Pakt UE w sprawie azylu i migracji: Koniec niezrównoważonego systemu i historyczne kompleksowe rozwiązanie w obliczu niepewności geopolitycznej

Europejski dzień D dla Wspólnego Europejskiego Systemu Azylowego nadszedł dla polityki azylowej i migracyjnej, która faktycznie działa. Wreszcie będziemy wspólnie odpowiedzialni za nasze granice. Grupa EPL naciskała na gruntowną reformę systemu migracyjnego UE i odnieśliśmy sukces: chcemy UE, która skutecznie chroni swoje granice przed zagrożeniami, jest surowa wobec przemytników, handlarzy ludźmi i przestępczości, ale jednocześnie traktuje osoby ubiegające się o azyl sprawiedliwie i z godnością.

W grudniu 2023 r. UE osiągnęła porozumienie w sprawie Europejskiego paktu o azylu i migracji, jednej z największych i najważniejszych reform prawnych obecnego okresu legislacyjnego. Zeszłotygodniowe ostateczne głosowanie nad reformami paktu wypełnia zobowiązanie instytucji do przyjęcia reform do końca kadencji, przed wyborami europejskimi.

Nowy pakt o azylu i migracji wprowadza kompleksowe podejście do zarządzania migracją i azylem, przy jednoczesnym zachowaniu zasady solidarności i sprawiedliwego podziału odpowiedzialności między państwami członkowskimi. Właśnie dlatego to porozumienie jest tak ważne. Podzielimy się odpowiedzialnością za kontrolowanie granic zewnętrznych i zapewnienie humanitarnej ochrony tym, którzy naprawdę jej potrzebują. Po raz pierwszy zostanie wprowadzone wyraźne rozróżnienie po przybyciu na europejską granicę zewnętrzną: osoby, które prawdopodobnie otrzymają azyl, zostaną objęte zwykłą procedurą, podczas gdy wnioskodawcy o mniejszych szansach na przyznanie ochrony międzynarodowej, tacy jak osoby pochodzące z bezpiecznych krajów trzecich, będą musieli pozostać w ośrodkach recepcyjnych na granicy zewnętrznej i podlegać procedurze przyspieszonej.

Nowy pakt o azylu i migracji wprowadza kompleksowe podejście do zarządzania migracją i azylem, przy jednoczesnym zachowaniu zasady solidarności i sprawiedliwego podziału odpowiedzialności między państwami członkowskimi. Właśnie dlatego to porozumienie jest tak ważne. Podzielimy się odpowiedzialnością za kontrolowanie granic zewnętrznych i zapewnienie humanitarnej ochrony tym, którzy naprawdę jej potrzebują.

Ta ostatnia grupa nie będzie już mogła podróżować do innych krajów europejskich. Obowiązkowa kontrola po przyjeździe poprzez sprawdzenie tożsamości, bezpieczeństwa i zdrowia natychmiast określi, kto zostanie poddany jakiej procedurze. Zapewni to natychmiastową pomoc tym, którzy jej potrzebują i szybsze procedury dla tych, którzy nie mają prawa pobytu i muszą zostać zawróceni. Odzyskanie kontroli nad migracją oznacza, że to już nie handlarze decydują o tym, kto ma dostęp do terytorium Europy, ale same państwa członkowskie.

Odzyskanie kontroli nad migracją oznacza, że to nie przemytnicy będą decydować o tym, kto ma dostęp do terytorium Europy, ale same państwa członkowskie.

Obowiązkowa solidarność stanie się normą. Państwa członkowskie mogą wnieść swój wkład na różne sposoby, na przykład dobrowolnie przyjmując osoby ubiegające się o azyl lub wnosząc wkład finansowy lub materialny. Nowy mechanizm solidarności będzie przeprowadzał coroczną analizę, która uwzględni również możliwości państw członkowskich. W ten sposób jesteśmy zaangażowani w pomoc potrzebującym, jednocześnie biorąc pod uwagę to, z czym jako społeczeństwo możemy sobie poradzić w całej Europie.

Ta reforma jest koniecznym i historycznym krokiem, ale sama nie wystarczy. Skuteczna polityka azylowa i migracyjna zależy również od ograniczenia napływu nielegalnych imigrantów, promowania skutecznej polityki powrotów i readmisji do krajów pochodzenia oraz przewidywania dostępnych legalnych ścieżek migracji, które przyniosą korzyści Europie i krajom pochodzenia. Oznacza to dalsze inwestowanie w kraje pochodzenia i tranzytu, zwłaszcza w krajach Afryki (Północnej), skąd będzie pochodzić zdecydowana większość przyszłej migracji, ale także powiązanie wszystkich odpowiednich polityk, instrumentów i narzędzi UE, w tym umów handlowych, pomocy rozwojowej, legalnej migracji i polityki wizowej ze współpracą z krajami trzecimi w dziedzinie migracji, powrotów i readmisji. Teraz, gdy pakt wreszcie jest dostępny, należy skupić się na jego szybkim i pełnym wdrożeniu oraz współpracy z krajami spoza Europy w celu sprostania temu wspólnemu wyzwaniu.