ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα βιομηχανικής ανάπτυξης στον τομέα της άμυνας, λαμβάνοντας υπόψη την επιχειρησιακή δράση της ΚΠΑΑ. Χρειαζόμαστε τολμηρά μέτρα εφαρμογής όσον αφορά τη συνεισφορά της ΕΕ στη χρηματοδότηση συνεργατικών σχεδίων με στόχο τη βελτίωση της άμυνας·
• Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να συστήσει μια Γενική Διεύθυνση Άμυνας στο πλαίσιο της αρμοδιότητας του ΑΕ/ΥΕ για να συντονίζει τα μέτρα εσωτερικής άμυνας της ΕΕ, να διασφαλίζει μια αποδοτική αγορά άμυνας και ένα εύρυθμο πανευρωπαϊκό καθεστώς ασφάλειας εφοδιασμού. Μια ενιαία αγορά άμυνας θα βοηθούσε την κρίσιμη έρευνα και τη σύσταση νεοφυών επιχειρήσεων για να αναπτυχθούν οι βασικές τεχνολογίες που χρειάζεται η Ευρώπη προκειμένου να ανταποκριθεί στις προκλήσεις για την ασφάλειά της·
• Υπάρχει περαιτέρω αύξηση στις εθνικές αμυντικές δαπάνες των κρατών μελών που προσεγγίζει το 2% του ΑΕΠ της ΕΕ. Η επίτευξη της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης απαιτεί μεγαλύτερες δαπάνες για την άμυνά μας·
• Η διατήρηση της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης, ως ικανότητας για αυτενέργεια όταν είναι αναγκαίο, απαιτεί από τα κράτη μέλη να δαπανούν καλύτερα και πιο συνεργατικά στην άμυνα, ιδίως για κοινές δημόσιες συμβάσεις, τυποποίηση και πιστοποίηση, χρησιμοποιώντας το υπάρχον πλαίσιο. Θα πρέπει να ευθυγραμμίσουμε τον αμυντικό μηχανισμό των κρατών μελών, όπως προβλέπεται από την CARD·
• Σε καιρό ειρήνης, η ΕΕ θα πρέπει να αξιοποιεί τις νομικές δυνατότητες να χρηματοδοτεί αμυντικές προσπάθειες, όπως την κατάρτιση και την εκπαίδευση, την προμήθεια και την συντήρηση, τις υποδομές ή την έρευνα, την τεχνολογία και την ανάπτυξη. Τα μέλη της ΕΕ θα πρέπει να επιδείξουν πολιτική δέσμευση, να αυξήσουν τις επενδύσεις, να ανταλλάσσουν πληροφορίες και να δημιουργήσουν συνέργειες ώστε να προστατεύουν καλύτερα τους Ευρωπαίους·
• Δεδομένης της περιπλοκότητας και του κατακερματισμού των πληροφοριακών συστημάτων σε ευρωπαϊκό επίπεδο για συνοριακό έλεγχο και ασφάλεια, η ΕΕ θα πρέπει να ενθαρρύνει τη βελτίωση της διασύνδεσης και της διαλειτουργικότητας των πληροφοριακών συστημάτων, και να αποφύγει την αλληλεπικάλυψη για να προστατεύσει καλύτερα τα εξωτερικά της σύνορα και να καταπολεμήσει την τρομοκρατία. Η ΕΕ θα πρέπει να προωθήσει μια πιο αποδοτική και αποτελεσματική διαχείριση δεδομένων, ενισχύοντας παράλληλα την ευρωπαϊκή βιομηχανία ασφάλειας.
• Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι συννομοθέτες πρέπει να εργαστούν για να εξασφαλίσουν ότι οι χρηματοπιστωτικές αγορές της ΕΕ δεν χρησιμοποιούνται από τρομοκρατικές οργανώσεις για να χρηματοδοτούν είτε τις τρομοκρατικές τους δραστηριότητες είτε την ίδια την ύπαρξή τους (ECON).
• Η ΕΕ πρέπει να χρηματοδοτεί σχέδια πολιτικο-στρατιωτικής καθώς και αμυντικής έρευνας και τεχνολογίας διευκολύνοντας τα μελλοντικά συνεργατικά ευρωπαϊκά προγράμματα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας (ΕΟΑ) ή άλλων εκτελεστικών οργανισμών. Η τεχνολογική πρόοδος και η ραγδαία αύξηση των χρηστών κατέστησαν το έγκλημα στον κυβερνοχώρο και τη χρήση του διαδικτύου από τρομοκράτες σε νέα μορφή του πολέμου·
• Θα πρέπει να δρομολογηθούν ευρωπαϊκά συνεργατικά προγράμματα με στόχο προγράμματα του ΝΑΤΟ όπως η άμυνα κατά βαλλιστικών πυραύλων για την Ευρώπη ή το συμμαχικό σύστημα μελλοντικής επιτήρησης και ελέγχου, ούτως ώστε να εξασφαλιστεί η άμεση βιομηχανική συμμετοχή της Ευρώπης στα προγράμματα του ΝΑΤΟ, με σκοπό να ενισχυθεί ο ρόλος της Ευρώπης στο ΝΑΤΟ και παράλληλα η ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία·
• Θα υπάρχει πρόγραμμα αμυντικής έρευνας στο επόμενο ΠΔΠ. Η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση ως επιπρόσθετος πόρος πρέπει να λειτουργεί συμπληρωματικά προς τις εθνικές επενδύσεις για την έρευνα. Αναμένουμε να ενταχθούν οι μελλοντικές ερευνητικές δραστηριότητες στον τομέα της άμυνας σε ένα ειδικό πρόγραμμα στο επόμενο ΠΔΠ·
• Η μόνιμη διαρθρωμένη συνεργασία αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της μελλοντικής Αμυντικής Ένωσης. Θα πρέπει επίσης να χρησιμεύσει στον συντονισμό των απομονωμένων νησίδων στρατιωτικής συνεργασίας στην Ευρώπη, αλλά χωρίς να θεωρείται μόνο ως εργαλείο συντονισμού σχεδίων·
• Όσον αφορά στη συμμετοχή στο Ταμείο Άμυνας της ΕΕ (EDF), το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Αμυντικής Δράσης (EDAP) και την PESCO, τα κράτη μέλη διευκρινίζουν πώς θα εξασφαλίσουν ευρεία συμμετοχή και υψηλό επίπεδο φιλοδοξίας και δέσμευσης ταυτόχρονα·
• Η ΕΕ αξιοποιεί πλήρως τις Συνθήκες στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας (άρθρο 41 ΣΕΕ - ταμείο εκκίνησης· άρθρο 42 ΣΕΕ - ρήτρα συλλογικής άμυνας· άρθρο 44 ΣΕΕ - ανάθεση αποστολών ΚΠΑΑ σε ομάδα κρατών μελών· άρθρο 222 ΣΛΕΕ - ρήτρα αλληλεγγύης)·
• Τα κράτη μέλη πρέπει να εφαρμόζουν πλήρη κατανομή βαρών στις επιχειρήσεις και τις αποστολές της ΚΠΑΑ με ενίσχυση της κοινής χρηματοδότησης, ούτως ώστε τα κράτη μέλη να ενθαρρύνονται να συνεισφέρουν με ικανότητες και δυνάμεις, χωρίς να περιορίζονται από τους οικονομικούς περιορισμούς τους. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να επανεξεταστεί ο μηχανισμός Αθηνά για τη χρηματοδότηση των κοινών δαπανών των στρατιωτικών επιχειρήσεων της ΕΕ και της μελλοντικής ανάπτυξης των μάχιμων μονάδων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUBG). Οι εταιρικές σχέσεις και η συνεργασία με τις χώρες που έχουν κοινές αξίες με την ΕΕ μπορούν να συμβάλλουν στην αποτελεσματικότητα και στον αντίκτυπο των επιχειρήσεων και των αποστολών της ΚΠΑΑ·
• Η ΕΕ πρέπει να δημιουργήσει ένα ολοκληρωμένο πολιτικο-στρατιωτικό στρατηγικό αρχηγείο που θα βασιστεί στην υπάρχουσα Μη Στρατιωτική Δυνατότητα Σχεδιασμού και Διεξαγωγής Επιχειρήσεων (CPCC), στη Στρατιωτική Δυνατότητα Σχεδιασμού και Διεξαγωγής Επιχειρήσεων (MPCC), και στη Διεύθυνση Διαχείρισης Κρίσεων και Σχεδιασμού (CMPD) στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης·
• Η ΕΕ πρέπει να εντείνει τις προσπάθειές της ως περιφερειακός πάροχος ασφάλειας και να καταστεί ισχυρός ευρωπαϊκός πυλώνας του NATO. Η προστασία της Ευρώπης θα γίνει αλληλοενισχυόμενη ευθύνη της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Είναι αναγκαίο να ενισχύσουμε τις συνέργειες μεταξύ της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, αποφεύγοντας τις περιττές αλληλεπικαλύψεις.
• Η ομάδα δράσης East StratCom της ΕΥΕΔ πρέπει να μετατραπεί σε μόνιμη δομή της ΕΕ, με επαρκή χρηματοδότηση και σημαντικά αυξημένο προσωπικό.

Η μελλοντική πορεία

Η ευρωπαϊκή άμυνα δεν μπορεί να εξακολουθήσει να είναι ο πιο αδύναμος κρίκος στη διαδικασία ολοκλήρωσης της ΕΕ. Οι Ευρωπαίοι πρέπει να είναι αυτεξούσιοι  και να ενισχύσουν την άμυνα της Ευρώπης, ειδικά καθώς –σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο 85.1 του Ιουνίου 2016– το ήμισυ των πολιτών της ΕΕ που ερωτήθηκαν θεωρεί ότι η δράση της ΕΕ είναι ανεπαρκής και τα δύο τρίτα αυτών επιθυμούν μεγαλύτερη ανάμειξη της ΕΕ μέσω της δέσμευσης των κρατών μελών σε θέματα πολιτικής ασφάλειας και άμυνας.

Στο τρέχον πολύπλοκο περιβάλλον ασφάλειας, η ΕΕ δεν μπορεί να έχει ρόλο παρατηρητή. Οι ανέμελοι καιροί τελειώνουν. Τα μερίσματα ειρήνης έχουν στερέψει. Οι αξίες και τα συμφέροντά μας απειλούνται και είναι καιρός να συμφωνήσουμε σε ένα περισσότερο φιλόδοξο επίπεδο και να το εφαρμόσουμε στην πράξη. Η ΕΕ βρίσκεται στην πλέον κατάλληλη θέση να αναλάβει ενεργό ρόλο, λόγω των ποικίλων –στρατιωτικών και μη στρατιωτικών– μέσων εξωτερικής πολιτικής που διαθέτει. Όμως, για τη διασφάλιση της ειρήνης, πρέπει να είμαστε έτοιμοι να δράσουμε με ταχύτητα, αποφασιστικότητα και επιμονή. Αυτό θα το επιτύχουμε καλύτερα μέσα στο πλαίσιο της μελλοντικής Ευρωπαϊκής Αμυντικής Ένωσης.