Geen digitalisering zonder respect

Als elke persoon in de offlinewereld respect verdient voor zijn of haar rechten, dan toch ook online?

Hoewel Europeanen dagelijks een groot deel van hun tijd online spenderen, hinkten de regels van het internet lang achterop en boden zij niet dezelfde bescherming zoals we die offline kennen. Twintig jaar lang gingen internetgiganten zoals Meta in een ‘black box’ tewerk. Geen enkele beleidsmaker, geen enkele maatschappelijke organisatie, laat staan individuele gebruiker wist hoe het algoritme van Facebook werkt, terwijl dat algoritme bepaalt hoe drie miljard mensen een deel van de wereld zien. Illegale inhoud kon op grote schaal worden verspreid en platformen namen niet genoeg maatregelen om misbruik te voorkomen, want er was geen duidelijk rechtskader om dat te doen.

Met de inwerkingtreding van de Digital Services Act (DSA) nam Europa wereldwijd het voortouw om ervoor te zorgen dat ook Big Tech bedrijven zich aan duidelijke spelregels moeten houden en niet langer achter gesloten deuren kunnen opereren. Eindelijk kwam er een helder Europees rechtskader dat zorgt voor verplicht inzicht, rapportering en transparantie over de bouwstenen van algoritmes en bedrijven verplicht verantwoordelijker om te gaan met de content die ze op hun platformen aanbieden. Bovendien kan Big Tech dankzij de Europese Digital Markets Act (DMA) kleinere spelers niet langer uit de markt duwen en concurrentie in de kiem smoren.

We mogen terecht trots zijn op deze eerste grote stap richting een veiligere online omgeving, maar Europa zit ondertussen zeker niet stil. Nog deze maand kwam er een politiek akkoord uit de bus om minderjarigen online beter te beschermen door gepersonaliseerde politieke advertenties gericht op kinderen te verbieden. Bovendien zit er ook Europese wetgeving aan te komen rond artificiële intelligentie, want hoewel toepassingen zoals ChatGPT een geschenk uit de hemel zijn bij het schrijven van een opstel of sollicitatiebrief, moeten we vermijden dat het een vergiftigd geschenk wordt. Met de aankomende AI-wetgeving wil Europa een kader ontwikkelen dat innovatie stimuleert, maar tegelijk gebruikers beschermt tegen de mogelijke risico’s. Ook in een steeds digitalere wereld met AI in de huiskamer, op de werkvloer of in het klaslokaal, verdient iedereen immers respect.