Dokument w sprawie wzrostu gospodarczego

23.02.2015

Dokument w sprawie wzrostu gospodarczego

Publikacja picture

Europa wciąż jest najlepszym miejscem do życia w zmieniającym się świecie. Pragniemy bronić naszej społecznej gospodarki rynkowej w czasach światowej globalizacji, w obliczu niepokojących tendencji demograficznych. Aby tego dokonać, musimy zwiększyć konkurencyjność i wykorzystać tkwiący w Europie potencjał wzrostu gospodarczego. Pragniemy, aby konkurencyjny przemysł wciąż prowadził produkcję w Europie zamiast przenosić miejsca pracy i ( nawet większe) zanieczyszczenia w inne części świata.

Pragniemy, aby Europa odzyskała pozycję lidera w dziedzinie badań naukowych, innowacji i edukacji. Państwa członkowskie są odpowiedzialne za wiele ważnych obszarów, takich jak reformy strukturalne, elastyczny rynek pracy i konkurencyjność, których powodzenie zależy w dużej mierze od sprawnego i rzeczywistego dialogu z partnerami społecznymi. Nie ma trwałej stabilizacji bez sprawiedliwości społecznej. Podstawą tworzenia jakichkolwiek nowych miejsc pracy jest działająca społeczna gospodarka rynkowa.

Jak podkreślono w traktacie lizbońskim, Unia będzie działać na rzecz społecznej gospodarki rynkowej o wysokiej konkurencyjności zmierzającej do pełnego zatrudnienia i postępu społecznego. Europa ma do odegrania istotną rolę i wiele aspektów wnoszonych przez nią wartości zostało opisanych w studium na temat kosztów braku działań na poziomie europejskim. Przez pięć lat tej nowej kadencji, w oparciu o przyjęte w Albufeirze priorytety, Grupa EPL będzie się kierować w swoich pracach następującymi pięcioma priorytetami mającymi na celu pobudzenie zrównoważonego wzrostu gospodarczego i przyczynienie się do tworzenia miejsc pracy, w szczególności dla młodych Europejczyków, których najbardziej dotyka obecnie problem wysokiego bezrobocia:

  • Zapewnienie stabilności – podstawy wzrostu gospodarczego
  • Dostęp MŚP do kapitału
  • Inteligentne regulacje na rzecz dynamicznego jednolitego rynku europejskiego
  • Inwestycje trafiające do odbiorców
  • Wzmocnienie przemysłu w połączonej Europie

Zapewnienie stabilności – podstawy wzrostu gospodarczego

Bez stabilności nie będzie trwałego wzrostu gospodarczego. Bez wzrostu gospodarczego nie będzie z kolei trwałej stabilności. Problemy budżetowe w jednym z państw członkowskich niosą za sobą skutki nie tylko dla obywateli danego państwa, ale i dla gospodarki oraz zatrudnienia w całej UE. W ostatnich latach państwa członkowskie i Unia dokładały wszelkich starań, aby odbudować zaufanie do naszej stabilności budżetowej i rynków finansowych.

Przetrwaliśmy najgorsze burze i Europa powoli, ale miarowo powraca na drogę zrównoważonego rozwoju. Wciąż jednak istnieje ryzyko i nie należy wystawiać na próbę odzyskanej wiarygodności. Regulacje zawarte w pakcie stabilności i wzrostu, ramy nadzoru makroekonomicznego oraz dwupak i sześciopak muszą być w pełni wdrożone i przestrzegane. Nie może dochodzić do żadnych politycznie uwarunkowanych zmian ani ustępstw.

Jeżeli dziś będziemy odpowiedzialnie wywiązywać się ze zobowiązań budżetowych zgodnych z zasadą zrównoważonego rozwoju i prowadzić inteligentne inwestycje, przyszłe pokolenia nie będą obciążone nowymi długami. Państwa członkowskie muszą postępować zgodnie z odpowiednio ukierunkowanymi zaleceniami dla poszczególnych krajów w ramach europejskiego semestru, kładąc większy nacisk na reformy strukturalne i konkurencyjność przy koordynacji polityki gospodarczej i budżetowej. Główny nacisk zostanie położony na stosowanie i egzekwowanie zasad przyjętej unii bankowej, aby dopilnować niezwłoczne powstanie wiarygodnego i solidnego systemu.

Dostęp MŚP do kapitału

Rozwój naszych przedsiębiorstw jest nierozerwalnie związany ze stabilnością na rynkach finansowych: rozwiązanie problemów z finansowaniem, których doświadczają MŚP i podmioty rozpoczynające działalność gospodarczą, będzie możliwe dopiero po naprawie bilansów banków i właściwym wdrożeniu unii bankowej. Po testach wytrzymałościowych (tzw. stress-testy) przeprowadzanych przez EBC istotne jest, aby banki, które potrzebują więcej kapitału, postępowały zgodnie ze wskazanym im planem. Nasza grupa nieustannie stara się uprościć dostęp MŚP do rynków kapitałowych. Unia rynków kapitałowych powinna wspierać dążenia MŚP do inwestowania w gospodarkę realną, zgodnie ze strategią „Europa 2020”.

EBI pełni kluczową rolę w ułatwianiu dostępu do kapitału mniejszym przedsiębiorstwom. Dokonane w 2013 r. podwyższenie jego kapitału musi zostać w pełni wykorzystane. Konieczne jest uruchomienie dodatkowego wniesionego kapitału w wysokości 20 mld EUR na potrzeby instrumentów EBI. Bank ten może wkroczyć i przejąć ryzyko w sytuacji, w której zwykłe banki nie podejmują obecnie działania. EBI powinien udzielać gwarancji także bankom lokalnym, które pełnią najważniejszą rolę w finansowaniu gospodarki realnej, zwłaszcza w regionach, które ucierpiały na skutek kryzysu gospodarczego. Powinien także rozszerzyć inicjatywy finansowania handlu na szczeblu UE.

Państwa członkowskie powinny wykorzystać pewną ilość przyznanych im środków z funduszy strukturalnych na przejęcie części ryzyka kredytowego EBI i zapewnienie gwarancji kredytowych promujących wiedzę i umiejętności, a także dostęp do finansowania dla MŚP. Musimy podjąć dalsze działania w oparciu o inicjatywy grupy EBI na rzecz innowacyjnych źródeł finansowania MŚP, zachęcić banki do przyznawania środków finansowych za pomocą kredytów i gwarancji kredytowych, zapewnić długoterminowy kapitał wysokiego ryzyka bez uszczerbku dla sektora stałych usług kredytowych i ze szczególnym uwzględnieniem regionów, w których MŚP mają tylko ograniczony dostęp do kapitału.

Ponadto należy rozwinąć alternatywne do sektora bankowego źródła finansowania, jako że potrzebne nam są nowoczesne instrumenty finansowe, takie jak kapitał podwyższonego ryzyka, finansowanie społecznościowe i obligacje projektowe. Także spółdzielnie finansowe służące finansowaniu MŚP (spółdzielnie kredytowe) powinny być uznawane za alternatywne narzędzie finansowania. MŚP muszą mieć lepszy dostęp do unijnych i krajowych zamówień publicznych i finansowania.

W związku z tym, że kredyty dla MŚP wciąż pozostają ważnym narzędziem, warunki ramowe powinny upraszczać, a nie utrudniać ich przyznawanie. Dostęp MŚP do kapitału musi być jednym z priorytetów pakietu inwestycyjnego Komisji, który nasza Grupa w pełni wesprze. Mając na uwadze szerokie poparcie i oczekiwania rządów krajowych, ich udział w prowadzonych działaniach faktycznie dowodziłby wiarygodności wspólnych starań.

Krótko mówiąc: UE musi uruchomić i opracować zachęty przyciągające zarówno publiczne, jak i prywatne źródła inwestycji, zapewniając MŚP dostęp do kapitału. Należy dalej wspierać partnerstwa publiczno-prywatne.

Inteligentne regulacje na rzecz dynamicznego jednolitego rynku europejskiego

Europa musi działać na dużą skalę w sprawach ważnych, a na mniejszą w sprawach bardziej błahych. W czasach bezrobocia i spowolnionego wzrostu gospodarczego trzeba przede wszystkim unikać uciążliwych regulacji prawnych i dokonać przeglądu istniejących przepisów, wprowadzając deregulacje i ponowne regulacje ram prawnych, aby sprzyjać tworzeniu miejsc pracy i inwestycjom.

Wzywamy do wprowadzenia obowiązkowej oceny skutków w celu pomiaru obciążeń administracyjnych i związanych z nimi kosztów nowych propozycji, a także obowiązkowego testu MŚP. Grupa EPL proponuje też przeprowadzanie niezależnych ocen wpływu przepisów UE na przestrzeganie zasad subsydiarności i proporcjonalności. Aby ograniczyć biurokrację, Europa potrzebuje przemyślanych propozycji. Za dobry przykład dla Unii Europejskiej może posłużyć funkcjonowanie organów, które już istnieją w Szwecji, Czechach, Niemczech i Wielkiej Brytanii.

Zgodnie z postulatami naszej grupy w nowej Komisji Europejskiej znalazł się wiceprzewodniczący do spraw lepszego stanowienia prawa; wierzymy, że ten nowy skład Komisji spełni pokładane w nim nadzieje. Oczekuje się, że nowa Komisja Europejska zapewni zmniejszenie o 25% kosztów związanych z obciążeniami administracyjnymi, nie osłabiając naszych wysokich standardów w zakresie polityki społecznej, ochrony środowiska i ochrony konsumentów. Powinno się regularnie poddawać ocenie obowiązujące przepisy, sprawdzając je pod kątem wnoszonej przez nie wartości dodanej i adekwatności, w pełni stosując klauzule wygaśnięcia i klauzule przeglądowe. Powinniśmy popierać takie otoczenie regulacyjne, dzięki któremu nowe młode przedsiębiorstwa będą mogły rozpocząć działalność, ponosząc mniejsze obciążenia regulacyjne i administracyjne.

Jednocześnie konieczne jest wprowadzenie skutecznych zasad, które tworzą wspólny rynek, pobudzając wzrost gospodarczy i sprzyjając powstawaniu nowych miejsc pracy. Milowym krokiem w tym kierunku jest zakończenie prac legislacyjnych nad pakietem dotyczącym bezpieczeństwa produktów konsumenckich i nadzoru rynku. Wiąże się to z faktem, że znaczna część PKB Unii Europejskiej jest wytwarzana przez sektor usług, który zapewnia też największą liczbę miejsc pracy w Europie. Na początku 2015 r. nowa Komisja Europejska powinna ustalić, jakie kroki należy podjąć, aby pokonać przeszkody, które wciąż stoją na drodze do utworzenia rzeczywistego jednolitego rynku energii. Trzeba wykorzystać potencjał gospodarki o obiegu zamkniętym w zakresie pobudzania wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy.

Oczywiście nawet najinteligentniejsze przepisy nie pomogą jednak, jeśli nie zostaną w pełni wprowadzone i nie będą przestrzegane. Wciąż istnieją przeszkody na drodze do wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy, a w niektórych państwach członkowskich powstają nowe bariery, między innymi z powodu zjawiska nadmiernie rygorystycznego wdrażania. Przykładem problemów powstałych w rezultacie przeprowadzonego wdrożenia jest realizacja programu „Natura”, która może zaszkodzić kluczowym projektom inwestycyjnym. Komisja Europejska musi rozwiązać te problemy w pierwszej kolejności. Dopiero wtedy będziemy mogli wykorzystać cały potencjał programu „Natura” w zakresie wzrostu gospodarczego i zatrudnienia i dopiero wtedy powstaną równe warunki działania gwarantujące sprawiedliwość naszym przedsiębiorstwom.

Spośród nowych projektów przewidzianych na tę kadencję potencjał w zakresie wzrostu gospodarczego i zatrudnienia wykazuje przede wszystkim jednolity rynek cyfrowy. W opinii ekspertów wzrost wydajności może wynieść nawet 260 mld EUR rocznie. Fragmentacja rynku w Unii Europejskiej jest główną przeszkodą w jego szybkim rozwoju, podobnie jak niski poziom zaufania konsumentów do prowadzenia internetowej działalności gospodarczej.

Dlatego właśnie musimy dopilnować wdrożenia i egzekwowania przepisów dyrektywy w sprawie praw konsumentów oraz wprowadzenia pozasądowego i internetowego rozstrzygania sporów. Kluczowe jest zapewnienie przedsiębiorstwom w tym sektorze równych warunków działania, a szczególną uwagę należy poświęcić przestrzeganiu reguł konkurencji. Szybkie zakończenie prac nad pakietem w sprawie jednolitego rynku telekomunikacyjnego doprowadzi do zniknięcia roamingu, dalszej harmonizacji przydzielania częstotliwości oraz powstania ram prawnych dotyczących zasady neutralności sieci. Zaplanowany na 2016 r. przegląd niektórych części przepisów telekomunikacyjnych pozwoli nam ocenić, w jakim stopniu są one korzystne dla inwestycji w tym sektorze i umacniają rynek europejski. Za główny cel powinniśmy postawić sobie rozwój umiejętności cyfrowych naszych obywateli. Musimy dostosować systemy edukacji do nowych wyzwań związanych z technologią cyfrową.

Aby na rynku cyfrowym istniało zaufanie, szczególnie istotna jest ochrona danych osobowych, dlatego przed końcem roku Rada musi zakończyć pierwsze czytanie wspólnych przepisów w sprawie ochrony danych. Zwrócono się do Komisji, aby w przyszłym roku przedstawiła projekt przepisów w sprawie ochrony praw własności intelektualnej, a także propozycje dotyczące ich wprowadzenia. W zglobalizowanej gospodarce przepisy te mają kluczowe znaczenie dla pełnego wykorzystania potencjał rynku cyfrowego. Potrzebna nam jest stanowcza europejska strategia na rzecz bezpieczeństwa w internecie oraz przeciw naruszaniu prywatności. Konieczne będzie przeprowadzenie analizy, aby opracować ramy prawne niezbędne do ustosunkowania się do takich kwestii, jak internet przedmiotów, przy jednoczesnym poszanowaniu prywatności w sieci.

Ponadto tylko pod warunkiem zwiększenia mobilności na europejskim rynku pracy będzie można w pełni wykorzystać potencjał jednolitego rynku i faktycznie zmniejszyć bezrobocie.

Inwestycje trafiające do odbiorców

Europejski budżet na politykę strukturalną do roku 2020 wynosi ponad 350 mld EUR i jest kluczowym narzędziem zapewniającym inwestycje, konkurencyjność i solidarność oraz służącym osiąganiu celów strategii „Europa 2020”. Dążymy do rozbudowy masy krytycznej inwestycji i dopilnowania, aby europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne (ESI) miały jak największy wpływ. Dzięki środkom z ESI umowy partnerstwa powinny doprowadzić do konwergencji budżetów krajowych. Strategie krajowe powinno się jak najszybciej opracować i poddać ocenie, tak aby obejmowały efektywne wydatkowanie środków z ESI, a także czytelne ukierunkowanie na wzrost gospodarczy i zatrudnienie. Powyższe środki finansowe należy wykorzystać na rzecz wzrostu gospodarczego, odpowiednio uwzględniając zalecenia dla poszczególnych krajów. Jednak tylko jeśli środki finansowe zostaną przekazane na czas i faktycznie przeznaczone na dany cel, będziemy w stanie pobudzić wzrost gospodarczy i tworzenie miejsc pracy oraz wesprzeć tych, którzy tego potrzebują. Istotną rolę w naszej strategii na rzecz wzrostu gospodarczego odgrywają takie programy jak „Horyzont” i COSME.

Zwiększenie inwestycji było i jest możliwe dzięki koncentracji wydatków budżetowych na kluczowych programach unijnych sprzyjających wzrostowi i tworzeniu miejsc pracy.

Grupa EPL nie będzie tolerować żadnych cięć, opóźnień ani złego zarządzania w przypadku programów na rzecz wzrostu i priorytetów politycznych, takich jak EFS, ponieważ zakłócają one oddziaływanie głównych czynników rozwoju, co do których zgodziły się zarówno Parlament, jak i Rada. Grupa EPL włącza się w poszukiwania sposobu na uniknięcie powtarzających się niedoborów środków w unijnym budżecie z zamiarem dopilnowania, aby UE mogła w pełni wywiązywać się z swoich prawnych zobowiązań. Nasza grupa uważa, że obecna sytuacja i stanowisko wielu rządów krajowych są cyniczne i nie do przyjęcia. W kwestii europejskiej inicjatywy na rzecz młodzieży jesteśmy zaniepokojeni faktem, że tylko kilka państw członkowskich zaczęło wykorzystywać środki na ten cel, i wzywamy do dołożenia wszelkich możliwych starań, aby ułatwić proces składania wniosków. Wraz z europejską gwarancją na rzecz młodzieży inicjatywa ta może okazać się bardzo użyteczna w wyprowadzaniu ludzi młodych z sytuacji niepewnego zatrudnienia. Przewidziany na 2016 r. przegląd śródokresowy wieloletnich ram finansowych, a także budżety roczne, powinny umożliwić pogłębienie ukierunkowania na innowacje, inwestycje, zatrudnienie i wzrost gospodarczy, pozwalając na lepsze wykorzystanie narzędzi inwestycyjnych w celu potęgowania efektu dźwigni wywoływanego przez środki budżetowe UE.

Wzmocnienie przemysłu w połączonej Europie

Gospodarka realna stanowi podstawę gospodarek europejskich, dlatego naszym celem jest zwiększenie konkurencyjności przemysłu i utrzymanie produkcji w Europie. Europa musi sprawić, aby przemysł wytwarzał 20% unijnego PKB. Musimy uruchomić wszystkie środki i zasoby – zwłaszcza w obszarze nauki, przez wsparcie zdecydowanej polityki na rzecz badań naukowych, i przez zapewnienie szkolenia i kształcenia na wysokim poziomie – aby zachować przewagę konkurencyjną innowacyjnych przedsiębiorstw przemysłowych w naszych państwach członkowskich, zwłaszcza w takich strategicznych sektorach jak sektor lotniczy, motoryzacyjny, farmaceutyczny i chemiczny. W nowoczesnej, innowacyjnej gospodarce przemysł i usługi są ze sobą nierozerwalnie związane.

Nasza grupa zrobi wszystko, co w jej mocy, aby uchronić europejski przemysł przed większymi obciążeniami niż u konkurentów na rynku światowym: chcemy uniknąć nowych obciążeń dla naszego przemysłu w globalnym konkurencyjnym otoczeniu. Musimy znaleźć właściwą równowagę między niezbędnymi regulacjami w zakresie ochrony środowiska oraz ich skutkami dla europejskiego przemysłu pod względem kosztów i konkurencyjności. Szybki rozwój nowych technologii sprawia, że taki kompromis jest łatwiejszy niż kiedykolwiek. Jednocześnie rozwój technologii przyjaznych dla środowiska powinien stać się bardzo ważną gałęzią europejskiego przemysłu.

Oprócz przystępnych i konkurencyjnych na arenie międzynarodowej cen energii zarówno dla konsumentów, jak i przedsiębiorstw, Europa musi korzystać z dobrze połączonego oraz sprawnie funkcjonującego wewnętrznego rynku energii, transportu i telekomunikacji. Pakiet inwestycyjny Komisji musi stać się nowym bodźcem do osiągnięcia tego celu.

Wraz z instrumentem „Łącząc Europę” mógłby on pomóc w wywołaniu efektu dźwigni finansowej przy inwestycjach publicznych i prywatnych w celu szybkiej realizacji pilnie potrzebnych projektów infrastrukturalnych, w szczególności transeuropejskiej sieci transportowej i 248 projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania w obszarze energii.

Transport to najważniejszy z czynników napędzających wzrost gospodarczy w Europie. Projekty ustawodawcze dotyczące europejskiej kolei i lotnictwa muszą nieść za sobą rzeczywisty postęp i powinny zostać szybko przyjęte. Ukończenie procesu tworzenia europejskiego rynku kolejowego i realizacja przedsięwzięcia SESAR to sprawdzian, który pozwoli ocenić, czy Europa jest w stanie sprostać wyzwaniom infrastrukturalnym.