Stanowisko Grupy EPL w sprawie azylu i migracji

Wprowadzenie

Masowa migracja jest zjawiskiem globalnym. Ludzie przemieszczają się między kontynentami i w ich obrębie, powodowani wojnami i konfliktami, strachem, zmianami klimatu, głodem i nadzieją na znalezienie lepszego miejsca do życia.

Migracja była i będzie jednym z definiujących, międzypokoleniowych wyzwań i szans dla Europy. Podstawowe trendy w rozwoju gospodarczym, zmiany demograficzne, globalizacja transportu i komunikacji, niestabilność w sąsiednich regionach oznaczają, że ludzie będą nadal starać się przybyć do UE w poszukiwaniu schronienia, lepszego życia lub podążać za bliską rodziną. Dlatego konieczne jest, aby Unia Europejska była proaktywna w poszukiwaniu wspólnej europejskiej odpowiedzi na to wyzwanie, która równoważy różne formy znaczącej solidarności i odpowiedzialności. Powinna zaktualizować swoje ramy prawne, w tym poprzez skuteczną reformę Wspólnego Europejskiego Systemu Azylowego (CEAS), aby sprostać temu wyzwaniu dzięki zrównoważonej polityce zgodnej z międzynarodowymi konwencjami, przy jednoczesnym zachowaniu swobody przemieszczania się w UE poprzez utrzymanie bezpiecznych i skutecznych kontroli granic zewnętrznych. Konwencja genewska pozostaje kamieniem węgielnym ochrony uchodźców, ale jej lepsze przestrzeganie jest niezbędne. Ponadto konieczna jest dogłębna ocena jej adekwatności do XXI wieku, która może doprowadzić do jej modernizacji w celu zapewnienia, że nadal będzie ona stanowić trwałe ramy prawne.

Pięć lat temu Unia Europejska stanęła przed wyjątkowym wyzwaniem, gdy w ciągu dwóch lat do jej wybrzeży przybyło blisko dwa miliony ludzi, uciekających przed wojną, uciskiem politycznym lub ubóstwem, lub szukających nowego życia z powodów ekonomicznych, często ryzykując życie w rękach przemytników w drodze do Europy. Szybko stało się jasne, że państwa członkowskie nie są w stanie same sprostać wyzwaniu migracji i że to wspólne europejskie rozwiązania powinny wspierać skuteczne praktyczne środki wdrażane na szczeblu krajowym. W obliczu największego napływu przesiedleńców od czasów II wojny światowej, konieczne jest podjęcie wspólnych, zdecydowanych i pilnych działań.

Od tego czasu wprowadzono szereg środków, aby sprostać bezpośredniemu wyzwaniu kryzysu migracyjnego, mających na celu wprowadzenie wszystkich ważnych elementów składowych potrzebnych do europejskiego podejścia do zapewnienia silnych granic, sprawiedliwych i szybkich procedur oraz zrównoważonego systemu zdolnego do przewidywania problemów.

Podczas gdy presja migracyjna na zewnętrznych granicach UE zmniejszyła się w ostatnich latach, obecna niestabilna sytuacja na granicy między Grecją a Turcją może oznaczać początek nowego kryzysu migracyjnego. UE musi być lepiej przygotowana do radzenia sobie z kryzysem i utrzymania go pod kontrolą, pomimo braku współpracy ze strony tureckiego rządu w tym zakresie. Należy również wziąć pod uwagę bezpieczeństwo i sytuację demograficzną na Bliskim Wschodzie i w Afryce.

Państwa członkowskie pierwszej linii ponoszą nieproporcjonalnie duże obciążenia. Ze względu na swoje położenie geograficzne są one głównym punktem wejścia do Europy. Wszystkie państwa członkowskie UE powinny działać odpowiedzialnie i być z nimi solidarne.

Polityka migracyjna UE musi rozróżniać osoby poszukujące ochrony od migrantów ekonomicznych. W 2018 r. trzydzieści dziewięć procent osób ubiegających się o azyl w UE otrzymało pozytywną decyzję w pierwszej instancji. Pokazuje to, że duża część osób ubiegających się o azyl w Europie nie kwalifikuje się do ochrony.

Polityka i instrumenty legalnej migracji, w szczególności w celu przyciągnięcia talentów spoza UE, przeszły w ostatnich latach znaczące zmiany. Dobrze zarządzana legalna migracja jest jednym z kluczowych elementów zapewniających funkcjonowanie systemu gospodarczego, reagującego na zmieniające się potrzeby rynku pracy. Ma to zasadnicze znaczenie dla zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na umiejętności oraz zapewnienia dynamicznej gospodarki.

Wciąż jednak pozostaje wiele do zrobienia, aby stworzyć spójny i kompleksowy sposób dążenia do wzajemnie korzystnych dróg i współpracy partnerskiej, aby zarówno czerpać korzyści, jak i sprostać wyzwaniom związanym z migracją w perspektywie długoterminowej.

Napływ nieuregulowanych migrantów ekonomicznych niesie ze sobą ryzyko przekierowania zasobów potrzebnych prawdziwym osobom ubiegającym się o azyl, które korzystają z masowych przepływów migracyjnych i ubiegają się o ochronę międzynarodową po przybyciu do Europy. Pomimo spadku liczby wniosków o azyl w trzecim roku z rzędu, nadal istnieje ponad 800 000 nierozpatrzonych wniosków i minimalne wykorzystanie procedur granicznych. Wskazuje to, że systemy administracyjne i sądowe nie są odpowiednio przygotowane do radzenia sobie z napływem ludzi, co może prowadzić do nadużywania prawa do azylu. Dlatego UE i państwa członkowskie muszą priorytetowo traktować przeznaczanie swoich zasobów na osoby rzeczywiście potrzebujące ochrony i ściśle współpracować w celu przyspieszenia procedur powrotu.

Europa ponosi podwójną odpowiedzialność za pomoc osobom kwalifikującym się do ochrony lub potrzebującym pomocy humanitarnej oraz za zapewnienie wielu form znaczącej solidarności między wszystkimi państwami członkowskimi. Jednak UE musi również pomóc w zapewnieniu pomocy i ochrony przede wszystkim w samych krajach dotkniętych kryzysem i na obszarach z nimi sąsiadujących.

To Unia Europejska i państwa członkowskie powinny - zgodnie z prawem międzynarodowym - określać, kto otrzymuje ochronę w Europie. Państwa członkowskie zachowują wyłączną kompetencję do decydowania o tym, kto może pozostać na ich terytorium, a kto powinien wrócić, odzwierciedlając również zdolność absorpcyjną państw członkowskich i Unii jako całości. Prawo do ochrony nie powinno być interpretowane jako bezwarunkowe prawo do migracji, ponieważ nieuregulowany dostęp do Europy jest niedopuszczalny. Jeśli chodzi o legalnych migrantów ekonomicznych, wyłącznym prawem każdego państwa członkowskiego jest decydowanie, czy chce ich przyjąć, przyznać im dostęp do rynku pracy, a jeśli tak, to ilu.

Artykuł 78 TFUE przewiduje wspólną politykę azylową zgodnie z konwencją genewską i protokołem do niej.

Debata na temat migracji jest trudna i często spolaryzowana, z ograniczoną przestrzenią dla zniuansowanych poglądów. UE i odpowiednie podmioty polityczne muszą zapewnić, że rozwój polityki będzie oparty na faktach, a solidna strategia komunikacyjna zostanie wdrożona na długo przed podjęciem ważnych kroków w polityce migracyjnej. Powinny one skłonić do znaczącej i proaktywnej reakcji na kryzysy związane z migracją.

Kryzys związany z koronawirusem uwypuklił wyzwania związane z ochroną zdrowia publicznego w UE przy jednoczesnym unikaniu zakłóceń w swobodnym przepływie osób podczas pandemii. UE musi być odpowiednio przygotowana do powstrzymania ewentualnej nowej fali epidemii koronawirusa. Może to obejmować odpowiednie kontrole na granicach zewnętrznych, zarówno przy wjeździe, jak i wyjeździe, izolację, przenoszenie zakażonych osób i inne działania zapobiegawcze oparte na najlepszych praktykach organów ds. zdrowia. UE powinna chronić swoje granice zewnętrzne, zwłaszcza tam, gdzie występują zwiększone przepływy migracyjne, w szczególności na szlakach środkowo- i wschodniośródziemnomorskich. Szczególnie narażeni są migranci mieszkający w gęsto zaludnionych obiektach, w których choroba może się łatwo rozprzestrzeniać.

Ochrona bezbronnych - walka z przemytem

Przemytnicy migrantów czerpią ogromne korzyści finansowe, wykorzystując ludzi i narażając ich życie. Ten wielomiliardowy model biznesowy musi się skończyć. Zwiększona wymiana informacji, skoordynowane działania operacyjne i zaangażowanie państw trzecich będą wspierać wysiłki mające na celu zapewnienie, że przemytnicy nie będą mieli przestrzeni do działania.

Ponieważ stanowią one dużą część osób wymagających szczególnej uwagi, należy zająć się szczególną sytuacją kobiet w odniesieniu do ich ochrony przed przemocą ze względu na płeć. Potrzebna jest dostosowana infrastruktura dla kobiet i dziewcząt oraz odpowiednie szkolenia dla personelu w ośrodkach recepcyjnych.

Europol odgrywa fundamentalną rolę w zwalczaniu przemytu migrantów. Europejskie Centrum Przemytu Migrantów Europolu, wspierane przez pracę Eurojustu, jest już kluczowym atutem, ale może być dalej wzmacniane. Obie agencje borykają się z poważnym niedoborem personelu i środków finansowych. Głównym zadaniem Centrum jest wspieranie policji i organów granicznych w koordynowaniu wysoce złożonych transgranicznych operacji zwalczania przemytu. W związku z tym konieczne jest wzmocnienie mandatu Europolu.

Ścisła współpraca i zaangażowanie z krajami trzecimi pozostaje kluczem do zapobiegania przemytowi migrantów. Jednym z kroków w tym zakresie jest promowanie kampanii informacyjnych i podnoszących świadomość na temat zagrożeń związanych z przemytem i nielegalną migracją. Ma to kluczowe znaczenie dla zapobiegania niebezpiecznym podróżom do UE potencjalnych migrantów i osób ubiegających się o azyl, w tym osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji, takich jak dzieci. Finansowane przez UE operacje humanitarne powinny w dalszym ciągu uwzględniać szczególne potrzeby dzieci i ich podatność na zagrożenia oraz zapewniać im ochronę podczas przesiedlenia. Wszystkie programy UE muszą być kontynuowane w kluczowych krajach pochodzenia i tranzytu i powinny być wdrażane jako część spójnej strategii z krajami trzecimi.

UE powinna ściśle współpracować i angażować się z krajami pochodzenia i tranzytu - szczególnie w Afryce - aby pomóc w walce z przemytnikami, pomóc w budowaniu potencjału w tych krajach w zakresie skutecznego prawodawstwa azylowego, egzekwowania prawa i zarządzania granicami, ale także w dziedzinach takich jak edukacja i polityka społeczna. Współpraca z krajami trzecimi musi odbywać się zgodnie z międzynarodowymi konwencjami i przy pełnym poszanowaniu praw podstawowych.

Komisja Europejska powinna corocznie oceniać politykę migracyjną UE, w tym wszelkie czynniki wypychające i przyciągające. W związku z tymi ocenami należy zaproponować zmiany w polityce, aby skutecznie przełamać model biznesowy przemytników.

Ochrona granic Unii Europejskiej: Kluczowe działania

Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej (EBCGA) jest kamieniem milowym w historii europejskiego zarządzania granicami. Ustanowienie w pełni rozwiniętego systemu Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej urzeczywistni zasady podziału odpowiedzialności i solidarności między państwami członkowskimi a Unią. Agencja ściśle monitoruje ochronę granic zewnętrznych UE i powinna wspierać stosowanie środków unijnych związanych z zarządzaniem granicami zewnętrznymi, podczas gdy państwa członkowskie zachowują główną odpowiedzialność za zarządzanie swoimi granicami zewnętrznymi we własnym interesie krajowym i w szerszym interesie wszystkich państw członkowskich. Działa w celu szybkiego identyfikowania i reagowania na wszelkie zagrożenia bezpieczeństwa w pełnej współpracy z państwami członkowskimi na terytorium, na którym działają jego agenci.

W ramach nowego mandatu rola i działania EBCGA zostały znacznie rozszerzone w celu zapewnienia bardziej skutecznego i znaczącego wsparcia dla państw członkowskich. Stały personel Agencji zostanie ponad dwukrotnie zwiększony, a Agencja będzie mogła zakupić własny sprzęt i rozmieścić go w operacjach granicznych w krótkim czasie. Należy zapewnić bardziej solidne finansowanie Agencji, aby umożliwić jej szybkie osiągnięcie pełnego stałego personelu w liczbie 10 000 osób i nabycie niezbędnego sprzętu. Stanowisko kilku państw członkowskich zmierzające do zmniejszenia zatrudnienia i finansowania EBCGA jest w tym względzie wysoce niepokojące.

EBCGA jest istotnym elementem zapewniającym skuteczną ochronę zewnętrznych granic Europy. Stały korpus 10 000 funkcjonariuszy i pracowników straży granicznej powinien zatem zostać jak najszybciej wdrożony i zacząć funkcjonować najlepiej przed 2024 rokiem.

Aby EBCGA była operacyjna i skuteczna, państwa członkowskie muszą wypełnić swoje zobowiązania w zakresie zasobów ludzkich i wyposażenia technicznego w celu skutecznej ochrony zewnętrznej granicy UE. Kwestie związane z rekrutacją w EBCGA powinny zostać rozwiązane jak najszybciej - musimy sprawić, by kariera w Agencji była bardziej atrakcyjna dla wysoko wykwalifikowanych specjalistów. Należy dopilnować, aby Agencja dysponowała sprzętem i technologią niezbędnymi do wykonywania swoich zadań w zadowalający sposób. Procesy wewnętrzne i organizacja Agencji będą wymagały oceny sprawności, aby zapewnić, że jest ona w stanie działać na optymalnym poziomie.

Po przyjęciu przepisów dotyczących interoperacyjności systemów informatycznych, systemu wjazdów i wyjazdów oraz systemu ETIAS w celu zwiększenia wymiany informacji między państwami członkowskimi wprowadzanych jest szereg udoskonalonych narzędzi kontroli granicznej. Reforma systemu Eurodac i VIS powinna zostać szybko zakończona w celu wyeliminowania luk informacyjnych i martwych punktów oraz dalszego przeciwdziałania oszustwom związanym z tożsamością.

Szybkie przyjęcie wszystkich wynikających z tego przepisów przez Parlament Europejski i Radę będzie miało zasadnicze znaczenie dla pełnego wdrożenia podjętych decyzji legislacyjnych w celu zapewnienia wzmocnionej kontroli granicznej. EBCGA musi być stale monitorowana, a jej działania analizowane w celu ponownej oceny jej potrzeb w razie potrzeby.

Wszystkie agencje wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych odgrywające rolę w zarządzaniu granicami powinny mieć zapewnione odpowiednie finansowanie w celu zagwarantowania ich codziennej działalności i zdolności do ochrony granic zewnętrznych UE.

Skuteczna ochrona granic zewnętrznych UE jest warunkiem wstępnym prawidłowego funkcjonowania strefy Schengen i zniesienia tymczasowych kontroli na granicach wewnętrznych. Państwa członkowskie zachowują jednak prawo do wprowadzenia tymczasowych kontroli na granicach wewnętrznych, które powinny być ustanawiane jedynie wyjątkowo i proporcjonalnie na ograniczony okres. Wszelkie takie środki powinny zostać wycofane, gdy tylko przestaną istnieć zagrożenia dla bezpieczeństwa wewnętrznego.

Poprawa powrotów i readmisji

Skuteczne wdrażanie Wspólnego Europejskiego Systemu Azylowego (CEAS) i ochrona strefy Schengen idą w parze ze skuteczną ochroną granic zewnętrznych UE, a także ze skuteczną polityką powrotową dla tych obywateli państw trzecich, którzy nie mają podstaw prawnych do pozostania w UE.

Pomimo ciągłych wysiłków państw członkowskich, Komisji Europejskiej i EBCGA, wskaźnik powrotów jest daleki od zadowalającego.

Zwiększenie liczby powrotów wymaga dodatkowych wysiłków ze strony państw członkowskich i państw trzecich. Systemy powrotów państw członkowskich muszą działać w sposób skoordynowany. Kluczowe środki obejmują aktywne monitorowanie sytuacji obywateli państw trzecich w trakcie całej procedury powrotu oraz przestrzeganie przez nich obowiązku powrotu, aby zapobiegać ucieczkom i wtórnemu przemieszczaniu się oraz wzmocnić pomoc dla współpracujących obywateli państw trzecich, którzy chcą dobrowolnie wyjechać.

Konieczne jest zakończenie przekształcania dyrektywy w sprawie powrotów. Konieczne są ukierunkowane zmiany w przepisach regulujących zatrzymanie i alternatywne formy zatrzymania, aby zapobiec ucieczkom i zwiększyć skuteczność powrotów. Tam, gdzie to konieczne, zatrzymanie musi być możliwe na jak najkrótszy okres, stosowane i utrzymywane tylko w czasie trwania procedury wydalenia.

Kluczowe znaczenie ma również pełne wdrożenie systemu informacyjnego Schengen dotyczącego powrotów, usprawnienie procedur granicznych i zapobieganie wtórnemu przemieszczaniu się.

Właściwe organy państw członkowskich ds. powrotów powinny w pełni wykorzystać nowy mandat EBCGA w zakresie powrotów, biorąc pod uwagę jego rozszerzenie zarówno w wymiarze wewnętrznym, jak i zewnętrznym, w tym w zakresie działań przed powrotem i po powrocie.

W odniesieniu do zewnętrznego wymiaru swojego mandatu w zakresie powrotów, Agencja powinna wykorzystać wszystkie dostępne narzędzia i możliwości, aby stworzyć dźwignię dla współpracy z państwami trzecimi w dziedzinie powrotów. Musi to być częścią spójnej nowej "Strategii dla Afryki".

W ramach umowy z Kotonu każde z państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku zobowiązało się do powrotu i readmisji swoich obywateli, którzy nielegalnie przebywają na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej, na wniosek tego państwa członkowskiego i bez zbędnej zwłoki. Zobowiązanie to nie przyniosło lepszych rezultatów w tej dziedzinie. Wzywamy zatem, udzielając naszego wsparcia nowemu partnerstwu UE-AKP, do lepszego egzekwowania związanych z migracją aspektów współpracy UE-AKP.

Zarówno negocjacje, jak i wdrażanie instrumentów readmisyjnych powinny opierać się na silnym i spójnym przesłaniu, że UE i jej państwa członkowskie oczekują współpracy ze strony danego kraju trzeciego. Może to oznaczać zastosowanie szerszej dźwigni politycznej. Służy temu nowo zmienione rozporządzenie w sprawie kodeksu wizowego.

Współpraca powinna przynosić obopólne korzyści i opierać się na zasadzie "więcej za więcej", zgodnie z którą dodatkowe wysiłki krajów pochodzenia i tranzytu mają być nagradzane wzmożoną współpracą i dodatkowym wsparciem. W związku z tym wszystkie odpowiednie polityki, instrumenty i narzędzia UE, w tym umowy handlowe, a także pomoc rozwojowa, legalna migracja i polityka wizowa powinny być powiązane ze współpracą państw trzecich w dziedzinie migracji i powrotów/readmisji, w zakresie zapobiegania nielegalnej migracji i odsyłania nielegalnych migrantów do ich kraju pochodzenia. Należy przeprowadzać okresowe przeglądy poziomu współpracy, aby w razie potrzeby aktualizować te instrumenty. Niewystarczająca współpraca ze strony krajów pochodzenia i tranzytu powinna prowadzić do zmniejszenia współpracy i wsparcia, ale bez wpływu na pomoc humanitarną mającą na celu ochronę życia, zapobieganie i łagodzenie cierpienia oraz pomoc w utrzymaniu godności ludzkiej w obliczu klęsk żywiołowych i katastrof spowodowanych przez człowieka.

W odniesieniu do wewnętrznego wymiaru swojego mandatu w zakresie powrotów, Agencja powinna dalej wzmacniać wspólną platformę powrotową do gromadzenia informacji, analizy, planowania i organizacji wspólnych działań w celu ułatwienia współpracy między państwami członkowskimi i państwami trzecimi, w szczególności w zakresie organizacji i wdrażania procedur powrotu i readmisji.

Kluczowe znaczenie ma wzajemne uznawanie decyzji dotyczących powrotów i udostępnianie środków finansowych na ten cel. Skuteczność powrotów można poprawić tylko wtedy, gdy zwiększymy koordynację i będziemy pracować nad podejściem europejskim.

Niedawno przyjęte rozporządzenie dotyczące utworzenia europejskiej sieci oficerów łącznikowych ds. imigracji (ILO) powinno jeszcze bardziej zwiększyć zdolność UE do koordynowania i wykorzystywania ILO rozmieszczonych w państwach trzecich, aby skuteczniej reagować na priorytety Unii w dziedzinie migracji, a mianowicie zapobieganie i zwalczanie nielegalnej migracji, ułatwianie powrotów i zarządzanie legalną migracją.

MOP, w połączeniu z oficerami łącznikowymi ds. powrotów EBCGA i europejskimi oficerami łącznikowymi ds. migracji w państwach trzecich, przewidzianymi w nowym rozporządzeniu EBCGA, powinni doprowadzić do skutecznego rozmieszczenia w państwach trzecich i umożliwić im wywieranie presji na poziomie operacyjnym na podstawie konkretnych wniosków państw członkowskich o powrót/readmisję.

Wspólny europejski system azylowy, który jest odpowiedni do celu

Obecny wspólny europejski system azylowy musi pozostać priorytetem i zostać kompleksowo zreformowany, aby mógł prawidłowo funkcjonować przez cały czas, reagować na przyszłe kryzysy migracyjne i globalne trendy migracyjne. Zapobieganie nielegalnemu przekraczaniu granic musi być połączone z solidnym systemem zarządzania osobami ubiegającymi się o azyl na terytorium UE w celu zapewnienia trwałości strefy Schengen.

Ze względu na brak europejskich przepisów, większość wniosków, według Europejskiego Urzędu Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO), jest nadal rozpatrywana tylko przez pięć państw członkowskich.

Odporna na kryzys polityka azylowa i migracyjna UE oraz odporny na kryzys system Schengen są niezbędnymi warunkami wstępnymi dla naszej wspólnej europejskiej przyszłości.

Rozwiązanie rozporządzenia dublińskiego, ustanawiającego kryteria i mechanizmy określania, które państwo członkowskie UE jest odpowiedzialne za rozpatrzenie wniosku o azyl, jest jednym z warunków wstępnych odpornego wspólnego europejskiego systemu azylowego.

Funkcjonowanie wspólnego europejskiego systemu azylowego zależy od solidarności, która jest podstawą każdego podejścia UE do migracji.

UE powinna zapewnić, że w przyszłym modelu większość wniosków osób ubiegających się o azyl powinna być składana poza Unią, na zewnętrznych granicach Unii lub w strefie tranzytowej państwa członkowskiego przed podjęciem decyzji o wjeździe wnioskodawcy. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość zapewnienia badania dopuszczalności lub badania merytorycznego, co umożliwiłoby rozstrzyganie takich wniosków na granicy zewnętrznej lub na regionalnych platformach zejścia na ląd w ściśle określonych okolicznościach. Zreformowany CEAS powinien zagwarantować, że państwa członkowskie przyjmą swoją sprawiedliwą część odpowiedzialności, z poszanowaniem zasady solidarności i pomocniczości. Dobro dzieci musi być oceniane i brane pod uwagę jako podstawowy czynnik we wszystkich działaniach lub decyzjach, które ich dotyczą, a prawo każdego dziecka do bycia traktowanym jak dziecko powinno być zapewnione w pierwszej kolejności.

Przy opracowywaniu jednolitych przepisów azylowych należy odpowiednio uwzględnić złożoność zapobiegania nadużyciom, takim jak kupowanie azylu przez osoby ubiegające się o ochronę międzynarodową, których wtórne przemieszczanie się jest spowodowane nie tylko warunkami przyjmowania, ale także do pewnego stopnia czynnikami ekonomicznymi i znajomymi podobieństwami kulturowymi w krajach docelowych, przy jednoczesnym zachęcaniu beneficjentów ochrony międzynarodowej do pozostania na terytorium państwa członkowskiego, w którym została ona pierwotnie przyznana. Takie zasady powinny gwarantować, że funkcjonowanie zreformowanego systemu dublińskiego nie zostanie zakłócone przez takie przepływy i że państwa członkowskie w pełni się do nich zastosują.

Funkcjonowanie wspólnego europejskiego systemu azylowego zależy od solidarności między wszystkimi państwami członkowskimi, która jest podstawą każdego podejścia UE do migracji. Zreformowany system CEAS powinien umożliwić państwom członkowskim włączenie się w unijne ramy, w których osoby ubiegające się o azyl są sprawiedliwie rozdzielane między państwa członkowskie, zmniejszając tym samym presję wywieraną na państwa pierwszego wjazdu. Państwa członkowskie, które niechętnie uczestniczą w tych ramach, muszą wnieść znaczący, namacalny wkład poprzez inne formy znaczącej solidarności. Unijne ramy relokacji między państwami członkowskimi powinny gwarantować, że wszyscy wnioskodawcy wyraźnie potrzebujący ochrony międzynarodowej będą w stanie w pełni i szybko korzystać z przysługujących im praw ochronnych w państwie członkowskim relokacji, jednocześnie uniemożliwiając wnioskodawcom, którzy prawdopodobnie otrzymają negatywną decyzję w sprawie swojego wniosku, relokację do innego państwa członkowskiego, a tym samym nadmierne przedłużanie ich pobytu w Unii.

UE powinna, w ramach spójnej "Strategii dla Afryki", wznowić dyskusję na temat regionalnych platform wysiadkowych po obu stronach Morza Śródziemnego, gdzie osoby ubiegające się o azyl mogą być bezpiecznie przyjmowane, a ich wnioski oceniane w sposób skuteczny, godny i humanitarny. Takie regionalne platformy sprowadzania na ląd mogłyby być obsługiwane przez EASO i EBCGA, bez uszczerbku dla prawidłowego funkcjonowania zreformowanego systemu dublińskiego.

Każdy bezpieczny kraj, zarówno państwa UE, jak i kraje trzecie, w regionie Morza Śródziemnego ma do odegrania rolę w operacjach poszukiwawczych i ratowniczych. Zejście na ląd powinno odbywać się zgodnie z prawem międzynarodowym, nawet jeśli ma miejsce poza terytorium UE.

Ratowanie życia na morzu jest obowiązkiem prawnym wynikającym zarówno z prawa międzynarodowego, jak i unijnego, ale przede wszystkim aktem humanitaryzmu i solidarności z osobami zagrożonymi. Państwa członkowskie, indywidualnie i działając jako państwa członkowskie UE lub na odpowiednich forach międzynarodowych, muszą przestrzegać norm odpowiedniego prawa międzynarodowego i prawa Unii, jeśli chodzi o pomoc osobom w niebezpieczeństwie. Statki prowadzące operacje poszukiwawcze i ratownicze muszą przestrzegać odpowiednich przepisów prawa międzynarodowego i unijnego oraz postępować zgodnie z instrukcjami wydanymi przez właściwe Centrum Koordynacji Ratownictwa i współpracować z organami państw członkowskich i agencją Frontex w celu zapewnienia bezpieczeństwa migrantom.

Porozumienie UE-Turcja znacznie zmniejszyło presję migracyjną na Europę do początku tego roku. Ustanawiając podobne porozumienia z krajami tranzytowymi i krajami pochodzenia, można zapobiec nielegalnej migracji, a duża liczba migrantów może skorzystać ze wsparcia finansowego w krajach pochodzenia lub tranzytu. Unijny ośrodek dla uchodźców w Turcji zapewnił prawie 1,7 miliona Syryjczyków wsparcie w zakresie podstawowych codziennych potrzeb, a ponad 500 000 dzieci uchodźców otrzymało pomoc w uczęszczaniu do szkoły. Jednak masowa i zorganizowana presja ze strony migrantów na granicy grecko-tureckiej, a także na greckich wyspach do niezwykle niepokojących poziomów od pewnego czasu sprawiła, że sytuacja w hotspotach na wyspach stała się nie do utrzymania pod względem warunków przyjmowania. Presja na granicach lądowych może prowadzić do przemocy. UE powinna zintensyfikować swoje wysiłki, aby Turcja wywiązała się ze swoich zobowiązań wynikających z umowy UE-Turcja.

Dalsze wzmocnienie i harmonizacja zasad wspólnego europejskiego systemu azylowego powinny również zapewnić równe traktowanie w całej UE pod względem względnym i zmniejszyć nadmierne czynniki zachęcające do przyjazdu do UE.

Zdolność organów rozstrzygających do rygorystycznego i sprawiedliwego rozpatrywania wniosków o udzielenie ochrony międzynarodowej zależy od szeregu czynników, które są nieodłącznie związane z ich wewnętrzną organizacją, zasobami i funkcjonowaniem. Kluczowe znaczenie dla szybkich i skutecznych procedur azylowych ma wczesne wdrażanie systemów azylowych, polityka inwestowania w jakość procesu decyzyjnego w pierwszej instancji poprzez zapewnienie wystarczających zasobów właściwym organom, szkolenie ich personelu, a także kluczowe gwarancje proceduralne umożliwiające wnioskodawcom złożenie wszystkich elementów ich wniosków na jak najwcześniejszym etapie.

Rola Europejskiego Urzędu Wsparcia w dziedzinie Azylu jest kluczowa, jeśli chodzi o zapewnianie państwom członkowskim wsparcia w zakresie rozpatrywania wniosków o udzielenie ochrony międzynarodowej, a także szkolenia pracowników odpowiedzialnych za rozpatrywanie wniosków o azyl. Wsparcie i informacje powinny zostać rozszerzone na dzieci bez opieki i dzieci bez opieki, zgodnie z ich najlepszym interesem. EASO powinien być pełnoprawną agencją posiadającą niezbędne kompetencje i zasoby.

Jako pełnoprawna agencja, EASO powinien być uprawniony do zapewniania wsparcia eksperckiego państwom członkowskim w terenie w zakresie identyfikacji krajów pochodzenia osób podróżujących bez dokumentów tożsamości.

Przyspieszona procedura rozpatrywania wniosków i procedura graniczna są niezbędnymi narzędziami do skutecznego rozpatrywania wniosków, które są ewidentnie fałszywe, oczywiście bezzasadne lub niedopuszczalne, i dlatego powinny być obowiązkowymi elementami przyszłej europejskiej polityki azylowej, która powinna również traktować priorytetowo wnioski o azyl składane bezpośrednio na granicach zewnętrznych lub poza Europą.

Należy również przeanalizować regionalne ustalenia dotyczące określania miejsc zejścia na ląd, aby zwolnić państwa pierwszej linii z wyłącznej odpowiedzialności za zejście na ląd i dalsze przetwarzanie osób uratowanych na morzu.

Przesiedlenie

Przesiedlenie jest bezpieczną i legalną alternatywą dla nielegalnych i niebezpiecznych podróży dla osób potrzebujących ochrony, a także demonstracją europejskiej solidarności z krajami spoza UE przyjmującymi dużą liczbę osób uciekających przed wojną lub prześladowaniami. Określenie liczby osób przesiedlonych na terytorium UE powinno pozostać w gestii państw członkowskich. Ciągłe zaangażowanie państw członkowskich w przesiedlenia jako bezpieczną i legalną drogę do UE potwierdza, że pozostaje to jednym z podstawowych instrumentów umożliwiających osobom potrzebującym ochrony międzynarodowej przybycie do UE w sposób uporządkowany, zarządzany, bezpieczny i godny. Jednocześnie odpowiedzialność za ochronę powinna zostać zwiększona nie tylko przez UE jako całość, ale także przez społeczność międzynarodową, ponieważ obecnie jest ona dzielona w nierówny sposób na poziomie globalnym. Dalszy rozwój w tym zakresie powinien być wspierany i oparty na Forum Uchodźców ONZ, gdzie zasada międzynarodowego podziału odpowiedzialności powinna zostać wprowadzona w konkretne działania.

Legalna migracja

Inteligentne zarządzanie migracją wymaga nie tylko polityki przeciwdziałania nieuregulowanym przepływom, przy jednoczesnym zapewnieniu ochrony potrzebującym, ale także proaktywnej polityki zrównoważonych, przejrzystych i dostępnych legalnych ścieżek, przynoszących korzyści zarówno Europie, jak i krajom pochodzenia.

Europa jest starzejącym się kontynentem z malejącą liczbą ludności w wieku produkcyjnym, która ma się zmniejszyć o 18 milionów w ciągu następnej dekady. Ponadto zmiany w umiejętnościach wymaganych na rynkach pracy UE w latach 2012-2025 wskazują na rosnące zapotrzebowanie na wysoko wykwalifikowanych pracowników (z 68 do 83 milionów, czyli +23%). Państwa członkowskie powinny ponownie ocenić swoją politykę społeczną i rodzinną, aby uwzględnić te zmiany i pomóc UE jako całości stawić czoła tym nowym realiom.

UE musi poprawić przepisy migracyjne i zbadać sposoby przyciągnięcia pracowników fizycznych, a także wysoko wykwalifikowanych legalnych migrantów i przedsiębiorców, którzy mogą obsadzić wolne stanowiska pracy i pobudzić wzrost gospodarczy. UE musi zreformować niebieską kartę UE i zastanowić się nad długoterminowymi, krótkoterminowymi i sezonowymi zestawami wiz, które mogą przyczynić się do poprawy sytuacji na rynku pracy w Europie, a także w krajach pochodzenia. Kompetencje państw członkowskich w tej dziedzinie muszą być respektowane i to państwa członkowskie określają warunki przyznawania dostępu do swoich rynków pracy.

Legalna migracja musi stać się częścią ogólnej dyskusji z krajami trzecimi pochodzenia i tranzytu na temat współpracy w zarządzaniu przepływami migracyjnymi. UE powinna wspierać współpracę MŚP między państwami członkowskimi a krajami trzecimi i dążyć do stworzenia systemu inwestycji, a nie tylko pomocy.

Należy rozpocząć refleksję nad możliwymi sposobami zmiany unijnych ram zarządzania migracją legalną, a w szczególności migracją zarobkową, w tym poprzez czerpanie inspiracji z udanych modeli punktowych opracowanych przez inne kraje, takie jak Kanada, oraz w odniesieniu do kompetencji państw członkowskich.

Zajęcie się podstawowymi przyczynami migracji

Uważamy, że nasza strategia dotycząca pomocy UE i polityki zagranicznej musi również uwzględniać politykę migracyjną. Komisja Europejska powinna wziąć to pod uwagę przy opracowywaniu nowej "Strategii dla Afryki", a także kompleksowej strategii dla Bliskiego Wschodu. UE powinna częściej zapewniać pomoc krajowi przyjmującemu w celu zapobiegania nieuregulowanej migracji ekonomicznej. Jednym z nadrzędnych celów polityki pomocowej UE musi być również zajęcie się podstawowymi przyczynami migracji, w tym wyzwaniami demograficznymi. Należy zatem skupić się na wspieraniu rozwoju stabilnych instytucji w najbliższym regionie Europy, aby promować zrównoważony rozwój społeczny.

Rozwiązanie problemu migracji wymaga partnerstwa z Afryką mającego na celu znaczącą transformację społeczno-gospodarczą kontynentu afrykańskiego z poszanowaniem jego zasad i celów. Będzie to wymagało nie tylko zwiększonego finansowania rozwoju, ale także kroków w kierunku stworzenia nowych ram umożliwiających znaczny wzrost prywatnych inwestycji zarówno ze strony Afrykanów, jak i Europejczyków. Szczególny nacisk należy położyć na realizację Zrównoważonych Celów ONZ, ze szczególnym uwzględnieniem edukacji, zdrowia, infrastruktury, innowacji, dobrych rządów i wzmocnienia pozycji kobiet. Ponadto należy wziąć pod uwagę wnioski z Forum Wysokiego Szczebla Afryka-Europa 2018, ponieważ podkreślają one, w jaki sposób wykorzystać niewykorzystany potencjał innowacji i cyfryzacji jako ważnych czynników umożliwiających nasz przyszły rozwój.

Niezbędna jest współpraca z krajami partnerskimi w zakresie odporności i stabilności oraz tworzenia miejsc pracy i możliwości zarówno dla migrantów i uchodźców, jak i dla społeczności przyjmujących.

UE musi opierać się na dotychczasowych doświadczeniach Funduszu Powierniczego UE dla Afryki i kontynuować prace prowadzone na kontynencie afrykańskim. Powinna uzupełnić fundusz powierniczy na 2020 r. wkładami państw członkowskich i Komisji Europejskiej, jednocześnie określając konkretne potrzeby.

Działania UE powinny mieć na celu przyczynienie się do rozwoju gospodarczego lokalnych społeczności i regionów, a tym samym zmniejszenie presji migracyjnej poprzez poprawę umiejętności i szans na zatrudnienie potencjalnych i/lub powracających migrantów.

Rozszerzenie UE na Bałkanach Zachodnich i aktywna polityka sąsiedztwa UE pomagają poszerzyć obszar dobrobytu i wzmocnić rządy prawa, a zatem są skutecznymi narzędziami zapobiegawczymi dla lepszego zarządzania przepływami migracyjnymi. Wzmocniona współpraca strategiczna i operacyjna między UE a krajami na jej wschodnich i południowych granicach powinna być integralną częścią tych wysiłków.

Integracja

Podczas gdy UE może zapewnić zachęty i wsparcie dla działań państw członkowskich, w oparciu o art. 79 (4) TFUE, integracja pozostaje kwestią kompetencji krajowych.

Przepływy migracyjne w ostatnich latach zwiększyły potrzebę skutecznej polityki integracji obywateli państw trzecich.

Integracja jest warunkiem wstępnym integracyjnego, spójnego i zamożnego społeczeństwa. Rozumiemy, że integracja jest procesem dwukierunkowym, a poszanowanie wartości, na których zbudowana jest Unia, musi być integralną częścią procesu integracji.

Wzywamy do przyjęcia przez państwa członkowskie nowego podejścia do integracji, skoncentrowanego na integracji społecznej i integracji na rynku pracy, zapewnieniu kursów językowych i integracyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem migrantek i innych osób znajdujących się w trudnej sytuacji oraz sprostaniu wyzwaniom związanym z gettami miejskimi. Integracja na najwcześniejszym etapie, poprzez główne i ukierunkowane środki, jest istotnym czynnikiem przyczyniającym się do ogólnej spójności społecznej w Europie, a także ważnym czynnikiem minimalizującym ryzyko związane z możliwą działalnością przestępczą i narażeniem na radykalizację.

Praworządność i prawa podstawowe, takie jak wolność słowa, równe prawa mężczyzn i kobiet oraz szacunek i dialog między społecznościami religijnymi, są istotnymi elementami naszego systemu wartości i muszą być przestrzegane przez wszystkich, w tym migrantów. Nie możemy pozwolić na istnienie równoległych społeczeństw, w których podstawowe wartości Unii są systematycznie podważane, i musimy zintensyfikować walkę z takimi ekstremistycznymi ideologiami.

Udział wszystkich podmiotów zaangażowanych w społeczeństwo ma kluczowe znaczenie i przy poszanowaniu kompetencji państw członkowskich w zakresie środków integracyjnych, takie środki dla wszystkich legalnie przebywających obywateli państw trzecich powinny promować integrację, a nie izolację, współpracując ramię w ramię z władzami regionalnymi, które odgrywają kluczową rolę w procesach integracji.