Έγγραφο θέσης της Ομάδας ΕΛΚ για την ισότητα των φύλων

1. Αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών:

1. Εμπορία ανθρώπων
2. Ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων (ΑΓΓΟ)
3. Βία στον κυβερνοχώρο και ρητορική μίσους
4. Σεξουαλική παρενόχληση

2. Οικοδόμηση μιας οικονομίας χωρίς αποκλεισμούς:

1. Ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στην αγορά εργασίας: απασχόληση των γυναικών- συντάξεις και μισθολογικά χάσματα λόγω φύλου- ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής- παροχή φροντίδας,
2. Γυναικεία επιχειρηματικότητα
3. STEM, ψηφιακή τεχνολογία, ΤΠΕ και τεχνητή νοημοσύνη (AI)
4. Γυναίκες στη λήψη αποφάσεων

3. Δικαιώματα των γυναικών: Μια διατομεακή προσέγγιση:

1. Γυναίκες στις αγροτικές περιοχές
2. Γυναίκες στις εξωτερικές πολιτικές και την ανάπτυξη
3. Γυναίκες στα µέσα ενηµέρωσης

4. Υγεία των γυναικών και των κοριτσιών:

1. Υγεία των γυναικών
2. Καρκίνος
3. Γυναίκες με αναπηρία

"Σε όλες τις δραστηριότητές της, η Ένωση επιδιώκει την εξάλειψη των ανισοτήτων και την προώθηση της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών."

Άρθρο 8 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, από την ίδρυσή της, είναι ένα σχέδιο που βασίζεται στην ισότητα των ευκαιριών, επιτρέποντας σε όλους τους πολίτες να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητές τους σε μια ειρηνική και ευημερούσα ήπειρο. Οι γυναίκες βρίσκονται στο επίκεντρο αυτού του οράματος, και η παροχή στις γυναίκες της δυνατότητας να φτάσουν ψηλότερα και να προχωρήσουν περισσότερο αποτελεί ευρωπαϊκό ιδεώδες εδώ και δεκαετίες.

Η ισότητα αποτελεί βασική αξία για το ΕΛΚ. Ηδιασφάλιση ότι όλοι οι πολίτες έχουν ίσες ευκαιρίες να επιτύχουν, οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά, βρίσκεται στο επίκεντρο της αποστολής του ΕΛΚ. Το ΕΛΚ και οι κυβερνήσεις του επιδιώκουν σταθερά να προωθήσουν τις ευκαιρίες των γυναικών στην κοινωνία και την οικονομία, συμπεριλαμβανομένης της αγοράς εργασίας, και να προωθήσουν την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής προς όφελος όλων. Η Ομάδα του ΕΛΚ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επιδιώκει να διασφαλίσει ότι κάθε γυναίκα έχει την ευκαιρία να ζήσει μια φιλόδοξη και ικανοποιητική ζωή. Από την υγιή γέννηση έως την ικανοποιητική εκπαίδευση, από την απόφαση να εισέλθει σε μια δίκαιη αγορά εργασίας έως την επιλογή να κάνει οικογένεια, από την πλήρη συμμετοχή στη δημόσια ζωή έως την παροχή φροντίδας στις γυναίκες καθώς μεγαλώνουν, η Ομάδα του ΕΛΚ θα διασφαλίσει ότι κάθε γυναίκα θα έχει τη δυνατότητα να αξιοποιήσει πλήρως τις δυνατότητές της. Στόχος μας είναι να προωθήσουμε τα ίσα δικαιώματα, τις ευκαιρίες και την ισότητα για όλους. Καθώς η ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών αποτελεί βασική και οριζόντια αξία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης. Οι γυναίκες θα πρέπει να ενθαρρύνονται ενεργά να συμμετέχουν στη Διάσκεψη και οι γυναικείες οργανώσεις θα πρέπει να συμμετέχουν στον καθορισμό της ημερήσιας διάταξης της Διάσκεψης. Οι φωνές τους θα πρέπει να ακουστούν και να συμπεριληφθούν στις τελικές συστάσεις.

Καθοριστικής σημασίας για την επίτευξη της ισότητας των φύλων είναι η συλλογή δεδομένων με ανάλυση κατά φύλο σε όλους τους τομείς πολιτικής. Ως εκ τούτου, η Ομάδα ΕΛΚ καλεί τη Eurostat, το EIGE και το Ευρωβαρόμετρο να εντείνουν τις προσπάθειές τους για τη συλλογή δεδομένων με ανάλυση κατά φύλο και ηλικία σε όλους τους τομείς μέσω της στρατηγικής για την ισότητα των φύλων.

1. ΑΝΤΙΜΕΤΏΠΙΣΗ ΤΗΣ ΒΊΑΣ ΚΑΤΆ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΏΝ

Η καταπολέμηση της βίας σε όλες τις μορφές της (σωματική, ψυχολογική, οικονομική, διαδικτυακή βία, καθώς και σεξουαλική παρενόχληση ή ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων) και σε όλες τις τοποθεσίες, συμπεριλαμβανομένων τόσο εντός όσο και εκτός σπιτιού, αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα για την πολιτική μας οικογένεια. Η βία κατά των γυναικών δεν αποτελεί απλώς ένα σημαντικό εμπόδιο για την επίτευξη της ισότητας των φύλων, αλλά μια ασυνείδητη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Επί του παρόντος, 1 στις 3 γυναίκες στην ΕΕ ηλικίας 15 ετών και άνω έχει βιώσει κάποια μορφή σωματικής ή/και σεξουαλικής βίας, ενώ οι αναφορές για ενδοοικογενειακή βία έχουν αυξηθεί ραγδαία μέσω του εγκλεισμού COVID-19. Η Ομάδα ΕΛΚ έχει μηδενική ανοχή στη βία λόγω φύλου, τόσο εντός όσο και εκτός της ΕΕ.

Η βία κατά των γυναικών δεν είναι μόνο κοινωνική βία, αλλά συχνά χρησιμοποιείται ως μέσο ελέγχου του πληθυσμού από τα λαϊκιστικά, ανελεύθερα ή αντιδημοκρατικά καθεστώτα. Η πολιτική βία που ασκείται από το κράτος είναι ένας τρόπος καταστολής της διαφωνίας των πολιτών. Κάθε πράξη βίας κατά των γυναικών θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως άμεση επίθεση στις δημοκρατικές μας αξίες και ως απειλή, όχι μόνο για μια συγκεκριμένη ομάδα ατόμων, αλλά ως απειλή για την ύπαρξή μας ως υγιής, συμμετοχική και ισότιμη κοινωνία.

Σημεία δράσης για τη βία κατά των γυναικών:

• Αντιμετώπιση της βίας και των βαθύτερων αιτιών της σε όλα τα επίπεδα, μέσω εκστρατειών ευαισθητοποίησης, πρόληψης και ενημέρωσης, μεταξύ άλλων για τους κινδύνους και τις βλαβερές επιπτώσεις του πορνογραφικού υλικού- η υποστήριξη των γραμμών βοήθειας και η προώθηση καλών πρακτικών είναι ζωτικής σημασίας, καθώς και εκστρατείες που ενθαρρύνουν τις γυναίκες, τους άνδρες και τα παιδιά να καταγγέλλουν περιστατικά- η πρόσβαση σε ασφαλή, προσβάσιμα και κατάλληλα για την ηλικία κανάλια για την καταγγελία της κακοποίησης χωρίς φόβο, ιδίως όταν ο θύτης ανήκει στον στενό κύκλο του θύματος, είναι απαραίτητη, ώστε να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η υποδήλωση,
• Να παροτρύνει τα υπόλοιπα κράτη μέλη και την ΕΕ να επικυρώσουν τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης,
• Να αναπτύξει έναν ορισμό της βίας κατά των γυναικών σε επίπεδο ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των μορφών βίας στο διαδίκτυο και εκτός διαδικτύου, καθώς και να προσθέσει τη βία κατά των γυναικών στον κατάλογο των εγκλημάτων της ΕΕ, διασφαλίζοντας ότι δεν υπάρχει ατιμωρησία για τα εγκλήματα αυτά σε κανένα κράτος μέλος. Θα πρέπει επίσης να εξεταστούν νέα νομοθετικά μέτρα για τη χάραξη ελάχιστων προτύπων όσον αφορά τους τύπους βίας,
• Υποστήριξη των θυμάτων μέσω της επερχόμενης στρατηγικής της ΕΕ για τα δικαιώματα των θυμάτων, καθώς και με υφιστάμενα μέσα όπως η ευρωπαϊκή εντολή προστασίας,
• Να συνεχιστεί το σκέλος Δάφνη στο πλαίσιο του προγράμματος "Δικαιώματα και αξίες" 2021-2027.

Εμπορία ανθρώπων

Ηεμπορία ανθρώπων αποτελεί μια ιδιαίτερα κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αναγνωρίζεται ως μια μορφή διαρθρωτικής βίας κατά των γυναικών. Η εμπορία ανθρώπων αποτελεί ευρωπαϊκό πρόβλημα: σχεδόν τα μισά από τα θύματα (44%) διακινούνται εντός της ΕΕ. Οι γυναίκες και τα κορίτσια, ιδίως οι γυναίκες και τα κορίτσια Ρομά, λόγω του χαμηλού μορφωτικού επιπέδου και της κοινωνικοοικονομικής τους κατάστασης, εξακολουθούν να είναι οι πιο ευάλωτες στην εμπορία ανθρώπων (68%), ενώ η εμπορία για σεξουαλική εκμετάλλευση παραμένει η πιο διαδεδομένη μορφή (56%). Η Ομάδα ΕΛΚ έχει δεσμευτεί να καταπολεμήσει την εμπορία γυναικών και κοριτσιών.

Σημεία δράσης για την εμπορία ανθρώπων:

Ενίσχυση των προσπαθειών για τη μεταφορά και την πλήρη εφαρμογή των υφιστάμενων νομοθετικών μέτρων από τα κράτη μέλη, με έμφαση και τακτική αξιολόγηση του χαρακτηρισμού όλων των πρακτικών που περιβάλλουν την εμπορία ανθρώπων ως ποινικών αδικημάτων, ενίσχυση της πρόληψης, της ευαισθητοποίησης και της κατάρτισης των υπαλλήλων,

• Να καταρτίσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή οδηγία για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων για σεξουαλική εκμετάλλευση στην ΕΕ,
• Ενίσχυση των προσπαθειών για τη μεταφορά και την πλήρη εφαρμογή των υφιστάμενων νομοθετικών μέτρων από τα κράτη μέλη, εστιάζοντας και αξιολογώντας τακτικά τον χαρακτηρισμό όλων των πρακτικών γύρω από την εμπορία ανθρώπων ως ποινικών αδικημάτων, ενισχύοντας την πρόληψη, την ευαισθητοποίηση και την κατάρτιση των υπαλλήλων,
• Τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τις προσπάθειες για την καταπολέμηση των αναγνωρισμένων παραγόντων ευπάθειας που συνδέονται με τα θύματα εμπορίας, όπως οι γυναίκες και τα κορίτσια Ρομά, συμπεριλαμβανομένης της φτώχειας, του κοινωνικού αποκλεισμού, της χαμηλής εκπαίδευσης, του υψηλού επιπέδου ανεργίας, της ενδοοικογενειακής βίας και των διακρίσεων,
• Για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναπτύξει μια νέα στρατηγική της ΕΕ για την εξάλειψη της εμπορίας ανθρώπων,
• Να αντιμετωπιστεί η ευρέως διαδεδομένη κουλτούρα ατιμωρησίας των δραστών, των κακοποιών και των εκμεταλλευτών μέσω της συνέχισης της προσέγγισης της συντονισμένης εργασίας μεταξύ των αρμόδιων οργανισμών της ΕΕ σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και άλλους εταίρους, ενισχύοντας έτσι την αποτελεσματικότητα των ερευνών και των διώξεων,
• Προώθηση της ενίσχυσης της συντονισμένης αντίδρασης στην αστυνομική και δικαστική συνεργασία μέσω της Ευρωπόλ και της Eurojust,
• Να ενισχυθεί η εφαρμογή της οδηγίας για τα δικαιώματα των θυμάτων, ώστε όλα τα θύματα να έχουν πρόσβαση στη δικαιοσύνη και την υποστήριξη, καθώς και να αυξηθεί η προστασία των παιδιών στο πλαίσιο των γενικών συστημάτων κοινωνικής προστασίας των κρατών μελών. Αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει στήριξη των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, των ΜΚΟ και των αρχών επιβολής του νόμου που εργάζονται με τα θύματα εμπορίας ανθρώπων,
• Για τις αρμόδιες αρχές, όπως οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι δικαστικοί λειτουργοί και οι υπάλληλοι και οι υπηρεσίες επιβολής του νόμου που ασχολούνται με θύματα ή δυνητικά θύματα εμπορίας ανθρώπων, να λαμβάνουν κατάλληλη κατάρτιση με ευαισθησία σε θέματα φύλου, η οποία θα ενισχύεται μέσω αποτελεσματικής εποπτείας και διαχείρισης,
• Την πρόληψη και την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης γυναικών και παιδιών, μέσω της συνεργασίας με τρίτες χώρες είτε προέλευσης είτε διέλευσης, σε συνδυασμό με την προστασία των θυμάτων εμπορίας, εξασφαλίζοντας ολοκληρωμένα προγράμματα υποστήριξης, επανένταξης και αποκατάστασης,
• Για την εξέταση και την ενσωμάτωση μέτρων κατά της εμπορίας ανθρώπων σε όλες τις εμπορικές συμφωνίες,
• Για τη βελτίωση της αναφοράς των περιπτώσεων εμπορίας ανθρώπων και της συλλογής δεδομένων σε επίπεδο κρατών μελών και ΕΕ για την καλύτερη κατανόηση του φαινομένου και τον καλύτερο συντονισμό μεταξύ των διαφόρων πηγών δεδομένων,
• Να συνεχιστεί η υποστήριξη και η χρηματοδότηση του έργου του συντονιστή της ΕΕ για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων,
• Η Ομάδα ΕΛΚ καταδικάζει κάθε ακούσια μεταχείριση, όπως ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων, η αναγκαστική στείρωση, η αναγκαστική άμβλωση ή οι αναγκαστικές ιατρικές εξετάσεις γυναικών, ιδίως γυναικών που ανήκουν σε περιθωριοποιημένες ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών Ρομά, των γυναικών με διανοητικές αναπηρίες ή των γυναικών που ανήκουν σε εθνικές μειονότητες.

Ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων (ΑΓΓΟ)

Η Ομάδα ΕΛΚ καταδικάζει έντονα τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων (ΑΓΓΟ) ως σοβαρή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ως πράξη βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών με μακροχρόνιες ψυχολογικές και σωματικές συνέπειες, συμπεριλαμβανομένου του θανάτου. Ο ΑΓΓΟ επηρεάζει τουλάχιστον 200 εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια σε 31 χώρες και, σύμφωνα με στοιχεία του UNFPA για το 2018, εάν οι πληθυσμιακές τάσεις συνεχίσουν προς την ίδια κατεύθυνση, 68 εκατομμύρια κορίτσια παγκοσμίως θα κινδυνεύουν από ΑΓΓΟ μέχρι το 2030. Η Ομάδα ΕΛΚ καταγγέλλει την αυξανόμενη ιατρικοποίηση αυτής της πρακτικής, ως μια επικίνδυνη προσπάθεια νομιμοποίησης και ακόμη και δυνητικού κέρδους από τον ΑΓΓΟ.

Σημεία δράσης για τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων:

• Καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τη συνεργασία με τρίτες χώρες ώστε να δοθεί προτεραιότητα στην εξάλειψη του ΑΓΓΟ μέσω των υφιστάμενων και μελλοντικών προγραμμάτων,
• Να ενισχύσει την πρόληψη του ΑΓΓΟ μέσω της εκπαίδευσης και της ενημέρωσης και με τη δημιουργία προϋποθέσεων για την οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών και των κοριτσιών,
• Να επικεντρωθούν διάφορα υφιστάμενα προγράμματα στην ευαισθητοποίηση, την ενημέρωση, την εκπαίδευση και την κατάρτιση των σχετικών επαγγελματιών ( ιατρών, νοσηλευτών, κοινωνικών λειτουργών), σε ολόκληρη την ΕΕ και στις εξωτερικές πολιτικές για την πρόληψη και την αντιμετώπιση του ΑΓΓΟ,
• Να διαθέσει χρηματοδότηση από την ΕΕ για προγράμματα κατάρτισης και ευαισθητοποίησης για την αποτελεσματική πρόληψη, ανίχνευση και αντιμετώπιση περιπτώσεων ΑΓΓΟ και βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών.

Βία στον κυβερνοχώρο και ρητορική μίσους

Η βία στον κυβερνοχώρο κατά των γυναικών συνδέεται στενά με την αυξανόμενη πρόσβαση και χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των τεχνολογικών πλατφορμών και μπορεί να εκφραστεί με διάφορους τρόπους, όπως σεξουαλική παρενόχληση, σεξουαλική κακοποίηση με βάση την εικόνα, grooming ή σεξιστική ρητορική μίσους. Αυτές οι μορφές βίας στον κυβερνοχώρο και η ρητορική μίσους κατά των γυναικών αποτελούν μέρος της διαδικασίας βίας, η οποία συχνά ξεκινά εκτός σύνδεσης και συνεχίζεται στο διαδίκτυο ή το αντίστροφο.

Η ρητορική μίσους στρέφεται όλο και περισσότερο κατά των γυναικών, ενώ δημόσια πρόσωπα όπως δημοσιογράφοι, υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πολιτικοί είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένα.

Σημεία δράσης για τη βία στον κυβερνοχώρο και τη ρητορική μίσους:

• Συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την εκπόνηση μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής που θα αντιμετωπίζει το ζήτημα της βίας στον κυβερνοχώρο, καθώς και της ρητορικής μίσους που στρέφεται κατά των γυναικών, καθώς η διαδικτυακή ρητορική μίσους μπορεί να υποκινήσει τη βία στον πραγματικό κόσμο,
• Να αυξηθούν οι συνέργειες μεταξύ των υφιστάμενων μέσων σε ευρωπαϊκό επίπεδο σχετικά με τη βία κατά των γυναικών στο διαδίκτυο, όπως ο Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων, η Οδηγία για το Ηλεκτρονικό Εμπόριο, καθώς και η Οδηγία για τα Δικαιώματα των Θυμάτων,
• Να συνεργαστεί με τις τεχνολογικές πλατφόρμες και τον τομέα των ΤΠΕ για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών, της βίας στον κυβερνοχώρο και της κακοποίησης των παιδιών εντός και εκτός διαδικτύου μέσω τεχνικών μέτρων, καθώς και πολιτικών μετριασμού των μέσων ενημέρωσης. Η ανάπτυξη τεχνικών πρόληψης και μηχανισμών αντίδρασης σε επιβλαβές περιεχόμενο, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας με τις υπηρεσίες δικαιοσύνης για την αφαίρεση βίαιου ή επιβλαβούς περιεχομένου ή την απενεργοποίηση της πρόσβασης, είναι ουσιαστικής σημασίας,
• Ανάπτυξη δεικτών σχετικά με τον επιπολασμό και τις βλάβες της βίας στον κυβερνοχώρο κατά των γυναικών για τη μέτρηση της αποτελεσματικότητας των παρεμβάσεων,
• Να αναπτυχθούν περαιτέρω εκστρατείες ευαισθητοποίησης των γυναικών και των κοριτσιών σχετικά με τη βία στον κυβερνοχώρο, τα νομικά τους δικαιώματα και τις διαθέσιμες υπηρεσίες υποστήριξης κ.λπ,
• Να υιοθετήσουν μια προσέγγιση που να λαμβάνει υπόψη το φύλο όταν εξετάζουν μέτρα για την προστασία της ασφάλειας των δημοσιογράφων, καθώς οι γυναίκες δημοσιογράφοι αντιμετωπίζουν ειδικές για το φύλο μορφές βίας, όπως η σεξουαλική και η διαδικτυακή παρενόχληση.

Σεξουαλική παρενόχληση

Η σεξουαλική παρενόχληση είναι η πιο επίμονη μορφή διάκρισης λόγω φύλου και περίπου οι μισές γυναίκες στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν βιώσει σεξουαλική παρενόχληση. Η Ομάδα ΕΛΚ καταδικάζει έντονα όλες τις μορφές παρενόχλησης και επιμένει στην αποτελεσματική εφαρμογή του υφιστάμενου νομικού πλαισίου που αντιμετωπίζει το φαινόμενο αυτό, ενθαρρύνοντας ταυτόχρονα τα κράτη μέλη της ΕΕ, τις δημόσιες και ιδιωτικές εταιρείες και τους θεσμούς να λάβουν περαιτέρω μέτρα για τον αποτελεσματικό τερματισμό και την πρόληψη της παρενόχλησης στον χώρο εργασίας.

Σημεία δράσης για τη σεξουαλική παρενόχληση:

• Παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας των υφιστάμενων νομικών πλαισίων και της εφαρμογής των διεθνών συμβάσεων,
• Να εισαχθεί στρατηγική για την πρόληψη της σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας και σε άλλα κοινωνικά περιβάλλοντα με βάση τη σύμβαση της ΔΟΕ από τον Ιούνιο του 2019 για τη βία και την παρενόχληση στον κόσμο της εργασίας, αναγνωρίζοντας τη βία και την παρενόχληση στην εργασία ως παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
• Να συνεργαστεί με τα κράτη μέλη, τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, καθώς και με τα ενδιαφερόμενα θεσμικά όργανα, για την αποτελεσματική παρακολούθηση της κατάστασης, την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και την προώθηση μέτρων για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής παρενόχλησης σε όλα τα περιβάλλοντα.

2. ΟΙΚΟΔΌΜΗΣΗ ΜΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΊΑΣ ΧΩΡΊΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΎΣ

Η ενδυνάμωση των γυναικών ως πολιτών και οικονομικών παραγόντων είναι ζωτικής σημασίας για τις οικονομίες και τις κοινωνίες μας και για την αντιμετώπιση της φτώχειας. Δομικά, υπάρχει εδώ και πολύ καιρό χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών στην οικονομία, λόγω του μισθολογικού χάσματος μεταξύ ανδρών και γυναικών, του συνταξιοδοτικού χάσματος μεταξύ ανδρών και γυναικών, των πιέσεων για την παροχή φροντίδας και του φαινομένου του αγωγού διαρροής.

Ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στην αγορά εργασίας

Οι περισσότεροι πτυχιούχοι της ΕΕ είναι γυναίκες: στην ΕΕ-28, αποτελούν σχεδόν τα τρία πέμπτα (57,6%) του συνόλου των πτυχιούχων. Ωστόσο, υποεκπροσωπούνται στην αγορά εργασίας, καθώς μόλις το 64,3% των γυναικών απασχολείται, έναντι 75,9% των ανδρών. Παρά τα υψηλότερα προσόντα τους, οι γυναίκες εργάζονται συχνότερα σε θέσεις μερικής απασχόλησης, ιδίως οι γυναίκες με παιδιά. Ο συνδυασμός της επαγγελματικής και της οικογενειακής ζωής δημιουργεί πολλές προκλήσεις και ιδίως οι γυναίκες προσπαθούν να προσαρμόσουν τη σταδιοδρομία τους στην οικογενειακή ζωή και τις υποχρεώσεις φροντίδας. Οι φροντιστές μπορεί να αναγκαστούν να μειώσουν τις ώρες εργασίας τους ή ακόμη και να εγκαταλείψουν την αμειβόμενη εργασία.

Η πανδημία COVID-19 είχε διαφορετικό αντίκτυπο στις γυναίκες, καθώς είναι περισσότερο εκτεθειμένες στις κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις του ιού, αυξάνοντας τον κίνδυνο φτώχειας. Καθ' όλη τη διάρκεια της κρίσης, οι γυναίκες αναλάμβαναν το μεγαλύτερο μέρος της φροντίδας, παρά το γεγονός ότι συχνά είχαν να ανταπεξέλθουν σε πρόσθετες επαγγελματικές υποχρεώσεις.

Ο ρόλος της οικογένειας στην κοινωνία είναι κρίσιμος, προσφέροντας γείωση και παρηγορητική οικειότητα. Ωστόσο, δεν μπορεί να εκτιμάται και να απολαμβάνεται αν, στους ρυθμούς της σύγχρονης ζωής, δεν επιτυγχάνεται η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής. Πρέπει να προσπαθήσουμε να διασφαλίσουμε ότι όλοι μπορούν να απολαμβάνουν πλήρως την οικογενειακή ζωή. Η επίτευξη μιας πραγματικής ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής έχει κεντρικό ρόλο σε αυτό.

Η παροχή φροντίδας είναι ζωτικής σημασίας για την οικογενειακή ευημερία, με τις γυναίκες να παρέχουν τη συντριπτική πλειοψηφία, συμπεριλαμβανομένης της παιδικής φροντίδας, της φροντίδας μετά το σχολείο, της φροντίδας για άτομα με αναπηρίες και της φροντίδας ηλικιωμένων. Στην ΕΕ, η πλειονότητα των άτυπων φροντιστών είναι γυναίκες (το 62% φροντίζει ηλικιωμένους ή άτομα με αναπηρίες, ενώ το 58% παρέχει άτυπη φροντίδα σε παιδιά), υποδεικνύοντας έτσι την ύπαρξη χάσματος φροντίδας μεταξύ των δύο φύλων. Επιπλέον, το 29% των νοικοκυριών δηλώνει ότι έχει ανεκπλήρωτη ανάγκη για επαγγελματικές υπηρεσίες κατ' οίκον φροντίδας, με το ποσοστό αυτό να διαφέρει σημαντικά μεταξύ των χωρών της ΕΕ.

Όταν οι γυναίκες εργάζονται, το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων αποτελεί σημαντικό εμπόδιο, το οποίο ανέρχεται σε 16% κατά μέσο όρο στην Ευρώπη, και μπορεί να καλύψει τον οριζόντιο και κάθετο διαχωρισμό στην αγορά εργασίας, συμπεριλαμβανομένου του παράγοντα της γυάλινης οροφής.

Η διασφάλιση της οικονομικής ανεξαρτησίας των γυναικών μεγαλύτερης ηλικίας αποτελεί άλλη μια καίρια πρόκληση για τα επόμενα χρόνια. Το επίπεδο φτώχειας μεταξύ των ηλικιωμένων αυξάνεται συνεχώς, αλλά οι δείκτες φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού μεταξύ των γυναικών άνω των 75 ετών είναι εμφανώς υψηλότεροι από τα αντίστοιχα ποσοστά μεταξύ των ανδρών. Το 2018, οι γυναίκες ηλικίας άνω των 65 ετών στην ΕΕ έλαβαν σύνταξη που ήταν κατά μέσο όρο 30% χαμηλότερη από εκείνη των ανδρών, γνωστή ως το συνταξιοδοτικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων. Ωστόσο, το χάσμα κλείνει σιγά σιγά. Υπάρχει λόγω των ανισοτήτων που συσσωρεύονται καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής των γυναικών, όπως το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων, το χάσμα απασχόλησης και οι περίοδοι απουσίας τους από την αγορά εργασίας.

Σημεία δράσης για την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στην αγορά εργασίας:

• Η Ομάδα ΕΛΚ υποστηρίζει την ίση αμοιβή για ίση εργασία και αναμένουμε την επικείμενη πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το θέμα αυτό. Υποστηρίζουμε την προσπάθεια για ένα εναρμονισμένο ευρωπαϊκό πλαίσιο για τη διαφάνεια των αμοιβών με κατάλληλο συντονισμό των βέλτιστων πρακτικών των κρατών μελών, λαμβάνοντας παράλληλα δεόντως υπόψη τις μοναδικές συνθήκες των ευρωπαϊκών ΜΜΕ και την ποικιλία των μοντέλων αγοράς εργασίας που υπάρχουν στην ΕΕ,
• Βελτίωση της συλλογής δεδομένων μέσω της καθιέρωσης ενός δείκτη για το συνταξιοδοτικό χάσμα μεταξύ των φύλων, καθώς και περαιτέρω έρευνα σχετικά με τα βαθύτερα αίτια του συνταξιοδοτικού χάσματος μεταξύ των φύλων. Η Ομάδα ΕΛΚ υποστηρίζει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών σχετικά με την ευθυγράμμιση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών και την εξέταση του κατά πόσον η αναγνώριση των περιόδων φροντίδας παιδιών θα πρέπει να υπολογίζεται για τους σκοπούς των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων,
• Για τα κράτη μέλη να μεταφέρουν πλήρως την οδηγία για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής για τους εργαζόμενους γονείς και τους φροντιστές και για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παρακολουθεί στενά την εφαρμογή της,
• Να διασφαλιστεί η πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας, οικονομικά προσιτές και προσβάσιμες δημόσιες και ιδιωτικές εγκαταστάσεις φροντίδας, καθώς και η δυνατότητα ευέλικτης οργάνωσης της εργασίας που θα συμφωνηθεί με τους εργοδότες. Παρότι η ευθύνη για την οργάνωση και το περιεχόμενο των συστημάτων εκπαίδευσης και φροντίδας στην πρώιμη παιδική ηλικία, καθώς και της μακροχρόνιας φροντίδας, ανήκει στα κράτη μέλη, θα πρέπει να διερευνηθεί η συνεργασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο σε συνδυασμό με την αποτελεσματική χρήση των κονδυλίων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της επαρκούς κατανομής κονδυλίων από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία για την ανάπτυξη ποιοτικών υπηρεσιών φροντίδας,
• Να συγκεντρωθούν ποιοτικά δεδομένα σχετικά με την παροχή φροντίδας που διατίθεται για παιδιά, ηλικιωμένους, άτομα με αναπηρία και άλλα εξαρτώμενα άτομα μέσω δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένης της επίσημης και της άτυπης φροντίδας. Τα δεδομένα αυτά θα πρέπει να ανοίξουν το δρόμο για μια ευρωπαϊκή στρατηγική για τη φροντίδα, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη την αρχή της επικουρικότητας και την αρμοδιότητα των κρατών μελών σε αυτό,
• Ίσες ευκαιρίες για τον επιμερισμό της γονικής άδειας μεταξύ των δύο γονέων με σκοπό τον επιμερισμό των ευθυνών για την ανατροφή των παιδιών. Ενθαρρύνουμε τα κράτη μέλη να ανταλλάξουν βέλτιστες πρακτικές σχετικά με τα μοντέλα γονικής άδειας. Επιπλέον, η Ομάδα ΕΛΚ τάσσεται υπέρ μιας εκστρατείας σε επίπεδο ΕΕ για την προώθηση της άδειας πατρότητας,
• Να καθιερωθεί μια Ευρωπαϊκή Ημέρα Ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής στις 20 Μαρτίου κάθε έτους, η οποία θα αντικατοπτρίζει συμβολικά την ανοιξιάτικη ισότητα ημέρας-νύχτας,
• Να καταπολεμηθούν τα στερεότυπα των φύλων μέσω της εκπαίδευσης και της ενημέρωσης σε όλους τους τομείς, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρήσεων, του αθλητισμού, του ακαδημαϊκού χώρου κ.λπ.

Γυναικεία επιχειρηματικότητα

Ο ρόλος των επιχειρήσεων, των επιχειρήσεων και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι κεντρικός για την Ομάδα ΕΛΚ και επιδιώκουμε να ενθαρρύνουμε και να ενδυναμώσουμε τις γυναίκες να προοδεύσουν και να επιτύχουν. Οι έρευνες δείχνουν ότι η συμμετοχικότητα ενισχύει τις οικονομίες και το ΑΕΠ. Η γυναικεία επιχειρηματικότητα αποτελεί σημαντικό παράγοντα στη σημερινή οικονομία, ιδίως μέσω των ΜΜΕ, αλλά έχει τη δυνατότητα να επεκταθεί περαιτέρω. Επί του παρόντος, οι γυναίκες αποτελούν μόνο το 34,4% των αυτοαπασχολούμενων στην ΕΕ και το 30% των νεοφυών επιχειρηματιών- λείπουν από τους πιο υποσχόμενους τομείς και υποεκπροσωπούνται στη λήψη αποφάσεων.

Σημεία δράσης για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα:

• Περαιτέρω ανάπτυξη της δημιουργικότητας και του επιχειρηματικού δυναμικού των γυναικών, καθώς αποτελούν ανεκμετάλλευτη πηγή οικονομικής ανάπτυξης και απασχόλησης. Η γυναικεία επιχειρηματικότητα και η πρόσβαση σε δάνεια και συμμετοχική χρηματοδότηση θα πρέπει να προωθηθεί μέσω προγραμμάτων και ταμείων της ΕΕ, καθώς και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων όσον αφορά την πρόσβαση σε μικροχρηματοδοτήσεις,
• Το Ελεγκτικό Συνέδριο θα πρέπει να διενεργήσει έλεγχο των υφιστάμενων χρηματοδοτικών μέσων της ΕΕ για την οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών και η Επιτροπή να εντοπίσει τα κενά και τις ελλείψεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν για την καλύτερη χρήση του προϋπολογισμού της ΕΕ,
• Ευαισθητοποίηση σχετικά με τις δυνατότητες χρηματοδότησης της ΕΕ: είναι απαραίτητη μια προσαρμοσμένη εκστρατεία υποστήριξης και ενημέρωσης που θα απευθύνεται σε γυναίκες ιδιοκτήτες επιχειρήσεων και γυναίκες επιχειρηματίες για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τα προγράμματα και τη χρηματοδότηση της ΕΕ που δίνουν ευκαιρίες στις γυναίκες να ενισχύσουν τις δεξιότητές τους, να αποκτήσουν πρόσβαση σε κεφάλαιο και οικονομική στήριξη,
• Περαιτέρω επέκταση του Ευρωπαϊκού Δικτύου Επιχειρηματικών Αγγέλων και του Ευρωπαϊκού Δικτύου Μεντόρων για Γυναίκες Επιχειρηματίες, μεταξύ άλλων μέσω συγκεντρώσεων γυναικών καινοτόμων, επαγγελματιών τεχνολογίας και επενδυτών για την ενθάρρυνση και την τόνωση των καινοτομιών και της χρηματοδότησης για επιχειρήσεις υπό την ηγεσία γυναικών. Αυτό μπορεί να προωθήσει τα γυναικεία πρότυπα στις επιχειρήσεις και τους επιχειρηματικούς αγγέλους και να ενθαρρύνει την επιχειρηματικότητα ως επιλογή σταδιοδρομίας μέσω της παροχής συμβουλών σταδιοδρομίας και καθοδήγησης. Κατά συνέπεια, υπάρχει δυνατότητα δημιουργίας της επόμενης γενιάς γυναικών επιχειρηματιών σε τομείς όπως η ψηφιακή οικονομία, οι ΤΠΕ και η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ), μέσω της συνεργασίας με σχολεία και με οργανώσεις βάσης,
• Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δώσει προτεραιότητα σε επενδύσεις μεγάλης κλίμακας στην ψηφιακή εκπαίδευση και τις ψηφιακές δεξιότητες σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένης της υπολογιστικής σκέψης στη βασική εκπαίδευση, καθώς και της ψηφιακής εκπαίδευσης στο πρόγραμμα Erasmus+, ώστε να προβλεφθεί η αυξανόμενη ζήτηση για ψηφιακές δεξιότητες υψηλού επιπέδου και να καλυφθεί το μεγάλο χάσμα ψηφιακών δεξιοτήτων που υπάρχει στην ΕΕ. Αυτό μπορεί να ωφελήσει όσους επιστρέφουν στην αγορά εργασίας μετά από μια περίοδο απουσίας, ιδίως ως επιχειρηματίες.

STEM, ψηφιακή τεχνολογία, ΤΠΕ και τεχνητή νοημοσύνη (AI)

Οι γυναίκες αποτελούν αναξιοποίητο πόρο ακόμη και σε αναδυόμενους τομείς, όπως η ψηφιακή τεχνολογία, η τεχνητή νοημοσύνη και οι ΤΠΕ, καθώς οι γυναίκες αποτελούν το 34% των αποφοίτων STEM και μόνο το 17% των ειδικών ΤΠΕ, ενώ κερδίζουν 19% λιγότερα από τους άνδρες στον τομέα της πληροφορικής και της επικοινωνίας στην Ευρώπη. Επιπλέον, το ποσοστό των ανδρών που εργάζονται στον ψηφιακό τομέα είναι τρεις φορές μεγαλύτερο από το ποσοστό των γυναικών. Με την ενσωμάτωση περισσότερων γυναικών στην αγορά εργασίας στον ψηφιακό τομέα, υπάρχει η δυνατότητα να δοθεί ώθηση ύψους 16 δισεκατομμυρίων ευρώ στο ΑΕΠ της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Σημεία δράσης για τα STEM, την ψηφιακή τεχνολογία, τις ΤΠΕ και την τεχνητή νοημοσύνη:

• Προώθηση της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της διατήρησης νέων ψηφιακών δεξιοτήτων και ικανοτήτων, και ιδίως των μαθημάτων STEM, με ιδιαίτερη έμφαση στα κορίτσια (καθολική πρόσβαση σε μαθήματα κωδικοποίησης, μαθηματικών και ΤΠΕ), μέσω της κατάρτισης και της δια βίου μάθησης, και να δοθεί προτεραιότητα στην πολυμορφία και την ένταξη στα STEM για την ενίσχυση των ίσων ευκαιριών στην οικονομία και στις επιχειρήσεις. Τα κορίτσια θα πρέπει να ενθαρρύνονται να ασχοληθούν με τα μαθηματικά και τις θετικές επιστήμες στο σχολείο,
• Να χρησιμοποιηθούν τα κονδύλια και τα προγράμματα της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του Erasmus+, για την αποτελεσματική υποστήριξη της δια βίου μάθησης και της κατάρτισης στους τομείς αυτούς.
• Να δημιουργηθούν πρόσθετα και μεγαλύτερα κίνητρα τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τις γυναίκες για πρότυπα, προγράμματα καθοδήγησης και διαδρομές καριέρας, ώστε να αυξηθεί η προβολή των γυναικών και να προωθηθεί η πρόσβασή τους στους τομείς αυτούς.
• Να καθιερωθούν εκστρατείες ή βραβεία για τις επιχειρήσεις που λαμβάνουν υποδειγματικά μέτρα για τη βελτίωση της παρουσίας των γυναικών στην ψηφιακή οικονομία, ιδίως στα φόρουμ λήψης αποφάσεων,
• Να διασφαλιστεί η ανάπτυξη τεχνολογιών και εφαρμογών με ευαισθησία ως προς το φύλο, την αναπηρία και την ηλικία, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες του τελικού χρήστη.

Γυναίκες στη λήψη αποφάσεων

Οι γυναίκες εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται σε ανώτερες θέσεις σε πολλούς τομείς, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρήσεων, της επιστήμης, της συνδικαλιστικής εκπροσώπησης, της πολιτικής και των δημόσιων αξιωμάτων, παρά το γεγονός ότι αποτελούν σχεδόν το ήμισυ του εργατικού δυναμικού και περισσότερο από το ήμισυ των αποφοίτων πανεπιστημίων στην ΕΕ. Το ποσοστό των γυναικών σε θέσεις λήψης αποφάσεων έχει αυξηθεί από το 2013, αλλά η πρόοδος είναι αργή και άνιση. Τον Οκτώβριο του 2018, μόλις το 6,7% των προέδρων των διοικητικών συμβουλίων στην ΕΕ ήταν γυναίκες και μόνο το 6,5% των διευθύνοντων συμβούλων. Ωστόσο, τα εταιρικά διοικητικά συμβούλια που είναι ισορροπημένα ως προς το φύλο μπορούν να βελτιώσουν τις επιδόσεις μιας εταιρείας και να συνδεθούν ακόμη και με μεγαλύτερη οικονομική σταθερότητα.

Όπου απαιτούνται ποσοστώσεις για την προώθηση της ισότητας, η Ομάδα ΕΛΚ πιστεύει ότι αποτελούν ένα προσωρινό αλλά αναγκαίο μέτρο.

Σημεία δράσης σχετικά με τις γυναίκες στη λήψη αποφάσεων:

• Η Ομάδα του ΕΛΚ θα πρέπει να πρωτοστατήσει στην απόδειξη στους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων στην ΕΕ, στις κυβερνήσεις των κρατών μελών, στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και στις ευρωπαϊκές ΜΜΕ ότι ένας χώρος εργασίας με ποικιλομορφία έχει την τάση να αποδίδει καλύτερα. Η ποικιλομορφία θα πρέπει να γίνει αντιληπτή ως εργαλείο της ανταγωνιστικότητας και του επιχειρηματικού δυναμικού της ΕΕ αντί για βαρύ φορτίο,
• Να παροτρύνει τα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών να εφαρμόζουν διαφανή κριτήρια επιλογής των υποψηφίων και να προτιμούν το υποεκπροσωπούμενο φύλο όταν υπάρχει επιλογή μεταξύ δύο εξίσου καταρτισμένων υποψηφίων, όπως προτείνεται στην οδηγία για τις γυναίκες στα διοικητικά συμβούλια,
• Να βελτιωθεί η προώθηση των γυναικών σε κορυφαίες θέσεις λήψης αποφάσεων,
• Να υποστηρίξει την πρωτοβουλία του ΕΛΚ, την οδηγία για τις γυναίκες στα διοικητικά συμβούλια,
• Η Ομάδα του ΕΛΚ θα επαγρυπνήσει για την τήρηση της ποσόστωσης φύλου στην Προεδρία της και θα διερευνήσει το ενδεχόμενο επέκτασης των ποσοστώσεων αυτών σε άλλα όργανα του ΕΛΚ.

3. ΔΙΚΑΙΏΜΑΤΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΏΝ: ΜΙΑ ΔΙΑΤΟΜΕΑΚΉ ΠΡΟΣΈΓΓΙΣΗ

Η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου, δηλαδή η μέριμνα για τις ειδικές συνθήκες και ανάγκες των γυναικών, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη σε όλους τους τομείς πολιτικής. Παρόλο που το παρόν έγγραφο δεν επεκτείνεται ειδικά σε αυτά, πρέπει να εφαρμόζεται μια οπτική του φύλου σε τομείς πολιτικής όπως η μετανάστευση, η ένταξη των Ρομά, η κλιματική αλλαγή, η ανάπτυξη, τα μέσα ενημέρωσης, ο αθλητισμός, οι μεταφορές και τα παιδιά, και οι πολιτικές να προσαρμόζονται ώστε να ανταποκρίνονται σε μια ευαισθητοποιημένη ως προς το φύλο αντιμετώπιση.

Γυναίκες στις αγροτικές περιοχές

Οι γυναίκες στις αγροτικές περιοχές διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στη διατήρηση των κοινοτήτων τους και στη διατήρηση της βιωσιμότητας της γεωργίας. Ωστόσο, παρά τη σημαντική συμβολή τους, εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν πολλές προκλήσεις, όπως περιορισμένες ευκαιρίες απασχόλησης, φτωχότερη πρόσβαση σε υπηρεσίες, λιγότερο ανεπτυγμένες υποδομές και υποεκπροσώπηση στα φόρουμ λήψης αποφάσεων. Μεγάλο μέρος της εργασίας των γυναικών της υπαίθρου είναι άτυπο και μη αναγνωρισμένο. Ειδικότερα, οι γυναίκες αγρότισσες αντιμετωπίζουν μοναδικές προκλήσεις που τις θέτουν αρχικά σε μειονεκτική θέση, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών για το φύλο εμποδίων, όπως η έλλειψη πρόσβασης στη γη, η χρηματοδότηση της γεωργικής κατάρτισης και εκπαίδευσης και η ίση μεταχείριση.

Σημεία δράσης για τις γυναίκες στις αγροτικές περιοχές:

• Υποστήριξη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών και πρόσβαση σε πιστώσεις,
• Δημιουργία θεματικού υποπρογράμματος για τις γυναίκες στις αγροτικές περιοχές μέσω των στρατηγικών σχεδίων της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής που χρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ), ενθάρρυνση της γυναικείας απασχόλησης και της γυναικείας επιχειρηματικότητας με τη χρήση ευκαιριών που συνδέονται με τον αγροτουρισμό και την ανάπτυξη ψηφιακών χωριών, βελτίωση της πρόσβασης των γυναικών γεωργών στη γη, στις πιστώσεις και στα χρηματοδοτικά μέσα, στις δεξιότητες και στις επιδόσεις μέσω της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και των συμβουλευτικών υπηρεσιών, αυξημένη συμμετοχή σε ομάδες τοπικής δράσης και ανάπτυξη τοπικών συμπράξεων στο πλαίσιο του προγράμματος Leader,
• την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών από τα κράτη μέλη, ιδίως όσον αφορά το επαγγελματικό καθεστώς για τους συντηρούντες συζύγους στον γεωργικό τομέα, αντιμετωπίζοντας έτσι τα δικαιώματα κοινωνικής ασφάλισης των γυναικών, συμπεριλαμβανομένης της άδειας μητρότητας ή των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων, και την πρόσβαση των γυναικών στη διαθέσιμη χρηματοδότηση της ΕΕ,
• Διερεύνηση της ανάπτυξης μοντέλων εταιρικής σχέσης σε σχέση με την ιδιοκτησία γεωργικών εκμεταλλεύσεων.

Οι γυναίκες στις εξωτερικές πολιτικές και την ανάπτυξη

Ηισότητα των φύλων είναι ζωτικής σημασίας για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη βιώσιμη ανάπτυξη και τις έξυπνες οικονομίες. Η ενδυνάμωση των γυναικών σε όλο τον κόσμο είναι ζωτικής σημασίας για την παγκόσμια πρόοδο. Η ΕΕ έχει σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει σε αυτό, μέσω της υποστήριξης των χωρών εταίρων για την αντιμετώπιση των διακρίσεων λόγω φύλου, με τη δημιουργία ενός πιο ευνοϊκού περιβάλλοντος για την εκπλήρωση των δικαιωμάτων των κοριτσιών και των γυναικών, ώστε να επιτευχθούν πραγματικές και απτές βελτιώσεις στην ισότητα των φύλων.

Σημεία δράσης για τις γυναίκες στην εξωτερική δράση:

• Επιβολή της ισότητας των φύλων ως βασικής προτεραιότητας των προγραμμάτων και έργων του ΓΠΣ ΙΙ, συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης των δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών σε τέσσερις καίριους τομείς: σωματική και ψυχολογική ακεραιότητα, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων, προώθηση των οικονομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων και της ενδυνάμωσης των κοριτσιών και των γυναικών, ενίσχυση της συμμετοχής των γυναικών και των κοριτσιών, και οριζόντιος πυλώνας για τη μεταστροφή της θεσμικής κουλτούρας ώστε να υλοποιούνται αποτελεσματικότερα οι δεσμεύσεις της ΕΕ,
• ΤοGAP III πρέπει να βελτιώσει περαιτέρω τα δικαιώματα των γυναικών, αυξάνοντας την ευαισθητοποίηση και την πρόσβαση στη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία των γυναικών και των κοριτσιών και δίνοντάς τους τη δυνατότητα να τη διατηρήσουν και να τη βελτιώσουν, χωρίς εξαναγκασμό, βία, διακρίσεις και κακοποίηση,
• Να παρακολουθούνται επακριβώς όλες οι δαπάνες για τις δραστηριότητες που αφορούν το φύλο, με δείκτες, για να αξιολογηθεί ο αντίκτυπος και να βελτιωθεί η ποιότητα της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου,
• Να εξασφαλιστεί η συνοχή μεταξύ των εσωτερικών και εξωτερικών πολιτικών, δράσεων και χρηματοδοτήσεων για την ισότητα των φύλων, ώστε να μεγιστοποιηθούν η μάθηση και οι συνέργειες.

Γυναίκες στα μέσα ενημέρωσης

Λόγω του κομβικού τους ρόλου στην κοινωνική εκπροσώπηση και την πολιτιστική διάδοση, καθώς και στην παροχή πληροφοριών, τα παραδοσιακά και κοινωνικά μέσα ενημέρωσης έχουν τεράστια επιρροή ως προς την ικανότητά τους να προωθούν τα δικαιώματα των γυναικών. Τα στερεότυπα και η υποεκπροσώπηση των γυναικών στα μέσα μαζικής ενημέρωσης εξακολουθούν να υφίστανται και είναι εμφανή στο περιεχόμενο των μέσων ενημέρωσης. Το Συμβούλιο της Ευρώπης δήλωσε ότι "οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν μόνο το ένα τέταρτο περίπου των προσώπων που ακούγονται, διαβάζονται ή εμφανίζονται στις ειδήσεις, σπάνια εκπροσωπούνται με την ιδιότητα του εμπειρογνώμονα". Οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται επίσης στο επάγγελμα σε όλα τα επίπεδα της δομής διακυβέρνησης: ιδιοκτησία των μέσων ενημέρωσης, παραγωγή πληροφοριών και διαδικασία λήψης αποφάσεων.

• Να εφαρμοστούν τα μέτρα που περιγράφονται στο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του 2018 σχετικά με την "ισότητα των φύλων στον τομέα των μέσων ενημέρωσης στην ΕΕ",
• Να συνεργαστεί με τα κράτη μέλη για την ευαισθητοποίηση των γυναικών στα μέσα ενημέρωσης και την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών για την προώθηση της εκπροσώπησης και της απεικόνισης των γυναικών στα μέσα ενημέρωσης.

4. ΥΓΕΊΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΏΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΟΡΙΤΣΙΏΝ

Η ομάδα του ΕΛΚ δεσμεύεται για μια θετική και προληπτική προσέγγιση της υγειονομικής περίθαλψης, καθ' όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής. Πιστεύουμε ότι οι γυναίκες πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να καθοδηγούν οι ίδιες την υγειονομική τους περίθαλψη, με την υποστήριξη των επαγγελματιών υγείας.

Για να κάνουν συνειδητές επιλογές, οι γυναίκες πρέπει να έχουν πρόσβαση σε αξιόπιστες και τεκμηριωμένες πληροφορίες καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Η κατάλληλη για την ηλικία ολοκληρωμένη σεξουαλική εκπαίδευση, η αντισύλληψη, η εκπαίδευση σχετικά με τη γονιμότητα και η ενημέρωση για τις ιατρικές διαδικασίες, τη σύλληψη, την εγκυμοσύνη και τη μεταγεννητική φροντίδα είναι ζωτικής σημασίας. Η Ομάδα ΕΛΚ στοχεύει στην προώθηση της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των δικαιωμάτων των γυναικών, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη την αρμοδιότητα των κρατών μελών στον τομέα αυτό. Ο οικογενειακός προγραμματισμός και η αναπαραγωγική υγειονομική περίθαλψη θα πρέπει να είναι διαθέσιμες σε όλες τις γυναίκες, με βάση τις προσωπικές τους συνθήκες και τις ατομικές τους ανάγκες, με μια προσέγγιση επικεντρωμένη στη γυναίκα, υποστηριζόμενη από τους επαγγελματίες υγείας, και θα πρέπει να προσεγγίζονται με πλήρη σεβασμό της αρχής της επικουρικότητας.

Σημεία δράσης για την υγεία των γυναικών:

• Η στρατηγική της ΕΕ για τη δημόσια υγεία θα πρέπει να ενσωματώσει τη διάσταση του φύλου ώστε να ληφθούν υπόψη οι προκαταλήψεις λόγω φύλου,
• Τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα για την καταπολέμηση των πολλαπλών ανισοτήτων και μειονεκτημάτων που βιώνουν οι ευάλωτες γυναίκες και τα κορίτσια κατά την πρόσβαση στις υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης,
• Να διασφαλιστεί ότι η κατάλληλη για την ηλικία ολοκληρωμένη σεξουαλική εκπαίδευση, η εκπαίδευση σχετικά με τη γονιμότητα και η ενημέρωση για τη σύλληψη, την αντισύλληψη, την εγκυμοσύνη και τη μεταγεννητική φροντίδα είναι διαθέσιμες σε όλες τις γυναίκες,
• Να εξασφαλιστεί η κατάλληλη προγεννητική και μεταγεννητική υγειονομική περίθαλψη για όλες τις μητέρες, με στόχο να μην πεθάνει καμία γυναίκα κατά τον τοκετό,
• Να αναπτυχθούν κοινά ευρωπαϊκά πρότυπα στη μητρική υγειονομική περίθαλψη και να δοθεί η δυνατότητα στους επαγγελματίες του τομέα της υγειονομικής περίθαλψης να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές στον τομέα αυτό,
• Να διασφαλιστεί ότι το ιατρικό προσωπικό εκτελεί τα καθήκοντά του χωρίς διακρίσεις, το οποίο είναι επαρκώς ευαισθητοποιημένο και εξοπλισμένο με ικανότητες ώστε να κατανοεί καλύτερα την κατάσταση των ευάλωτων κοριτσιών και γυναικών,
• Να συνεργαστεί περαιτέρω με τα κράτη μέλη για την προώθηση του μητρικού θηλασμού και τη δημιουργία ενός συστήματος της ΕΕ για την ασφαλή χρήση των φαρμάκων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού. Να συνεργαστεί με τα κράτη μέλη και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την προώθηση της διασυνοριακής χρήσης των τραπεζών γάλακτος, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι γυναίκες στις παραμεθόριες περιοχές μπορούν να επωφεληθούν από αυτή τη στήριξη όταν είναι απαραίτητο,
• Να εξετάσει περαιτέρω το ζήτημα της παρένθετης μητρότητας, τις διάφορες πτυχές του και τις νομικές του επιπτώσεις τόσο εντός της ΕΕ όσο και στην εξωτερική δράση της ΕΕ, με σκοπό να εξετάσει κατά πόσον η πρακτική αυτή σέβεται πλήρως τα ανθρώπινα δικαιώματα,
• Να υιοθετήσει μια προσέγγιση που να λαμβάνει υπόψη τα δύο φύλα στην ενημέρωση, διάγνωση και θεραπεία ασθενειών.

Καρκίνος

Ο καρκίνος προσβάλλει τόσο τις γυναίκες όσο και τους άνδρες, ωστόσο οι συγκεκριμένοι κατά φύλο τύποι καρκίνου καθώς και οι προσεγγίσεις για τη διάγνωση και την πρόληψη μπορεί να διαφέρουν. Ως αποτέλεσμα, απαιτούνται στοχευμένες και διαφορετικές πολιτικές απαντήσεις.

Σημεία δράσης για τον καρκίνο:

• Μεγαλύτερη εστίαση στην ευαισθητοποίηση των ανδρών για την πρόληψη και τη θεραπεία του καρκίνου, δεδομένου ότι τα σημερινά επίπεδα ευαισθητοποίησης σε θέματα υγείας είναι χαμηλότερα,
• Ενώ η ευθύνη για την οργάνωση των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης καθώς και για την παροχή μακροχρόνιας υγειονομικής περίθαλψης ανήκει στα επιμέρους κράτη μέλη, η συνεργασία και η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών σε ευρωπαϊκό επίπεδο σε συνδυασμό με την αποτελεσματική χρήση των κονδυλίων της ΕΕ είναι επωφελής για την αντιμετώπιση των κοινών προκλήσεων στην καταπολέμηση του καρκίνου,
• Η ενσωμάτωση της προσέγγισης με βάση το φύλο κατά την ανάπτυξη και την εφαρμογή του σχεδίου της ΕΕ για την καταπολέμηση του καρκίνου,
• Η ενθάρρυνση των κρατών μελών της ΕΕ να συγκεντρώσουν πόρους για τη μαζική αγορά του εμβολίου HPV, μειώνοντας έτσι το κόστος του και ενισχύοντας την πρόληψη του καρκίνου, επιτρέποντας σε όλα τα παιδιά να επωφεληθούν από το εμβόλιο.

Γυναίκες με αναπηρία

46 εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια στην Ευρωπαϊκή Ένωση ζουν με αναπηρία και οι γυναίκες με αναπηρία αντιμετωπίζουν πολλαπλές και αλληλοδιαπλεκόμενες προκλήσεις και διακρίσεις.

Σημεία δράσης για τις αναπηρίες:

• Περαιτέρω ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στην επικείμενη στρατηγική για την ισότητα των ατόμων με αναπηρία 2021, συμπεριλαμβανομένης της βελτιωμένης πρόσβασης στην αγορά εργασίας και στη δικαιοσύνη.
• Περαιτέρω ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στη χάραξη πολιτικής για την αναπηρία και διασφάλιση της πλήρους πρόσβασης στα δικαιώματα των γυναικών και των κοριτσιών με αναπηρία που βρίσκονται σε ιδρύματα.