Έγγραφο θέσης: Μια σύγχρονη κοινωνική Ευρώπη

Οι αρχές, οι αξίες και το όραμά μας

Οι απόψεις μας για την κοινωνία και την οικονομία βασίζονται στις χριστιανικές μας αξίες και στην ακλόνητη πεποίθηση ότι οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι και πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς. Στον πυρήνα των αξιών μας βρίσκονται η υπευθυνότητα, ο σεβασμός, η αλληλεγγύη και η δικαιοσύνη, σύμφωνα με το όραμα των ιδρυτικών πατέρων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων Robert Schuman, Alcide de Gasperi, Jean Monnet και Konrad Adenauer, οι οποίοι ανήκαν στην πολιτική μας οικογένεια.

Πιστεύουμε ότι το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο αποτελεί το θεμέλιο της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς. Θέλουμε να βελτιώσουμε και να προστατεύσουμε το κοινωνικό κράτος και την ανταγωνιστικότητα, η οποία πρέπει να προσαρμόζεται συνεχώς σε έναν ταχύτατα μεταβαλλόμενο κόσμο. Στο άρθρο 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) καθορίζεται το πλαίσιο στο οποίο η ανταγωνιστικότητα συμβάλλει στην κοινωνική δικαιοσύνη και στο οποίο η κοινωνική δικαιοσύνη τονώνει την ανταγωνιστικότητα. Όπως ορίζεται στο άρθρο 9 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), θεωρούμε ότι όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση χαράσσει και εφαρμόζει τις πολιτικές και τις δραστηριότητές της, πρέπει πάντα να λαμβάνει υπόψη τις κοινωνικές απαιτήσεις.

Ο πρωταρχικός στόχος της κοινωνικής πολιτικής είναι να προσφέρει στους πολίτες τα εργαλεία για να γίνουν και να παραμείνουν αυτοδύναμοι. Η κοινωνική πολιτική πρέπει να χαράσσεται με γνώμονα τις επενδύσεις που προσφέρουν μακροπρόθεσμες αποδόσεις και διαμορφώνουν αυτοδύναμους και ανεξάρτητους πολίτες, ώστε να αποφεύγονται οι δαπάνες που προκαλεί η μακροχρόνια εξάρτηση από την κρατική βοήθεια.

Θεωρούμε ότι ο εξτρεμισμός και ο λαϊκισμός πρέπει να εξαλειφθούν στο εσωτερικό της ΕΕ και στις περιοχές που διανύουν περίοδο κρίσης ώστε να προσφέρονται πραγματικές προοπτικές στους πολίτες που ζουν σε αυτές τις χώρες. Η ενιαία αγορά αποτελεί ένα από τα βασικά θεμέλια της Ένωσης και η εύρυθμη λειτουργία της αποτελεί τη βάση της οικονομικής ανάκαμψης στην Ευρώπη. Στο πλαίσιο αυτό, η κινητικότητα του εργατικού δυναμικού έχει μεγάλη σημασία ως πηγή της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας.

Όπως ακριβώς και στους άλλους τομείς (από την περιβαλλοντική νομοθεσία μέχρι την ενιαία αγορά και το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης) επιμένουμε στην πλήρη και συνεκτική εφαρμογή και επιβολή των εθνικών και ευρωπαϊκών κανόνων, μεταξύ άλλων και των συλλογικών συμφωνιών, από όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς. Ο σεβασμός των κανόνων αποτελεί προϋπόθεση μιας λειτουργικής και δίκαιης ενιαίας αγοράς.

Είμαστε πεπεισμένοι ότι η κοινωνική οικονομία της αγοράς συνδέεται άμεσα με τον αποτελεσματικό κοινωνικό διάλογο. Για τον σκοπό αυτό, υποστηρίζουμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τη δέσμευση του Προέδρου της για την επανεκκίνηση του ευρωπαϊκού κοινωνικού διαλόγου. Υπογραμμίζουμε επίσης ότι ο κοινωνικός διάλογος, σύμφωνα με τα άρθρα 9 και 152 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά τη χάραξη και την εφαρμογή των πολιτικών σε επίπεδο ΕΕ. Η δυνατότητα συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων σε έναν ουσιαστικό κοινωνικό διάλογο έχει καίρια σημασία για την εξισορρόπηση της ανταγωνιστικότητας με τη δικαιοσύνη και, ως εκ τούτου, για τη διαμόρφωση ισορροπημένων σύγχρονων κοινωνικών πολιτικών της ΕΕ που λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες των εργαζομένων και των εργοδοτών. Η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΕΛΚ ενθαρρύνει τον κοινωνικό διάλογο χρησιμοποιώντας ηλεκτρονικά μέσα για την ενίσχυση της συμμετοχικής δημοκρατίας.

1. Τόνωση της απασχόλησης

Η απασχόληση, το ειδικευμένο εργατικό δυναμικό και η επιχειρηματικότητα αποτελούν τις προτεραιότητες του προγράμματός μας. Καλούμε τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις πολιτικές και τα χρηματοδοτικά πλαίσια που διατίθενται σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο προκειμένου να αναπτύξουν λειτουργικές οικονομίες και αγορές εργασίας, προωθώντας τις επενδύσεις στους ανθρώπους και στη δημιουργία θέσεων εργασίας.

1.1 Κονδύλια ΕΕ

Με προϋπολογισμό ύψους 86 δισεκατομμυρίων ευρώ, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και η πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων αποτελούν τα βασικά μέσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ένταξη και την επανένταξη των εργαζομένων στην αγορά εργασίας. Ζητούμε τη λήψη στοχευμένων και απλουστευμένων μέτρων που θα βελτιώσουν την ικανότητα των κρατών μελών να αξιοποιούν τη χρηματοδότηση που διατίθεται μέσω του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης, των ευρωπαϊκών ταμείων συνοχής, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση και της πρωτοβουλίας για την απασχόληση των νέων, τα οποία αποτελούν πολύ σημαντικά μέσα για την αύξηση των δυνατοτήτων απασχόλησης των Ευρωπαίων.

1.2 Εκπαίδευση, αντιστοιχία δεξιοτήτων και κατάρτιση

Δίνουμε προτεραιότητα στις επενδύσεις ώστε να δοθεί ώθηση στην εκπαίδευση, μεταξύ άλλων και στη διττή εκπαίδευση, στην εκμάθηση γλωσσών (περιλαμβανομένων των γλωσσών των γειτονικών χωρών), στην κατάρτιση, στα προγράμματα μαθητείας, στις δεξιότητες, στις δυνατότητες απασχόλησης και στην επιχειρηματικότητα στην Ευρώπη μέσω προγραμμάτων και πλατφορμών όπως το Erasmus+ και το EURES, τα οποία προσφέρουν ευκαιρίες σε εκατομμύρια Ευρωπαίους ώστε να αποκομίσουν χρήσιμες εμπειρίες. Τασσόμαστε επίσης υπέρ ενός ευρωπαϊκού συστήματος εναλλασσόμενης εκπαίδευσης που θα βασίζεται στις βέλτιστες πρακτικές του τομέα στο εσωτερικό των κρατών μελών· το σύστημα αυτό θα αυξήσει –μεταξύ άλλων– τη διασυνοριακή κινητικότητα του εργατικού δυναμικού της ΕΕ, η οποία έχει αποδειχθεί ότι συμβάλλει στην ανάπτυξη μέσω της κάλυψης της ζήτησης για εργατικό δυναμικό στα κράτη μέλη.

Θεωρούμε ότι πρέπει να βελτιωθεί ο συντονισμός μεταξύ, αφενός, της εκπαίδευσης και των προγραμμάτων διδασκαλίας και, αφετέρου, των αναγκών των μεταβαλλόμενων αγορών εργασίας. Καλούμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να τονώσουν την κατάρτιση και την εκπαίδευση στις ΤΠΕ και στους κλάδους ΕΤΜΜ (επιστήμες, τεχνολογία, μηχανική και μαθηματικά), ώστε να εφοδιαστούν το νυν και το μελλοντικό εργατικό δυναμικό με τις ανάλογες ηλεκτρονικές δεξιότητες. Πρέπει επίσης να ενθαρρυνθούν τα προγράμματα διττής εκπαίδευσης και ο συνδυασμός ευκαιριών εκπαίδευσης και κατάρτισης. Υποστηρίζουμε προγράμματα που εφοδιάζουν τους άνεργους νέους με ηλεκτρονικές δεξιότητες, όπως ανοικτά διαδικτυακά μαθήματα, και ενθαρρύνουν προς αυτήν την κατεύθυνση τη γενιά 50+/τους ενεργούς συνταξιούχους. Οι υφιστάμενες εκπαιδευτικές μέθοδοι πρέπει να συμπληρωθούν τόσο με πρακτικά μαθήματα, όπως π.χ. η εκμάθηση κωδικοποίησης Η/Υ στα σχολεία, όσο και με την απαραίτητη τεχνολογική βάση στα σχολεία και στα πανεπιστήμια. Θεωρούμε ότι οφείλουμε να αναπτύξουμε, να διατηρήσουμε και να προσελκύσουμε ένα άκρως εξειδικευμένο, ταλαντούχο και παραγωγικό εργατικό δυναμικό στις ευρωπαϊκές χώρες και να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες συνθήκες ώστε να προληφθεί η διαρροή επιστημονικού δυναμικού.

Επιπλέον, πρέπει να ληφθούν μέτρα που θα διευκολύνουν την αναγνώριση των προσόντων και των διπλωμάτων σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, περιλαμβανομένων των διπλωμάτων και των ηλεκτρονικών πιστοποιητικών όπως αυτά που χορηγούνται από τα ανοικτά διαδικτυακά μαθήματα, καθώς και την επικύρωση της άτυπης μάθησης, ώστε να δίνεται η δυνατότητα στους επαγγελματίες να προσφέρουν με τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Ενθαρρύνουμε επίσης την Επιτροπή να εναρμονίσει το μέσο ταξινόμησης προσόντων του εργατικού δυναμικού για τις θέσεις εργασίας ESCO με τα άλλα ευρωπαϊκά μέσα προσόντων, όπως το EQF, το Europass, το ECVET και το EURES, τα οποία χρησιμοποιούνται στην εκπαίδευση, στην επαγγελματική κατάρτιση και την προκαταρκτική μάθηση.

1.3 Αγορά εργασίας χωρίς αποκλεισμούς

Ζητούμε να ληφθούν επιπλέον μέτρα για την ένταξη της γενιάς 50+ στην αγορά εργασίας, στις επιχειρήσεις, στην εκπαίδευση ή την κατάρτιση με στόχο την πρόληψη της μακροχρόνιας ανεργίας και του κινδύνου του κοινωνικού αποκλεισμού για τη συγκεκριμένη κατηγορία εργαζομένων και τις οικογένειές τους. Αποσκοπούμε επίσης στην καταπολέμηση των ηλικιακών διακρίσεων στην αγορά εργασίας και στην προώθηση φιλικού προς τους ηλικιωμένους περιβάλλοντος.

Τασσόμαστε υπέρ της λήψης μέτρων που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση της μακροχρόνιας ανεργίας, η οποία αποτελεί τη βασική αιτία του κοινωνικού αποκλεισμού. Στο πλαίσιο αυτό, υποστηρίζουμε τη νέα σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με τη μακροχρόνια ανεργία. Ζητούμε να δρομολογηθεί πρωτοβουλία ένταξης ώστε όλοι οι αιτούντες εργασία που έχουν υπάρξει άνεργοι για περισσότερους από 12 μήνες να αξιολογούνται σε ατομικό επίπεδο και να συνάπτουν συμφωνία ένταξης στην εργασία ώστε να καθίσταται δυνατή η επανένταξή τους στην αγορά εργασίας πριν συμπληρώσουν 18 μήνες ανεργίας.

Η αποτελεσματική ένταξη των νόμιμων προσφύγων και μεταναστών αποτελεί εξαιρετικά σημαντική πρόκληση η οποία πρέπει οπωσδήποτε να αντιμετωπιστεί για την αποδοτική λειτουργία του σύγχρονου κοινωνικού μοντέλου της Ευρώπης. Θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε την επαγγελματική και εκπαιδευτική κατάρτιση, καθώς και τις περιόδους άσκησης, προκειμένου να εντοπίζονται οι δυνατότητες των ατόμων και να βελτιωθούν οι προοπτικές ένταξής τους, στο πλαίσιο μιας αμφίδρομης διαδικασίας.

1.4 Ψηφιακές θέσεις εργασίας

Η οικονομία και το εργατικό δυναμικό αλλάζουν ως αποτέλεσμα της ψηφιοποίησης και της επέκτασης της εφαρμογής καινοτόμων, περισσότερο παραγωγικών, ειδικά προσαρμοσμένων και αποδοτικών τεχνολογιών και υπηρεσιών. Βλέπουμε πολλές δυνατότητες απασχόλησης στην ψηφιακή αγορά και καλούμε τους σχετικούς ενδιαφερόμενους φορείς να ενθαρρύνουν την ανάπτυξη νέων ψηφιακών θέσεων εργασίας στην Ευρώπη. Ο Μεγάλος Συνασπισμός για την ψηφιακή απασχόληση, ο οποίος συστάθηκε από κοινού με τον ιδιωτικό τομέα, είναι ενθαρρυντικός. Ενθαρρύνουμε επίσης στρατηγικές με στόχο τη μείωση του ψηφιακού χάσματος και την προώθηση της ίσης πρόσβασης στις νέες τεχνολογίες της πληροφορίας και επικοινωνίας, ιδίως για τα άτομα που αντιμετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού.

1.5 Επιχειρηματικότητα

Πρέπει να καλλιεργήσουμε περισσότερο την επιχειρηματική νοοτροπία, μεταξύ άλλων στον κατασκευαστικό τομέα, στις οικογενειακές επιχειρήσεις, στις ΜΜΕ και στις πολύ μικρές επιχειρήσεις, προωθώντας τη φιλοσοφία του επιχειρείν και τις συναφείς γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες. Για τον λόγο αυτό, υποστηρίζουμε πρωτοβουλίες όπως το «Σχέδιο Juncker», τη μικροχρηματοδότηση και άλλους μηχανισμούς της ΕΕ, παρέχοντας παράλληλα στήριξη στους ελεύθερους επαγγελματίες. Θεωρούμε ότι τόσο οι μικρές, όσο και οι μεγάλες εταιρείες και επιχειρήσεις αποτελούν τους βασικούς μοχλούς ανάπτυξης και δημιουργίας θέσεων εργασίας, οι οποίοι θα πρέπει να δραστηριοποιούνται σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον χωρίς φραγμούς, έχοντας πρόσβαση σε χρηματοδότηση ώστε να είναι εύκολη η ίδρυσή τους και η δημιουργία θέσεων απασχόλησης. Τασσόμαστε υπέρ της μετάθεσης του φορολογικού βάρους από την εργασία προς ένα σύστημα ευρείας φορολογικής βάσης το οποίο θα περιλαμβάνει διαφοροποιημένα επίπεδα. Περισσότερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στη μετατόπιση από την άμεση στην έμμεση φορολόγηση. Υποστηρίζουμε σθεναρά την ανάπτυξη φορολογικών μοντέλων και απλουστευμένων διαδικασιών φορολογικής συμμόρφωσης που θα ευνοούν τις ΜΜΕ, τους επιχειρηματίες, τις πολύ μικρές και τις νεοφυείς επιχειρήσεις.

2. Ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και των κοινωνικών επενδύσεων για τους ευρωπαίους πολίτες

Η ανοδική κοινωνική σύγκλιση αποτελεί προαπαιτούμενο μιας βιώσιμης σύγχρονης κοινωνικής Ευρώπης που προσαρμόζεται στις σύγχρονες οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις. Η σύγκλιση αυτή συμβάλλει καθοριστικά ώστε να διαμορφωθούν ευνοϊκές συνθήκες για τις οικογένειες που ζουν στην Ευρώπη, για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας, της ποιότητας ζωής και της επαρκούς κοινωνικής προστασίας, καθώς και για την κοινωνική πρόοδο στο εσωτερικό μιας εξόχως ανταγωνιστικής κοινωνικής οικονομίας της αγοράς. Θεωρούμε ότι η ανοδική κοινωνική σύγκλιση είναι απαραίτητη για τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και απαιτεί τη διαμόρφωση ενός αποτελεσματικού και δίκαιου νομοθετικού πλαισίου άσκησης πολιτικών, καθώς και την εφαρμογή υπεύθυνων δημοσιονομικών πολιτικών σε όλες τις ευρωπαϊκές περιφέρειες προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της στρατηγικής «Ευρώπη 2020».

2.1 Εισόδημα και μισθοί στην Ευρώπη

Θεωρούμε ότι όλοι οι πολίτες και οι οικογένειες στην Ευρώπη πρέπει να λαμβάνουν εισόδημα ή στήριξη ώστε να έχουν τη δυνατότητα να καλύπτουν τα έξοδα διαβίωσής τους. Η αξιολόγηση των αναγκών των πολιτών της ΕΕ είναι το πρώτο βήμα προς την κοινωνική δικαιοσύνη και τη βιωσιμότητα των δημογραφικών εξελίξεων. Οι μηχανισμοί κοινωνικής στήριξης πρέπει να διασφαλίζουν ότι δεν διαιωνίζεται η κοινωνική εξάρτηση και πρέπει να παρέχουν κίνητρα για την εκπαίδευση ή την είσοδο των πολιτών στην αγορά εργασίας.

Όλοι οι ευρωπαίοι εργαζόμενοι πρέπει να λαμβάνουν μισθό ο οποίος θα τους επιτρέπει να ζουν με αξιοπρέπεια. Το γεγονός ότι περίπου το 8,9% των ευρωπαίων εργαζομένων απειλείται επί του παρόντος από τον κίνδυνο φτώχειας είναι άκρως ανησυχητικό. Ζητούμε την κατάρτιση και εφαρμογή αποδοτικών διορθωτικών μέτρων. Τα μέτρα αυτά πρέπει να καταρτιστούν σε επίπεδο κρατών μελών με σεβασμό στα ήθη, στις παραδόσεις και στις δημοσιονομικές τους δυνατότητες και λαμβάνοντας υπόψη την κοινωνικοοικονομική τους κατάσταση και τις απόψεις των κοινωνικών εταίρων, των δικαιούχων και όποιων άλλων ενδιαφερομένων. Θεωρούμε ότι μια σφριγηλή οικονομία της αγοράς μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην αύξηση των μισθών και της κοινωνικής προστασίας για όλους.

2.2 Καταπολέμηση της φτώχειας

Η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΕΛΚ δεν επιθυμεί να περιθωριοποιήσει κανένα τμήμα της κοινωνίας μας. Για την περίοδο 2014-2020, ποσό άνω των 3,8 δισεκατομμυρίων ευρώ έχει δεσμευθεί υπέρ του Ταμείου Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους. Ως εκ τούτου, καλούμε όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς να αξιοποιήσουν τα διαθέσιμα κονδύλια για να περιορίσουν τον κίνδυνο φτώχειας με τον αποτελεσματικότερο δυνατό τρόπο. Ως πρώτο βήμα, ζητούμε τη λήψη μέτρων τα οποία θα ενισχύσουν άμεσα τους φτωχούς πολίτες ενώ θα συνοδεύονται από εξατομικευμένα μέτρα τα οποία θα προσφέρουν στα άτομα αυτά μια αυτόνομη και αξιοπρεπή ζωή μέσω της ένταξής τους στην αγορά εργασίας. Θεωρούμε επίσης ότι πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στις δραστηριότητες που αναπτύσσει η εκκλησία στον τομέα αυτό, επιτρέποντας στους εκκλησιαστικούς φορείς να επιτελούν το αποτελεσματικό και σημαντικό υποστηρικτικό τους έργο.

Οι ηλικιωμένοι, και ιδίως οι γυναίκες, δεν πρέπει να παραβλεφθούν. Οι ηλικιωμένες γυναίκες είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς στη φτώχεια, εξαιτίας κυρίως του πολύ υψηλού συνταξιοδοτικού χάσματος που χωρίζει τα δύο φύλα. Ως εκ τούτου, πρέπει να ενθαρρύνουμε τα κράτη μέλη να λάβουν ειδικά μέτρα, όπως π.χ. πιστώσεις για τις περιόδους μέριμνας, ελάχιστες συντάξεις και παροχές επιζώντων, καθώς επίσης και να ανταλλάξουν βέλτιστες πρακτικές στον τομέα αυτό.

Καλούμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προσαρμόσουν τα υφιστάμενα μέσα ώστε να καλύπτουν με αποτελεσματικότερο τρόπο τα άνεργα νοικοκυριά, βελτιώνοντας την κοινωνική ένταξη και τις ευκαιρίες απασχόλησής τους. Τα μέσα αυτά, σε συνδυασμό με τις υφιστάμενες βέλτιστες πρακτικές σε επίπεδο κρατών μελών, αποτελούν άλλωστε σημαντικό εργαλείο για τη μείωση της παιδικής φτώχειας στην Ευρώπη.

Πιστεύουμε στις δυνατότητες της κοινωνικής και «αλληλέγγυας» οικονομίας για την αντιμετώπιση πολλών κοινωνικών ζητημάτων με καινοτόμο και αποδοτικό από πλευράς κόστους τρόπο. Για τον λόγο αυτό, συνιστούμε στην Επιτροπή να δώσει νέα ώθηση στις κοινωνικές επενδύσεις.

2.3 Ισορροπία επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής

Θεωρούμε ότι σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ πρέπει να δημιουργηθούν υποδομές άμεσης πρόσβασης για την παιδική μέριμνα με σκοπό τον καλύτερο συνδυασμό μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής. Ζητούμε επίσης τη βελτίωση της πρόσβασης των γονέων, των οικογενειών και των ατόμων που έχουν ανάγκη, στις υπηρεσίες μέριμνας. Υποστηρίζουμε τους εργοδότες που αναζητούν τρόπους για να δείξουν την ευαισθησία τους έναντι αυτών των ζητημάτων ωφελώντας τον οργανισμό τους αλλά και –το σημαντικότερο– δίνοντας τη δυνατότητα στους υπαλλήλους να επιτύχουν την κατάλληλη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Αναγνωρίζουμε ότι οι μητέρες και οι πατέρες διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην κοινωνία μας και, επίσης, επικροτούμε και υποστηρίζουμε την πρωτοβουλία που ανακοινώθηκε από την Επιτροπή για την αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας μέσω της άρσης των εμποδίων που παρακωλύουν την ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, προς όφελος των ατόμων/οικογενειών και των επιχειρήσεων.

Αναγνωρίζουμε τη σημασία της φροντίδας για τα παιδιά και άλλα μέλη της οικογένειας που την έχουν ανάγκη. Υποστηρίζουμε όλα τα μέτρα σε επίπεδο κρατών μελών που αναγνωρίζουν τη σημασία της μη αμειβόμενης εργασίας των παρεχόντων φροντίδα και θεωρούμε ότι η εργασία αυτή θα πρέπει να αναγνωρίζεται στα συνταξιοδοτικά συστήματα, ώστε να μειωθεί το συνταξιοδοτικό χάσμα μεταξύ γυναικών και ανδρών.

Η διά βίου υγιής γήρανση πρέπει να αποτελέσει βασική έννοια κατά την κατάρτιση των πολιτικών και να ξεκινά από την παιδική ηλικία, προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής στην τρίτη ηλικία. Για τον σκοπό αυτό, πρέπει να υπάρχουν υψηλά πρότυπα υγείας και ασφάλειας στην εργασία σε όλη τη διάρκεια του εργασιακού βίου.

3. Υγιές νομοθετικό πλαίσιο άσκησης πολιτικών

Σεβόμαστε τις Συνθήκες που, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, εκχωρούν (βάσει των άρθρων 151 έως 161 της ΣΛΕΕ) στην ΕΕ το δικαίωμα να υποστηρίζει και να συμπληρώνει τις δραστηριότητες των κρατών μελών στους τομείς της προστασίας της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων, των συνθηκών εργασίας, της κοινωνικής ασφάλισης και της κοινωνικής προστασίας, της ενημέρωσης και διαβούλευσης με τους εργαζομένους, της ενσωμάτωσης των ατόμων με λιγότερα προνόμια και της ένταξης των υπηκόων τρίτων χωρών που κατοικούν νόμιμα στην επικράτεια της Ένωσης.

Θεωρούμε ότι η ευρωπαϊκή εργασιακή και κοινωνική νομοθεσία πρέπει να προβλέπει ελάχιστα κοινωνικά πρότυπα στο εσωτερικό της Ευρώπης, διαμορφώνοντας με τον τρόπο αυτό ισότιμους όρους ανταγωνισμού για όλους τους πολίτες και τις εταιρείες της ΕΕ και ενισχύοντας την ευρωπαϊκή κοινωνική και περιφερειακή συνοχή, μεταξύ άλλων και στις εξόχως απόκεντρες περιοχές. Έχουμε ωστόσο συνείδηση του γεγονότος ότι οποιαδήποτε ευρωπαϊκή νομοθεσία πρέπει να διασφαλίζει την ισορροπία μεταξύ των αναγκών των διαφόρων κρατών μελών, των διαφόρων τομέων και των δικαιωμάτων των εργαζομένων και πολιτών. Οποιαδήποτε θέσπιση νέων κανόνων σε ευρωπαϊκό επίπεδο πρέπει να είναι δικαιολογημένη, αναλογική και να βασίζεται στην ενδελεχή και τεκμηριωμένη αξιολόγηση και τήρηση των εθνικών ηθών και παραδόσεων.

Τασσόμαστε υπέρ των μεταρρυθμίσεων της αγοράς εργασίας που ενθαρρύνουν την ένταξη των αιτούντων εργασία στην αγορά εργασίας, βελτιώνοντας την εσωτερική και εξωτερική ευελιξία για τους εργοδότες και παρέχοντας σταθερή και βιώσιμη κοινωνική προστασία για τους εργαζόμενους. Οι εν λόγω μεταρρυθμίσεις πρέπει να εξισορροπήσουν τα φιλόδοξα πρότυπα για την προστασία των εργαζομένων με την αύξηση των ευκαιριών επανένταξης των ατόμων στην αγορά εργασίας.

Η Ευρώπη πρέπει να ανταποκριθεί στις προκλήσεις αποφεύγοντας τις υποσχέσεις που είναι κενές περιεχομένου. Η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΕΛΚ ζητεί την εφαρμογή του προγράμματος για την έξυπνη νομοθεσία το οποίο θα διευκολύνει την ορθή επιβολή και εφαρμογή της κοινωνικής νομοθεσίας της ΕΕ και θα διασφαλίζει ότι τα κονδύλια καταλήγουν στους σωστούς δικαιούχους. Υπογραμμίζουμε ότι ο κοινωνικός διάλογος εξακολουθεί να αποτελεί ζωτικό τμήμα της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς μας, σε όλη τη διάρκεια της διαδικασίας για την έξυπνη νομοθεσία, σύμφωνα με τα άρθρα 9 και 152 της ΣΛΕΕ.

Το πρόγραμμα αυτό πρέπει να είναι ολοκληρωμένο και να συνδέεται άμεσα με τη διαδικασία του ευρωπαϊκού εξαμήνου. Θα πρέπει επίσης να συνδυάζει την κοινή ανάλυση και χάραξη στρατηγικών τόσο για την κοινωνική, όσο και για την οικονομική διάσταση των κρατών μελών, με έμφαση στην ανάγκη συμβιβασμού αυτών των κριτηρίων.

Αναγνωρίζουμε ότι, αν προστεθούν δείκτες απασχόλησης στη διαδικασία μακροοικονομικών ανισορροπιών, οι εξελίξεις στην απασχόληση και οι κοινωνικές εξελίξεις θα λαμβάνονται περισσότερο υπόψη στη διαδικασία του ευρωπαϊκού εξαμήνου. Υποστηρίζουμε ότι οι δείκτες αυτοί πρέπει να έχουν την ίδια βαρύτητα με τους άλλους βασικούς δείκτες καθώς βάσει αυτών των δεικτών θα πραγματοποιούνται διεξοδικές αναλύσεις ώστε να βελτιώνονται, όπου κρίνεται αναγκαίο, τα αποτελέσματα των πολιτικών απασχόλησης και των κοινωνικών πολιτικών μέσω των κατάλληλων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.

3.1 Κοινωνική προστασία εργαζομένων

Η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΕΛΚ υποστηρίζει τις υπεύθυνες και αποτελεσματικές πολιτικές κοινωνικής προστασίας που βασίζονται σε δικαιώματα και υποχρεώσεις. Τα κράτη μέλη πρέπει επίσης να εξασφαλίζουν την κοινωνική προστασία των εργαζομένων σε επίπεδο συντάξεων χορηγώντας συνταξιοδοτικές παροχές που επιτρέπουν τη διατήρηση ενός αξιοπρεπούς βιοτικού επιπέδου και την προστασία των ηλικιωμένων από τη φτώχεια και προωθώντας επίσης συστήματα επικουρικής συνταξιοδότησης που συνδέονται με συμβάσεις απασχόλησης και παρέχουν συμπληρωματική κάλυψη. Σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, τα κράτη μέλη πρέπει να έχουν την πλήρη ευθύνη για την οργάνωση των εθνικών συστημάτων συνταξιοδότησης καθώς και για τη λήψη απόφασης σχετικά με τον ρόλο του εκάστοτε «πυλώνα» του συνταξιοδοτικού συστήματος στα επιμέρους κράτη μέλη. Χρειάζεται, ωστόσο, να δημιουργηθεί ένα ευρωπαϊκό σύστημα για την παρακολούθηση των συντάξεων.

Δεδομένου ότι το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ κατά 2,5 χρόνια κάθε 10 χρόνια και λαμβάνοντας υπόψη τις δημογραφικές αλλαγές στην Ευρώπη, καλούμε τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν άμεσα τις αναγκαίες διαρθρωτικές αλλαγές, μεταξύ άλλων και στα συνταξιοδοτικά συστήματα, προκειμένου να διασφαλιστεί βιώσιμη κοινωνική ασφάλιση για όλους και αλληλεγγύη μεταξύ των γενιών.

Υποστηρίζουμε ότι οι μακροχρόνιες συμβάσεις πρέπει να αποτελούν τον κανόνα και ότι οι συμβάσεις αυτές μπορούν να ενθαρρυνθούν με τα κατάλληλα μέτρα. Οι θέσεις εργασίας μερικής απασχόλησης, η προσωρινή εργασία, η εποχική εργασία και άλλες μορφές σύμβασης είναι επίσης απαραίτητες καθώς επιτρέπουν την ύπαρξη διαφόρων συμβατικών συμφωνιών για επιχειρήσεις και εργαζόμενους. Ωστόσο, ζητούμε τη λήψη μέτρων ώστε να διασφαλίζεται ότι τα διάφορα είδη συμβάσεων που προσφέρονται στους εργαζόμενους αντιστοιχούν στις δεσμεύσεις και στα καθήκοντά τους και δεν εμπίπτουν σε περιπτώσεις κατάχρησης ή κερδοσκοπίας. Θεωρούμε ότι η πολυμορφία, η ευελιξία και η ασφάλεια αποτελούν τεράστια αξία για εργαζόμενους και εργοδότες.

Υποστηρίζουμε μέτρα που καταπολεμούν όλες τις μορφές αδήλωτης εργασίας, καθώς και την επισφαλή απασχόληση. Για εμάς, επισφαλής απασχόληση σημαίνει απασχόληση που δεν σέβεται τα ευρωπαϊκά και εθνικά πρότυπα, σε σχέση κυρίως με την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, ή/και απασχόληση που δεν παρέχει επαρκείς πόρους για μια αξιοπρεπή ζωή ή επαρκή κοινωνική προστασία.

Ζητούμε τη θέσπιση μιας απλουστευμένης και αποτελεσματικότερης δέσμης κανόνων για την υγεία και την ασφάλεια στον χώρο εργασίας ώστε να ενισχυθεί η ικανότητα εφαρμογής αποτελεσματικών και αποδοτικών μέτρων πρόληψης κινδύνων από τις ΜΜΕ και τις πολύ μικρές επιχειρήσεις, όπως προβλέπεται στην ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία, με σεβασμό ωστόσο στα δικαιώματα των εργαζομένων. Επιμένουμε ότι οι υπάλληλοι που ασκούν επαγγέλματα της νέας γενιάς πρέπει να λαμβάνουν επαρκή προστασία σε επίπεδο υγείας και ασφάλειας, λαμβάνοντας υπόψη τις σύγχρονες συνθήκες που προκαλούν στρες, εξάντληση, μυοσκελετικές παθήσεις κ.λπ. Θέλουμε επίσης να αξιοποιήσουμε την ευκαιρία που προσφέρει η ψηφιοποίηση των θέσεων εργασίας για τη δημιουργία σταθερών, ευέλικτων ωραρίων εργασίας με γνώμονα την ισορροπία της επαγγελματικής και προσωπικής ζωής.

3.2 Ισότητα ευκαιριών

Είμαστε αταλάντευτα προσηλωμένοι στην καταπολέμηση των αποκλεισμών από την ευρωπαϊκή αγορά εργασίας και, ως εκ τούτου, υποστηρίζουμε μέτρα με σκοπό τη γεφύρωση των κενών που παρατηρούνται στην ευρωπαϊκή νομοθεσία για την καταπολέμηση των διακρίσεων στον τομέα της απασχόλησης, σε ό,τι αφορά ιδίως τα άτομα με αναπηρίες. Επιπλέον, υποστηρίζουμε τη χωρίς καθυστέρηση εφαρμογή της οδηγίας 2000/78/ΕΚ του Συμβουλίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία.

Η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΕΛΚ υποστηρίζει σθεναρά την πλήρη ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών σε επίπεδο μισθών και συντάξεων, καθώς και σε επίπεδο σταδιοδρομίας σε όλα τα κράτη μέλη. Ζητούμε τη λήψη στοχευμένων μέτρων που αποσκοπούν στην αύξηση του ποσοστού απασχόλησης των γυναικών προκειμένου να καταπολεμηθεί το συνεχιζόμενο χάσμα που χωρίζει τα δύο φύλα στην απασχόληση και ανέρχεται στο 11,5% και προκειμένου να αξιοποιηθούν πλήρως οι ικανότητες και δεξιότητες των γυναικών στην αγορά εργασίας.

3.3 Κινητικότητα εργαζομένων

Η κινητικότητα συμβάλλει στην ανταγωνιστικότητα της ενιαίας αγοράς. Δεν μπορεί να υπάρξει οπισθοχώρηση σε μια βασική και θεμελιώδη ευρωπαϊκή αρχή, όπως είναι η αρχή της ελεύθερης κυκλοφορίας. Ως εκ τούτου, τασσόμαστε υπέρ της ελεύθερης μετακίνησης των εργαζομένων και υπέρ της κινητικότητας, η οποία διέπεται από σαφείς κανόνες της ΕΕ για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης. Παράλληλα, δεν πρέπει να ανεχόμαστε καμία κατάχρηση, απάτη ή έλλειψη σε ό,τι αφορά την επιβολή των υφιστάμενων νόμων της ΕΕ.

Καλούμε τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ισότιμους όρους ανταγωνισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Για τον σκοπό αυτό, ζητούμε τη θέσπιση σχεδίου δράσης με σκοπό την εξάλειψη των αδυναμιών που έχουν εντοπιστεί στους υφιστάμενους κανόνες, την καταπολέμηση του κοινωνικού ντάμπινγκ στο πλαίσιο παράνομων κοινωνικών πρακτικών και την επιβολή αποτελεσματικών ελέγχων. Καλούμε τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν υπηρεσία μίας στάσης, καθώς και έναν ενιαίο εθνικό ιστότοπο ο οποίος θα ενημερώνει, θα παρέχει συμβουλές και θα βοηθά τους διασυνοριακούς εργαζόμενους για τις συνέπειες που έχει η εργασία σε άλλο κράτος μέλος όσον αφορά τη φορολογία και την κοινωνική ασφάλιση.

Τα φαινόμενα κατάχρησης και απάτης μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο εάν η ΕΕ και ο εθνικός νομοθέτης προβλέψουν ένα αποτελεσματικό, εκτελεστό και κατάλληλο νομικό πλαίσιο, το οποίο θα βασίζεται στην αμοιβαία συνεργασία, ενώ τα κράτη μέλη πρέπει να βελτιώσουν τους ελέγχους διασφαλίζοντας μάλιστα ότι οι έλεγχοι είναι αναλογικοί, δικαιολογημένοι και δεν εισάγουν διακρίσεις. Η θεμιτή και νόμιμη καταπολέμηση της απάτης δεν πρέπει, ωστόσο, να χρησιμοποιείται ως πρόφαση για την αμφισβήτηση των διατάξεων των συνθηκών, όπως, μεταξύ άλλων, για την αμφισβήτηση της ελεύθερης κυκλοφορίας προσώπων και υπηρεσιών στο πλαίσιο της οποίας οι πολίτες άλλων κρατών μελών της ΕΕ πρέπει να έχουν ισότιμη μεταχείριση με τους υπηκόους του κράτους μέλους υποδοχής.

Επικροτούμε τα σχέδια της Επιτροπής να προσδιορίσει και να αντιμετωπίσει τις αδυναμίες που παρατηρούνται στον συντονισμό των ελάχιστων δικαιωμάτων κοινωνικής ασφάλισης στο εσωτερικό της Ευρώπης, μέσω της αναπροσαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 883/2004 και την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 987/2009 για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης. Η αναπροσαρμογή της νομοθεσίας για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ως μέσο ανάπτυξης αθέμιτου ανταγωνισμού.

Γνωρίζουμε ότι εξακολουθούν να υπάρχουν προβλήματα με την εφαρμογή της οδηγίας για την απόσπαση των εργαζομένων. Στο πλαίσιο αυτό, και προκειμένου να προληφθούν φαινόμενα κατάχρησης, ζητούμε την έγκαιρη εφαρμογή της οδηγίας εφαρμογής για την τοποθέτηση εργαζομένων από την πλευρά των κρατών μελών και τη διενέργεια επακόλουθης ανάλυσης σχετικά με τον αντίκτυπο της εφαρμογής της. Η Επιτροπή προανήγγειλε τη δημοσίευση της δέσμης μέτρων για την κινητικότητα στην εργασία, η οποία περιλαμβάνει και τη στοχευμένη αναθεώρηση της οδηγίας για την απόσπαση των εργαζομένων. Επισημαίνουμε ότι αν ξεκινήσει αυτή η διαδικασία, θα πρέπει να θίξει μόνο τα απαραίτητα στοιχεία που εκκρεμούν με σκοπό τη διασφάλιση της ίσης μεταχείρισης των εργαζομένων και τη διαμόρφωση ισότιμων όρων ανταγωνισμού για τις επιχειρήσεις. Μια αναθεωρημένη οδηγία πρέπει να συνεχίσει να διευκολύνει την ελευθερία παροχής υπηρεσιών. Τα όποια προτεινόμενα μέτρα πρέπει να είναι σαφή, αναλογικά και να μην εισάγουν διακρίσεις. Πρέπει επίσης να είναι δικαιολογημένα και να σέβονται τους διαφορετικούς μηχανισμούς καθορισμού αμοιβών στα κράτη μέλη. Όσον αφορά την πραγματοποίηση αυστηρότερων ελέγχων για την καταπολέμηση και την πρόληψη φαινομένων κατάχρησης, ζητούμε τη βελτίωση της διασυνοριακής συνεργασίας μεταξύ των αρμόδιων υπηρεσιών επιθεώρησης, καθώς και την ηλεκτρονική ανταλλαγή πληροφοριών και δεδομένων.