“Turkse toetreding tot EU onaanvaardbaar voor ons”

De Belgische EVP-delegatie (CD&V, cdH en CSP) wijst erop dat het Turkije van president Erdogan zich steeds verder verwijdert van de fundamentele waarden van Europa. Er moet een krachtig signaal worden afgegeven aan Erdogan, die de EU blijft provoceren. Er kan dus geen sprake meer zijn van toetredingsonderhandelingen.

Delegatiehoofd Benoit Lutgen (cdH): “Onder Erdogan is het voor Turkije vandaag onmogelijk geworden haar status als kandidaat-lid voor de Europese Unie te behouden. Het regime van Erdogan tast alle fundamentele waarden van onze Unie aan: een gebrek aan eerbied voor de mensenrechten en brute repressie van de oppositie.. Ankara is en blijft een strategische partner aan de poorten van Europa. Maar wat toetredingsonderhandelingen befteft, moeten we heel duidelijk ‘stop’ durven zeggen!”

“Onze relaties met Turkije zitten op een historisch dieptepunt.  In het licht van de steeds zorgwekkendere situatie en ontwikkelingen in dat land kan van toetreding tot de Europese Unie geen sprake zijn.  Samen met de EVP pleit ik er alvast voor dat de toetredingsonderhandelingen formeel worden opgeschort”, besluit Tom Vandenkendelaere (CD&V).

Cindy Franssen (CD&V) betreurt dan weer president Erdogan’s koerswijziging inzake vrouwenrechten in het land: “Het gaat de verkeerde kant op. Zo trok Turkije zich terug uit de Istanbul Conventie, het eerste bindend internationaal verdrag tegen geweld op vrouwen. Het is ongelooflijk dat ze de strijd tegen geweld op vrouwen niet serieus nemen. Samen met een consequent gebrek aan respect, zoals recent nog met sofagate en veelvuldige schendingen van democratische rechten is de boodschap duidelijk: dit land hoort niet thuis in de Europese Unie.”

Ook Pascal Arimont (CSP) spreekt zich al jaren uit tegen de toelating van Turkije tot de EU: “de aanhoudende schendingen van fundamentele mensenrechten door de Turkse regering zijn onaanvaardbaar en volstrekt onverenigbaar met de waarden van de EU. Aangezien ook de onafhankelijkheid van de pers en de rechterlijke macht niet langer gewaarborgd is, zou de voortzetting van de toetredingsonderhandelingen dus een totaal verkeerd signaal zijn aan het adres van Erdogan. Bovendien ben ik ervan overtuigd dat wij de werking en de oorspronkelijke idee van Europa in gevaar brengen als de EU tot in het oneindige blijft uitbreiden. Daarom moet de toetreding van het land principieel worden uitgesloten, omdat die voor de Unie politiek en economisch ondragelijk zou zijn. We moeten dit dus duidelijk verwerpen.”

Achtergrond:

In 1964 ondertekenden Turkije en de Europese Economische Gemeenschap (EEG) een eerste associatie-overeenkomst of "Overeenkomst van Ankara", die tot doel had Turkije in een douane-unie met de EEG te integreren en tegelijk het doel van toetreding te erkennen. In 1995 werd tussen de Europese Unie en Ankara een overeenkomst over een douane-unie gesloten (sindsdien gaat ongeveer 40% van alle Turkse uitvoer van goederen naar de EU, terwijl de invoer uit de EU goed is voor bijna een derde van alle Turkse invoer).

Eveneens in 1995 verleende de Europese Raad Turkije de status van "kandidaat voor toetreding tot de EU". In 2005 begonnen de formele onderhandelingen, maar Turkije bleef de EU-lidstaten - met name Griekenland en Cyprus - provoceren en verwijderde zich verder van de eerbiediging van de rechtsstaat, de democratie, de mensenrechten en de persvrijheid. In 2018 besluit de Europese Raad de toetredingsonderhandelingen te bevriezen.

Twee jaar later, in 2020, besluit de Europese Raad Turkije een nieuwe kans te geven op voorwaarde dat president Erdogan een minder agressieve houding aanneemt tegenover zijn Europese buren, met name na herhaalde schendingen van het Griekse luchtruim en illegale proefboringen in de exclusieve economische zone van Cyprus. In maart 2021 besloot de Raad uiteindelijk tot een "geleidelijke, evenredige en omkeerbare" aanpak met de Turkse autoriteiten. De Raad stelt voor de samenwerking te hervatten en de samenwerking te intensiveren, mits de huidige deëscalatie wordt voortgezet en Turkije blijk geeft van een constructieve houding.

In juni 2021 zal op een EU-top de status van Turkije worden besproken, met inbegrip van de mogelijkheid van sancties tegen een steeds agressiever Turkije.