Budżet 2023 przyjęty - Kiedy, jeśli nie teraz? Nadzwyczajne sytuacje, wymagają nadzwyczajnych rozwiązań

Parlament Europejski przyjął dzisiaj w ostatecznym głosowaniu unijny budżet na rok 2023. W ramach końcowego etapu procedury budżetowej, komitet pojednawczy złożony z delegacji Parlamentu i Rady w dniu 14 listopada po wielu godzinach negocjacji osiągnął ostateczne porozumienie co do kształtu budżetu Unii na rok 2023, który wyniesie 186 616,7 mln EUR (w zobowiązaniach) i 168 648,7 mln EUR (w płatnościach).

Głównym priorytetem posłów EPL jest wsparcie dla Ukrainy, bezpieczeństwo energetyczne, wzmocnienie działań związanych z bezpieczeństwem granic oraz bezpieczeństwem żywnościowym. Utrzymanie wsparcia na priorytety związane ze zdrowiem, pobudzeniem inwestycji po pandemii przez wspieranie w szczególności małych i średnich przedsiębiorstw, walka z bezrobociem oraz wspieranie młodzieży pozostało kluczowe, dlatego też przywrócili znaczącą część cięć dokonanych przez Radę do poziomu zaproponowanego pierwotnie przez Komisję Europejską oraz podwyższyli projekt budżetu zgodnie z priorytetami EP łącznie na kwotę 687,3 mln euro. Dodatkowo wykorzystując możliwości Rozporządzenia Finansowanego posłowie wzmocnili program Horyzont przez wykorzystanie tzw. decommitments na kwotę 148.8 mln euro.

"W czasie nadzwyczajnych wyzwań chcemy chronić ludzi i przedsiębiorstwa przed skutkami kryzysów dotykających Europę. Wielu z nich wciąż jeszcze w pełni nie odrobiła strat gospodarczych po pandemii koronawirusa, a teraz musi stawić czoła gwałtownie rosnącym cenom energii i inflacji. W bardzo napiętym budżecie UE na 2023 rok, musimy wykorzystać wszystkie możliwe narzędzia budżetowe, aby pomóc zrekompensować najbardziej dotkliwe konsekwencje obecnych kryzysów poprzez skuteczne inwestowanie pieniędzy UE. Kiedy, jeśli nie teraz, w czasach wojny, pandemii, kryzysów energetycznych i innych nieprzewidzianych wyzwań? Nadzwyczajne sytuacje, wymagają nadzwyczajnych rozwiązań” - podkreśla europoseł Janusz Lewandowski po dzisiejszymi ostatecznym głosowaniu plenarnym w sprawie projektem budżetu UE na rok 2023.

"Grupa EPL osiągnęła wzmocnienia rocznego budżetu UE na rok 2023, aby wesprzeć państwa członkowskie w niesieniu pomocy ludziom, w ochronie miejsc pracy oraz inwestycji. Dzięki silnemu stanowisku wywalczyliśmy wyższe kwoty dla kluczowych programów, takich jak program badań Horyzont Europa, Instrument Sąsiedztwa i Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej, instrument Łącząc Europę, program EU dla zdrowia, Erasmus+, Mobilność wojskowa, Kreatywna Europa oraz program Obywatele, równość, prawa i wartości. Naszym obowiązkiem jest rozwiązanie problemów trapiących Europejczyków”- podkreślił Janusz Lewandowski, główny negocjator Grupy EPL budżetu 2023.

Tegoroczne negocjacje budżetu 2023 jeszcze bardziej udowodniły pilną potrzebę rewizji wieloletnich ram finansowych UE na lata 2021-2027 (WRF). "Nie mamy wątpliwości. Pilna potrzeba dostosowania wieloletnich ram finansowych stała się faktem. Nikt nie mógł przewidzieć w grudniu 2020 roku kiedy uzgadnialiśmy ostateczny kształt 7-letniego budżetu tak wielu kryzysów, które dotykają dzisiaj obywateli Europy. Musimy jednak na nie dopowiedzieć przez niezbędne dostosowania. Dlatego ponownie wzywamy Komisję i Radę do jak najszybszej głębokiej rewizji WRF nie później niż w pierwszym kwartale 2023 roku. Jednocześnie należy przyspieszyć prace dotyczące drugiego pakietu nowych zasobów własnych Unii, aby spłacić zadłużenie wynikające z realizacji Next Generation EU i ochronić przyszłe budżety"- dodał Janusz Lewandowski.

Projekt budżetu UE na 2023 r. obejmuje również wydatki w ramach Funduszu Odbudowy (Next Generation EU), zapewniający dotacje oraz pożyczki w celu wsparcia reform i inwestycji w państwach członkowskich, które są finansowane z pożyczek Unii na rynkach kapitałowych. Spłata zaciągniętych zobowiązań ma być sfinansowana w części dotacji po roku 2026 r. z nowych zasobów własnych Unii. Fundusz ma za zadanie naprawić szkody gospodarcze i społeczne spowodowane pandemią koronawirusa i przygotować UE na nadchodzące wyzwania. Instrument pomaga w modernizacji wiele sektorów gospodarek unijnych, które staną się dzięki temu bardziej ekologiczne, cyfrowe, odporniejsze na nadchodzące kryzysy.

Komisja Europejska udostępnia alokacje dla krajów członkowskich w ramach Funduszu Odbudowy w 70% do 31 grudnia 2022 r. i kolejne 30% do 31 grudnia 2023 r. w części dotacji. Natomiast, wnioski w części pożyczek w terminie do 31 sierpnia 2023 r. a samo udzielenie pożyczki do 31 grudnia 2023 r. Płatności wkładów finansowych oraz, w stosownych przypadkach, pożyczek na rzecz danego państwa członkowskiego będą realizowane do dnia 31 grudnia 2026 r. Korzystanie ze środków Funduszu Odbudowy jest uwarunkowane wypełnieniem tzw. kamieni milowych do których zobowiązane są wszystkie kraje członkowski UE.