Porozumienie ws. unijnego finansowania regionów górniczych

Wczoraj wieczorem przedstawiciele Parlamentu Europejskiego, reprezentującej Radę UE (państwa członkowskie) Prezydencji Niemieckiej i Komisji Europejskiej uzgodnili ostateczny kształt Funduszu Sprawiedliwej Transformacji (FST). Największym jego wygranym ma szansę być Polska, która może otrzymać nawet 16 mld zł - 20% całego budżetu.

 „To wielki sukces i zwieńczenie działań, rozpoczętych w Parlamencie Europejskim, w mojej komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (ITRE), ponad dwa lata temu. To doskonała wiadomość dla mieszkańców naszych regionów górniczych - Śląska, Zagłębia, Wałbrzycha, Konina, a w przyszłości - choćby Turoszowa czy Bełchatowa.

Piłka jest teraz po stronie rządu. Po pierwsze - apeluję, by na zaczynającej się dziś Radzie Europejskiej nie blokować budżetu Unii Europejskiej na lata 2021-2027. Weto sprawi bowiem, że Fundusz w ogóle nie powstanie. I po drugie - mam nadzieję, że Polska włączy się w końcu w cel neutralności klimatycznej UE do 2050 r. Jesteśmy jedynymi, którzy tego nie zrobili - a bez tego tracimy połowę przewidzianych dla nas w FST środków” - podkreślił Jerzy Buzek, pomysłodawca Funduszu Sprawiedliwej Transformacji i jedyny polski europoseł, który uczestniczył w - trwających od listopada i zakończonych wczoraj - negocjacjach międzyinstytucjonalnych (tzw. trialogach).

Cel nowego Funduszu to pomoc regionom najbardziej uzależnionym od węgla w przejściu do tzw. „zielonej gospodarki”. Chodzi o tworzenie atrakcyjnych - w tym dla ludzi młodych - miejsc pracy, nowe inwestycje, walkę ze smogiem, rekultywację terenów pokopalnianych, szkolenia i kursy dla pracowników i osób bezrobotnych czy wspieranie innowacji społecznych, zwiększających jakość i komfort codziennego życia mieszkańców tych regionów.

„Udało nam się istotnie poszerzyć listę działań, które mogą ubiegać się o wsparcie z FST.  W toku prac dodaliśmy możliwość finansowania mikroprzedsiębiorstw i uczelni, innowacji cyfrowych oraz infrastruktury społecznej dla młodzieży i seniorów, ekologicznego transportu miejskiego czy projektów w obszarze edukacji i integracji społecznej. Z Funduszu można będzie także pozyskać pieniądze na rozwój odnawialnych źródeł energii - w tym w ciepłownictwie, na technologie magazynowania energii i poprawę efektywności energetycznej - powiedział Jerzy Buzek.

Dodatkowo, przy okazji negocjacji FST, europosłowie wydatnie zwiększyli środki na infrastrukturę gazową dostępne w Europejskim Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności.

„Polska może teraz liczyć na nawet 25% więcej pieniędzy unijnych na inwestycje gazowe niż w latach 2014-2020. To ważne w kontekście starań o czyste powietrze w naszych miastach i szybsze odchodzenie od węgla w ciepłownictwie i indywidualnym ogrzewaniu domów przy jednoczesnym zmniejszaniu zjawiska tzw. ubóstwa energetycznego” - ocenił Jerzy Buzek. 

Osiągnięte wczoraj porozumienie między Parlamentem Europejskim i Radą, wejdzie w życie po formalnym zatwierdzeniu go przez obydwie instytucje. Aby ubiegać się o wsparcie z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, regiony będą musiały przygotować Terytorialne Plany Sprawiedliwej Transformacji i przedłożyć je do akceptacji Komisji Europejskiej.